Türkiye, İran ve Brezilya dışişleri bakanları İstanbul'da buluştu

25 Temmuz 2010 16:13 tsi
Türkiye, Brezilya ve İran'ın Dışişleri Bakanları, İstanbul'da buluştu. Üç bakan, Four Seasons Hoteli'nde öğle yemeğinde bir araya geldi.

Davutoğlu, Brezilya Dışişleri Bakanı Celso Amorim ve İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Mutteki ile üçlü görüşmesinin ardından basın toplantısı düzenledi.

Tahran'da 18 Mayısta anlaşma imzalanmasından sonra ilk kez bir araya gelindiğini belirten Davutoğlu, görüşmede son gelişmeleri gözden geçirdiklerini ifade etti.

Görüşmede mutabık kaldıkları konuları basınla paylaşan Davutoğlu, İran'ın nükleer programı ile ilgili konuların çözümünün diplomasi yoluyla mümkün olduğunu belirterek, diplomatik kanalların sürekli açık kalması gerektiğini, Tahran Anlaşması'nın temel amacının da diplomasinin önünü açmak, çözüme zemin sağlamak olduğunu söyledi.

''Bu çerçevede bu deklarasyon, bu anlamıyla hala pozitif bir zemin teşkil etmektedir. Bu zemin de diplomasi faaliyetlerini yürütülmesinde fayda bulunmaktadır'' diyen Davutoğlu, ''İran Dışişleri Bakanı Mutteki, İran'ın, Viyana Grubunun geçtiğimiz ay verdiği mektuba ve sorulara cevap mahiyetindeki mektubunu Uluslararası Atom Enerjisi Kurumuna (UAEK), Sayın (UAEK Başkanı Yukiya) Amano'ya yarın sabah ileteceğini bildirdi'' diye konuştu.

Davutoğlu, daha önce İran'ın UAEK'ye bir mektup yazdığını ve Tahran deklarasyonunun gereği olan teknik görüşmeleri yapmak üzere Viyana Grubu ile görüşmeye hazır olduğunu belirttiğini, bu mektuba Viyana Grubunun bir cevap yazdığını ve bu cevaba İran'ın yarın mukabelede bulunacağını kaydetti. Davutoğlu, ''Ümit ederiz ki gerek bu mektup, gerek bu mektupla birlikte başlayacak süreç, diplomatik kanalın daha güçlü işlemesine zemin hazırlayacaktır'' dedi.

İran'ın, Türkiye ve Brezilya'nın bütün bu süreçte katkıda bulunmasını istediğini belirten Davutoğlu, ''Bizler ise böyle bir katkının ancak ve ancak bütün tarafların anlaşmasıyla mümkün olabileceğini, nihayetinde bu uranyum takası ve diğer görüşmelerde ilgili tarafların bu konuyu talep etmesi halinde, diplomatik çabalara Türkiye ve Brezilya'nın katkı sağlamaya hazır olduğunu bir kez daha teyit ettik. Bu, Türkiye açısından da önemlidir. Bütün bu çabalar nihai anlaşmaya zemin hazırlayıcı çabalardır'' şeklinde konuştu.

Konunun taraflarının, ''uranyum takası'' meselesinde İran ile Viyana Grubu, nihai çözümde ise İran ile P5 1 olduğunu belirten Davutoğlu, ''İran tarafı, P5 1'in temsilcisi olarak Sayın (AB Yüksek Temsilcisi Catherine) Ashton ile görüşmeye hazır olduğunu bir kez daha teyit etmiştir. Ramazan sonrası, muhtemelen Eylülün ikinci haftası gerçekleşmesi konusunda kararlılıklarını, hazır oluşlarını bir kez daha teyit etmişlerdir'' dedi.

Ahmet Davutoğlu, Ashton ile İran'ın nükleer başmüzakerecisi Said Celili arasında mektup trafiğinin de kalıcı diplomatik çözüm için bir görüşmenin gerçekleşmesine zemin hazırlamasını ümit ettiklerini söyledi.

Böyle bir görüşmenin İstanbul'da gerçekleşmesi konusunda anlayış birliğinin söz konusu olduğunu ifade eden Davutoğlu, ''Biz Türkiye olarak her zamanki gibi herhangi bir diplomatik çözümün mekanı olarak ülkemizin seçilmesinden büyük bir memnuniyet duyarız ve bütün kolaylaştırıcı çalışmaları bu anlamda yaparız'' dedi.

***

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, İran'ın nükleer programıyla ilgili sorunun bir işbirliği içinde tamamıyla çözüme kavuşturulmasını istediklerini belirterek, ''Ama uluslararası toplumun sadece İran'dan değil, P5 1'den de bu konuda sürecin kendisiyle ilgili olarak beklentileri var'' dedi.

