28 Temmuz 2010 08:21 tsi
Kuzeyi mi çerçevelesek Batıyı mı çerçevelesek?

iyibilgi Ankara

Türkiye ile Sırbistan arasında çok sayıda imzalanan ikili anlaşmaların sadece bu iki ülke için kritik olduğu söylenebilir mi? Ya da iş "bölgeyi" bile aşıp küresel hassasiyetler mi içeriyor?

Sırp Cumhurbaşkanı Boris Tadiç ve Başbakan Erdoğan, iki ülke arasında “stratejik ilişkinin inşa edildiğini” söylediler. Kuşkusuz söz konusu bölge Balkanlar olduğunda Türkiye’nin buradaki tarihsel gölgesi, şu an ne yaparsa yapsın ona yardımcı oluyor.

Tabii; stratejik, tarihi, hatta dini ifadelerin yanyana geldiği her ortamda “dışarıdan” bakan gözlerin huysuzlanması da şaşırtıcı olmamalı!

Sırp-Türk yakınlaşması elbette dikkat çekici. Şimdi dahi Sırplar içinde milliyetçi bir çok kesim, Arnavutlar ve Boşnaklar’ı Türkiye’nin iteklediğine inanıyor.

Akıl dolu bir adım!

2008 yılında Ankara’nın Kosova’nın bağımsızlığını “hızla” tanıması elbette Belgrad’ı tedirgin etmişti. Bugün bir yandan Kosova’nın bağımsızlığı Avrupa’nın uluslararası mahkemeleri tarafından “onanırken”, öte yandan Türkiye, Sırplara elini uzattı.

Türkiye’nin Balkanlar’ın “bütününe” ilgisi hep oldu. Ama şu an asıl konsantrasyon “Batı Balkanlar”. Bu coğrafyada kolay olan tek şey adını yazmak.

Politik, etnik, ekonomik, dini aklınıza gelen her sorun hâla var burada. Keza Bosna-Hersek konusu da öyle. Bilindiği gibi Türkiye bu bölgede problemlerin üzerine giden ilk güç değil.

ABD ve Avrupa da bunu denedi! Ama başaramadı. Türkiye bu dönemde sesini çok çıkarmadı. Hatta kimi uzmanlara göre “bekledi”. “Batı”nın beklenen başarısızlığından sonra sahne aldı.

Sürecin burada yazıldığı kadar kısa olmadığı iyi anlaşılmalı. Çünkü bu sabır ve denklem çözme yeteneği hiçbir şekilde Türkiye’nin iç politik çekişmelerinden veya küresel gel-gitlerden etkilenmeden yapıldı.

Türkiye herkesi kapsayan bir metod kullanmaya başardı ve Bosna-Sırbistan-Hırvatistan herkesin gerilimini düşürdü. Aylar boyunca ve sayısız temasla götürüldü bu işler.

Büyük acılar ve nefretlerden bahsediyoruz. Ankara’nın alkışlanması için şu bile yeterli; geçtiğimiz Nisan ayında Saraybosna çoğunluk Sırpların özrünü kabul etti! Af dilemek de affetmek de zordu ve özellikle Avrupa’da herkes biliyor ki, bu işin çoğunu Türkler halletti.

Şimdi sıra Sladziç’te. Ankara diplomasisi onun üzerine mümkün olan en esnek haliyle yükleniyor. Peki sorun ne?. Bu noktadan sonra işe büyüklerin karışma ihtimali var. Sırbistan üzerinde ve Bosna Sırp Cumhuriyeti’nde Moskova’nın inanılmaz bir gücü var.

Kimileri buradaki dengeleri Ermenistan’daki duruma da benzetiyorlar. Cümleyi böyle kurunca sanki Türkiye ile Rusya arasında Batı Balkanlar’da bir sorun yaşanabilirmiş gibi duruyor. Ama mesele daha büyük! Çünkü bahsedilen nokta, Rusya ve Türkiye’nin burada “ortak bir yön” geliştirmesi ihtimali. Tabii bu durumda ABD ve Avrupa’nın rengi kaçıyor.

Rusya ile Türkiye paylaşılmış bir vizyon gelişirtirirler mi bilinmez. Bilinenler şunlar; AB bunu artık yapamaz ve fırsatı kaçırdı. Niyetlense bile gücü yetmez!

ABD?..

ABD’nin Rusya ile ilişkileri üzerinden buraya bakmak ne kadar doğru, o da bilinmez. Washington Batı Balkanlar’daki dengeleri değerlendirirken, Avrupa veya Batı sınırlarına dayanmış Rusya’yı mı görmek ister yoksa AB ile daha bir yakınlaşmış ve Rusya’yı “çerçevelemiş” bir Türkiye mi görmek ister…

Bunları hep birlikte göreceğiz.. Fakat mesele orada da bitmeyecek. Batı Balkanlar’ın sınırı Akdeniz’de bitince, sorunlar ve kavgalar da bitmiyor.. Bu sefer sulara yelken açıyor!

www.iyibilgi.com

Bu haber 1,897 defa okundu.