İran, Viyana Grubu'na bugün cevap veriyor

26 Temmuz 2010 10:25 tsi
Türkiye, Brezilya ve İran dışişleri bakanları İstanbul'da buluşarak Tahran nükleer programına ilişkin krizi görüştü. Toplantıda taraflar, mayıs ayında imzalanan uranyum takas anlaşmasının masada olduğunu yineledi. İran, bu çerçevede ABD, Rusya, Fransa ve

İran nükleer krizinde barışçıl çözüm için gayret eden Türkiye, dün sürpriz bir zirveye ev sahipliği yaptı. Türkiye ve Brezilya dışişleri bakanlarının daha önce planlanan İstanbul buluşmasına İran da katılmak istediğini bildirince üçlü bir toplantı gerçekleştirildi. Taraflar, mayıs ayında imzalanan ve uranyum takas anlaşması olarak bilinen Tahran Deklarasyonu'na bağlılıklarını yineledi. İran tarafı, ABD, Rusya, Fransa ve Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'ndan oluşan Viyana Grubu'nun geçen ay verdiği mektuba cevap mahiyetindeki mektubunu bugün ileteceğini bildirdi. Mektupta İran'ın, nükleer takasın uygulanmasına dair 'teknik müzakerelerin' başlamasını istediği belirtiliyor. Viyana Grubu, İran'ın takas anlaşmasıyla ilgili mektubuna olumsuz cevap vermiş, bunun ardından BM Güvenlik Konseyi'nden Türkiye ve Brezilya'nın 'hayır' oyuna rağmen Tahran'a yaptırım kararı çıkmıştı.

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Brezilya Dışişleri Bakanı Celso Amorim ve İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Muttaki ile üçlü görüşmenin ardından basın toplantısı düzenleyerek, mutabık kaldıkları konuları açıkladı. İran nükleer sorununun çözümünde diplomatik kanalların sürekli açık kalması gerektiğini, Tahran Anlaşması'nın temel amacının da çözüme zemin sağlamak olduğunu belirtti. Davutoğlu, İran'ın BM Güvenlik Konseyi'nin 5 üyesi ile Almanya'dan oluşan P5+1 ülkelerinin temsilcisi durumundaki AB Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton ile masaya oturmaya hazır olduğunu teyit ettiğini aktardı. Ashton ile İran Ulusal Yüksek Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri ve Nükleer Başmüzakereci Said Celili'nin, eylülün ikinci haftası İstanbul'da görüşmesi bekleniyor. Davutoğlu, İran'ın Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu Başkanı (UAEK) Yukiya Amano'ya bu sabah bir mektup sunacağını da açıkladı. Türkiye ve Brezilya'nın sürece katkıda bulunmasını isteyen Tahran'a Davutoğlu, ilgili taraflardan bu yönde bir istek gelmesi halinde iki ülkenin de bu teklife hazır olduğu karşılığını verdi. Ankara dün P5+1 ülkelerinin temsilcilerini Dışişleri'ne çağırarak üçlü görüşmeye dair bilgi verdi. Bilgilendirme toplantısı, Türkiye'nin Batı ile koordineli çalıştığının göstergesi olarak yorumlandı.

'ORTADOĞU TURUNA DAVUTOĞLU'NA DANIŞMADAN ÇIKMAK İSTEMEDİM'

İranlı Bakan Muttaki, yaptığı açıklamada, gerekli miktarda uranyum temin edildiğinde Tahran reaktörü için uranyum zenginleştirmeyi durduracakları sinyalini verdi. Bakan, "Biz Tahran reaktörü için yüzde 20 (zenginleştirilmiş uranyum) yakıta ihtiyaç duyuyoruz. Bu yakıtın ya ülke içinden ya da dış kaynaklardan temin edilmesi gerekiyor. Bize gereken yakıtı temin edersek, Tahran reaktörü için bunu üretmeye gerek kalmıyor.'' şeklinde konuştu. Muttaki, İran'ın Viyana grubu ile müzakerelere Türkiye ve Brezilya'nın da katılmasını istediğini söyledi.

Amorim de ülkesinin arabuluculuktan çekildiği yönündeki haberleri yalanlayarak, "Brezilya ve Türkiye, Tahran Anlaşması'na inanıyor. Pek çok kişi, yeni dünya düzeninden bahsediyor. Bizler yeni bir dünya düzeni yaratmaya çalışıyoruz." diye konuştu. İstanbul'un ardından İsrail, Filistin ve Suriye'ye gidecek Amorim, Türkiye'nin, Ortadoğu'daki rolüne dikkati çekerek, "Ortadoğu turuna Davutoğlu'na danışmadan çıkmak istemedim." dedi.

Tahran'dan gemi aramasına misilleme tehdidi
İran lideri Mahmud Ahmedinejad, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin aldığı yaptırım kararı uyarınca İran ticari gemilerinde arama yapacak ülkelerin Tahran'dan 'hızla' karşılık bulacağını söyledi. BM Güvenlik Konseyi'nin İran'a karşı aldığı dördüncü yaptırım kararında, üye ülkelerin İran'a doğru ilerleyen veya İran'dan yola çıkan kargo gemilerinde arama yapma yetkisi olduğu belirtilmişti. Ahmedinejad, dün radyodan canlı yayınlanan konuşmasında, "İran'a karşı İran gemilerinde veya hava araçlarında arama yapma kararını alanlar bilmeliler ki, İran bu ülkelere derhal tepki verecektir." ifadelerini kullandı. Bu ayın başında Avrupa Birliği ülkeleri güvenlik gerekçesiyle İran Hava Yolları'na ait uçakların üye ülke hava sahasında daha fazla uçak çalıştırmasını yasaklamıştı. İran'ın bu tehdidine rağmen AB'nin, BM Güvenlik Konseyi'nin aldığı yaptırım kararına ek olarak bu ülkeye özellikle stratejik enerji sektörünü hedefleyen geniş çaplı yeni yaptırımları bugün kabul etmesi bekleniyor. İsminin açıklanmasını istemeyen Avrupalı bir diplomat, bunun AB'nin şimdiye dek İran'a veya bir başka ülkeye karşı ilan edeceği en önemli yaptırım paketi olacağını söyledi. Brüksel'deki AB dışişleri bakanları toplantısında alınacak karar sonrasında yaptırımların büyük bölümü salı günü yürürlüğe girecek.

zaman

Bu haber 544 defa okundu.