Davutoğlu, Brezilya Dışişleri Bakanı Celso Amorim ve İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Mutteki ile üçlü görüşmesinin ardından düzenlediği basın toplantısında, görüşmede uranyum takası anlaşmasının bir araç ve güven artırıcı önlem olarak önemli bir adım teşkil edeceğinin belirtildiğini ifade etti.

Diplomatik kanalların açık kalması gerektiğini kaydeden Davutoğlu, İran'ın yarın bu çerçevede bir mektubu UAEK ve Viyana Grubuna ileteceğini, nihai müzakerelerle ilgili olarak da P5 1 ile masaya oturmaya ve bu konuları görüşmeye hazır olduğunu teyit ettiğini aktardı.

Üçlü görüşmede İran'dan somut bir şey istenip istenmediğini soran bir gazeteciye Davutoğlu, İran tarafından iletilecek ve Viyana Grubuna cevap niteliği taşıyacak mektubun somut ve olumlu bir gelişme olduğu yanıtını verdi. Davutoğlu, ''Bu konunun bir işbirliği içinde tamamıyla çözüme kavuşturulmasını istiyoruz, ama uluslararası toplumun sadece İran'dan değil, P5 1'den de bu konuda sürecin kendisiyle ilgili olarak beklentileri var'' dedi.

AB Dışişleri Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton ile İran'ın nükleer baş müzakerecisi Said Celili arasında görüşme yapılmasının önemli olduğunu ifade eden Davutoğlu, daha olumlu yönde gelişmelerin yaşanacağı ümidini dile getirdi.
 
Türkiye, İran ve Brezilya dışişleri bakanları İstanbul'da buluştu  

Davutoğlu ''İran'ın nükleer programında uranyumun yüzde 20 zenginleştirilmesi konusunda bir değişiklik olacak mı?'' sorusu üzerine, ''Eğer, uranyum takası olur ve İran, Tahran araştırma reaktörü için ihtiyaç duyduğu orta zenginleştirilmiş uranyumu elde ederse, ekstra bir yüzde 20 zenginleştirmeye ihtiyaç kalmayacağını daha önce açıkladı'' dedi.

Karşılıklı güven içinde sürecin işletilmesi ve İran'ın ihtiyaç duyduğu zenginleştirilmiş uranyumun Viyana Grubundan verilmesi ve ihtiyaç olmaması durumunda İran'ın bu faaliyetini durdurmasının burada önemli olduğunu kaydeden Davutoğlu, bu konunun İran ile Viyana Grubu arasında müzakerelerde daha detaylı olarak ele alınması gereken bir konu olduğunu söyledi.

-''BM GÜVENLİK KONSEYİ KARARLARI HEPİMİZİ BAĞLAR''-

''Türkiye ve Brezilya İran'a yaptırımların karşısında olursa, Batılı ortaklarında iyi niyet devam edebilir mi? İran'a yaptırımlara Türkiye ve Brezilya dahil olacaklar mı?'' sorusu üzerine de Davutoğlu, öncelikle rollerinin iyi anlaşılması gerektiğini, 2005'ten bugüne müzakerelerin her aşamasında Türkiye'nin yardım etmeye çalıştığını ve olumlu adımlar atıldığını ifade etti.

Sorun çerçevesinde bir taraf olmayan Türkiye'nin, süreç boyunca kolaylaştırıcı bir rol oynadığını belirten Davutoğlu, tarafların isteği üzerine bu kolaylaştırıcı rolün oynandığını anlattı.

Türkiye'nin meseleyi bu kadar yakından takip etmesinin, BM Güvenlik Konseyinde yer alan İran'a komşu tek ülke olmasından ileri geldiğini belirten Davutoğlu, ''Bugün, İran ile P5 1'in karşı karşıya gelmesi ya da bölgesinde genel bir karşı karşıya gelme söz konusu olduğunda da Türkiye etkin bir ülke olacaktır. Bu yüzden diplomatik çözümü öne çıkarıyoruz'' şeklinde konuştu.

Davutoğlu, Türkiye'nin BM Güvenlik Konseyinin aldığı karar doğrultusunda İran'a yaptırımlar konusuna dahil olup olmayacağı sorusuna, ''BM Güvenlik Konseyi kararları bağlayıcıysa, bu hepimizi bağlar'' yanıtını verdi.

Dışişleri Bakanı Davutoğlu, İran'ın mektubuna ilişkin başka bir soru üzerine de şunları söyledi:

''Prosedür olarak mektup (UAEK Başkanı Yukiya) Amano'ya gidecek, UAEK tarafından Viyana Grubuna tevzi edilecek. İkisi farklı kanallar değil, birlikte çalışıyorlar. Mektubun içeriği hakkında bilgim yok, bu İran'ın mektubu. Bu, bizimle müzakere edilmedi. Önemli olan olumlu bir karşılık verilmesidir. İran tarafının teknik müzakere istediğini ifade eden bir mektup, ama içeriğini bilmiyorum.''
 

Bu haber 737 defa okundu.