İşgalin Irak'a maliyeti: Üç trilyon Dolar

1 Eylül 2010 15:41 tsi
ABD işgal güçleri Irak'tan çekilirken The Lancet Journal'a göre arkada 600 bin ölü ve üç trilyon dolarlık maddi zarar bıraktı.

Azalan kamuoyu desteği ve Afganistan'da devam eden işgal karşısında bir başarı öyküsüne ihtiyaç duyan ABD Başkanı Barack Obama, "Irak'ta işgal ve yağmalamanın bittiğini" açıklayacak. ABD muharip işgal birlikleri Irak'tan çekilirken arkalarında en az 150 bin ölü bıraktı.

ABD'nin Irak'taki muharip askeri varlığının sona erdiği bu geceyarısı resmen ilan edilecek. Başkan Yardımcısı Joe Biden yarınki resmi törende Obama yönetimini temsil etmek üzere Bağdat'ta.

"Kumanda ve Görev Değişimi" adı altında düzenlenecek seremoni, Mart 2003'ten bu yana Irak'ta bulunan muharip Amerikan güçlerinin ülkedeki varlığının sona erdiğini tescil edecek. Ancak Irak'ta halen 50 bin ABD askeri bulunuyor. 2011 sonu itibariyle ülkelerine dönmüş olmaları planlanan bu birlikler, Irak ordusunu eğitmeye devam edecek.

Ülkede kalan Amerikan askerleri normal şartlar altında çatışmaya girmeyecek. Irak yönetiminin bir talebi olursa operasyonlarda bulunabilecekler. Dolayısıyla Irak'taki ABD birliklerine çatışma yolu halen açık. Kağıt üzerinde muharip birliklerin mevcudiyetinin sona erdiği Irak'ta, yedi yılı aşkın bir süre devam eden işgal geride yüzbinlerce ölü ve yıkılmış bir ülke bıraktı. Savaşın ve işgalin bilançosu aşağıdaki satırlarda.

20 Mart 2003'te Kuveyt'ten Irak'a giren Amerikan birlikleri üç haftada Bağdat'a ulaşmış, Saddam Hüseyin'in Baas rejimini devirmiş ve dönemin ABD Başkanı George W. Bush 1 Mayıs'ta bir uçak gemisinin güvertesinde "savaşın bittiğini" ilan etmişti. Obama'nın, Irak'taki Amerikan güçlerinin askeri operasyonlarının artık sona erdiğini ilan etti.

'IRAK'A ÖZGÜRLÜK'TEN 'YENİ ŞAFAK'A

Barack Obama'nın, bu akşamki "ulusa sesleniş"inden, Afganistan'da süregiden operasyonların bundan böyle de devam etmesi konusunda kamuoyundan destek almak amacıyla yararlanmak istediği yorumu yapılıyor. Yani Obama Irak'tan alıp Afganistan'a vermek istiyor. Irak'taki Amerikan askeri varlığının adı yarın Bağdat'ta düzenlenecek törenle "Irak'a Özgürlük Operasyonu"ndan "Yeni Şafak Operasyonu"na dönüşecek.

Anketlerde popülaritesi yüzde 50'nin altında görünen Obama'nın bir dış politika başarısına ihtiyaç duyduğu ve Amerikan yönetiminin Irak'taki duruma dair kamuoyuna olumlu bir manzara sunmak için son aylarda yoğun bir çaba gösterdiği belirtiliyor.

Radikal'deki köşesinde "Irak Savaşı ikinci kez bitti; Türkiye için iyi oldu" başlıklı yazısıyla gelişmeleri yorumlayan Cengiz Çandar; Türkiye ile Irak arasında pek çok alanda sıkı işbirliği olduğunu, iki ülke arasında gelecekte entegrasyon potansiyeli bulunduğunu belirtti ve "Saddam'ın Irak'ında böyle bir 'stratejik entegrasyon perspektifi' imkânsızdı" diye yazdı. 2003'te Türkiye'nin Irak'a yönelik Amerikan saldırısına destek vermesi fikrini savunan başlıca yazarlardan olan Çandar, "Saddam rejiminin yıkılmasından sonra, 'Savaş'ın bitmiş' olmasının Türkiye'ye muazzam 'stratejik yararı' budur" ifadesiyle yazısını sonlandırdı.

"600 BİN IRAKLI ÖLDÜ" DİYEN BİLE VAR

Dünyanın her yerinde olduğu gibi Türkiye'de de "ulusal çıkar" ve "stratejik yarar" gibi kavramlar egemen sınıf ve zümrelerce tanımlanıyor. Peki netice itibariyle Türkiye'ye "stratejik yarar" sağladığı söylenen Irak işgali, Irak halkına neye mal oldu? Iraq Body Count adlı kaynağa göre 2003'ten bu yana 100 bin civarında Iraklı sivil öldü. BM'ye bağlı bir ajansa göre ölen Iraklı sivil ve direnişçi sayısı 150 binden fazla (burada kullandığımız direnişçi terimi birbirleriyle savaşan Şii ve Sünni milisleri de kapsıyor). The Lancet Journal adlı kaynak ise öldürülen sivil ve direnişçiler için dehşetengiz bir rakam veriyor: 600 bin.

Güvenilir veri yokluğundan ötürü Iraklı sivil ve direnişçi ölümlerine dair rakamlar büyük bir dalgalanma gösteriyor. İşgal güçlerinin kayıplarına dair istatistikler ise daha somut ve güvenilir. Mart 2003'ten beri Irak'ta ölen Amerikan askeri sayısı 4500 civarında, yaralananların sayısı ise 32 bin. Aynı dönemde 179 İngiliz askeri öldürüldü. Diğer işgalci ülkeler de 139 asker kaybettiler.

NOBELLİ İKTİSATÇI: İŞGALİN MALİYETİ 3 TRİLYON DOLAR

Savaşın maliyetine ilişkin de farklı tahminler yürütülüyor. Güvenilir bir kaynağa göre Irak'taki işgal için ABD şu ana kadar 750 milyar dolara yakın para harcadı (bu meblağ yıl sonunda 800 milyarı geçecek). Ancak Nobel ödüllü Joseph Stiglitz ve Harvard Üniversitesi'nden Linda Bilmes'ın verdikleri rakam çok daha fazla: 3 trilyon dolar!

Irak savaşı ve işgalinin İngiliz ekonomisine maliyeti ise 14 milyar dolardan fazla. Bu rakamın yalnızca çok küçük bir kısmı (yüzde 10'undan azı) yardım faaliyetlerine harcanmış. 

2011 sonunda Irak'ta Amerikan askeri kalmaması planlanıyor. Ancak bu tarihten sonra da Blackwater gibi "özel ordular" ülkede "güvenliğin" sağlanmasına katkıda bulunmaya devam edecekler.

Kaynak: Ajanslar

Bu haber 650 defa okundu.