Üyeler nasıl seçilecek?

9 Temmuz 2010 11:45 tsi
Anayasa Mahkemesi'nin, anayasa paketinde yer alan HSYK ve Anayasa Mahkemesi'nin yapısını değiştiren bazı düzenlemelerinin ardından, referandumdan evet çıkarsa iki kuruldaki üyelerin nasıl seçileceği merak konusu oldu?

Anayasa Mahkemesi (AYM), anayasa paketinde yer alan Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'yla (HSYK) Anayasa Mahkemesi'nin yapısını değiştiren bazı düzenlemeleri ‘demokratik hukuk devleti ilkesine aykırı' olduğu gerekçesiyle iptal etti. İptal edilen düzenlemelerle ilgili oylama sırasında az sayıda üyenin iki maddenin de iptali konusunda oy kullanıldığı öğrenildi.

İptal edilen ibarelerle HSYK'ya hukukçu olmayan üyelerin girmesinin önü kesildi. AyrıcaHSYKve Anayasa Mahkemesi'ne üye seçmek için yapılacak oylamalerde seçicilerin sadece bir aday için oy kullanmalarını hükme bağlayan bölümlerden metinden çıkarıldı.

9.5 SAATLİK GÖRÜŞME MARATONU

Anayasa Mahkemesi heyeti önceki gün yaptığı 9.5 saatlik bir görüşme maratonun ardından Anayasa'da değişiklik ön gören kanun iptali ve yürürlüğün istemini karara bağladı. 11 kişilik Yüksek Mahkeme heyeti, şekil denetiminin ardından kanunun esas incelemesini yaptı. Heyet, iptali istenilen maddeleri tek tek ‘demokratik hukuk devleti ilkesine aykırılık' açısından inceledi.

---

Yapılan müzekkere sonucunda oy birliği ğiyleAnayasa Mahkemesive HSYK'a üye seçimiyle ilgili “Her üye ancak bir aday için oy kullanabilir” şeklindeki hükmle Cumhurbaşkanı'nın HSYK'ya “iktisat ve siyasal bilim dallarıyla, üst kademe yöneticilerinden” üye atamasının hukuk devleti ilkelerine aykırı olduğuna karar verdi.

Mahkeme heyeti kritik öneme sahip olan Anayasa Mahkemesi ile HSYK'nın yapısını ilgilendiren maddelerin görüşmeleri sırasında çok az sayıda üyenin “iki maddenin de tümden iptal edilmesi gerekir” şeklinde oy kullandığı öğrenildi. Üyelerin genelde iki maddeye vize verilmesi gerektiği yönünde oy kullanırken bazı fıkraların iptali yönünde oy kullandı.

---

CUMHURBAŞKANI'NIN YETKİSİ

“Her üyenin ancak bir aday için oy kullanabilir” ibaresinin iptal edilmesi AYM ve HSYK'nın yapısını şekillenmesinde kritik bir öneme sahip.

Bu ibarenin iptali ile HSYK'nın ve AYM'nin şekillenmesinde Cumhurbaşkanın etkisi en aza indirilmiş oldu.

Çünkü Cumhurbaşkanı Yargıtay, Danıştay, AskeriYargıtayve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nde yedek üyeler ile birlikte toplam 10 üyenin atamasını yaparken, aynı kurumlarından da HSYK'ya 12 üye atamasını yapacak.

---

“Bir üye ancak bir aday için oy kullanabilir” ibaresi Köşk'e gönderilecek isimlerin üzerinde yüksek yargı kurumlarının etkisini azaltan bir düzenleme olarak niteleniyordu.

Bu düzenleme ile köşke gönderilecek adayların, rektör seçimlerinde olduğu gibi Cumhurbaşkanı isterse en az oyu alan kişiyi AYM veya HSYK üyesi olarak atabilmesinin önü açılıyordu.

Ancak Anayasa Mahkemesi bu kuralı iptal etti. Böylece mahkeme yüksek yargı kurumların seçeceği üyelerin genel çoğunluğun kabul ettiği kişiler arasında seçilmesine vize vermiş oldu. Söz konusu ibarenin iptal edilmesiyle kritik öneme sahip toplam 22 üyenin seçiminde yargı kurumların ağırlığına izin verilmiş oldu.

---

SADECE HUKUKÇULAR OLACAK

Anayasa Mahkemesi, ayrıca HSYK'ya “iktisat ve siyasal bilim dallarıyla, üst kademe yöneticilerinden” atanmasını iptal etti. Karar ile 21 kişiden oluşacak HSYK'da sadece hukukçu kökenli üyeler yer alacak.

İktisat ve siyaset alanında bilim adamlarına vize verilmezken HSYK'da hukukçu bilim adamları yer alabilecek.

Mahkemenin tarihi kararından sonra bazı ibareleri iptal edilen 16 ve 22. maddelerin 12 Eyül'de referanduma sunulacak paket içerisin yer alıp almayacağı tartışma konusu oldu.

Radikal 

Bu haber 1,037 defa okundu.