İsrail ve Suriye...Savaşı engelleyen sebepler

7 Temmuz 2010 11:14 tsi
Daru’l Hayat gazetesi bugün, İsrail-Suriye arasında yaklaşık 20 yıldır çözülemeyen anlaşmazlıkları ele alıyor. Yorumda savaş ve barışı engelleyen sebepler açıklanıyor.

Londra’dan yayınlanan Daru’l Hayat gazetesi yazarlarından Hüseyin Abdulaziz bugünkü “Suriye ve İsrail: Savaşın ve barışın yokluğu” başlıklı yorumunda Suriye ile İsrail arasında bir türlü sağlanamayan barış ile dönem dönem çıktı çıkacak korkusu yaşatılan savaşın gerçekleşmemesinin ardındaki sebepler üzerinde duruyor. Yazar, aynı zamanda iki tarafın farklı tercih ve isteklerine de değindiği makalesinde şu ifadelere yer veriyor:

“1991 yılında Madrid’de başlatılan barış sürecinden bu yana yaklaşık 20 yıl geçti. Bu tarihten beri Suriye-İsrail ilişkileri barış ve savaş arasında gidip geliyor. Ancak neticede ne savaş oluyor ne de barış.

Bu uzun dönem zarfında Suriye ve İsrail 2000 yılında barış antlaşması imzalanmasının son aşamasına kadar vardı. Ancak son anlarda Barak’ın kaçışları antlaşmanın imzalanmasını engelledi.

Aynı şekilde iki taraf, birden çok kere savaşın eşiğine geldi. Özellikle 2006 yılında yapılan açıklamalar, İsrail’in Suriye’yi yerle bir edip, taş devrine döndürme tehditlerine kadar ulaştı.”

Savaşı engelleyen sebepler

İki tarafın barış ve savaş arasında sallanma durumunun savaşa da barışa da isteksizliklerinden kaynaklandığına işaret eden yazar, Suriye ve İsrail arasında savaş çıkmasının ardında üç engel bulunduğunu söylüyor ve bu sebepleri şöyle sıralıyor:

“İsrail’in büyük askeri üstünlüğü, Suriye’nin İsrail’e karşı bir savaş açmaya kudretinin olmamasında çok önemli bir faktördür. Zira Suriye bunu 1982 yılında direk tecrübe etti. Hala hafızalarda tazedir. İsrail bir günde onlarca Suriye uçağını düşürmeyi başarmıştı. Bununla beraber Suriye’nin herhangi bir askeri saldırısı muhakkak İsrail’in güçlü askeri saldırısıyla karşılık bulacak, Suriye’nin askeri üslerinin ve ülke alt yapısının yıkılmasıyla sonuçlanacaktır.

İkincisi, İsrail aralarında çıkacak herhangi bir savaş Suriye’nin hezimetiyle sonuçlansa da Suriye’nin siyasi konumlarında bir değişikliğe yol açmayacağının çok iyi farkında. Hatta belki de daha da sıkı olmasına yol açacak. Askeri yenilgi siyasi yenilgiyi zorunlu kılmaz. Tarih birçok kere ispatlamıştır ki siyasi irade, birçok kere milletlerin zaferinde ana faktör olmuştur. Ayrıca Suriye’nin yenilgisi İran ile ilişkilerini kesmesine de yol açmayacak. Aksine bu ilişkiyi daha da derinleştirecek. Bu verilere göre savaş, siyasetin bir uzantısı olmayacak.

Bu iki faktör dışında bir de dış etken var ki o da 1973 Savaşı’ndan sonra Suriye ile İsrail arasında geniş çaplı bir savaş çıkmasını reddeden ABD’ye bağlı. Bunu istememesi de bölgesel ve uluslararası sebeplerden kaynaklanıyor.”

Barışı engelleyen sebepler

Yazar daha sonra barışı engelleyen sebeplerin çok fazla olduğuna işaret ederek bu sebeplerden birkaç tanesini sıralıyor: “ABD idaresinin tüm çabasını, Ortadoğu’daki en önemli mesele olması itibariyle Filistin davasına odaklandırması. Zira Beyaz Saray, Filistin-İsrail barışısın Amerikan milli çıkarlarına hizmet ettiğini açıkça ifade etti.

İkincisi; İsrail’de artık Suriye ile barış yapsa da Suriye’nin İran’dan uzaklaşmayacağı yönünde kanaat oluşmuş olması. Suriye, Tahran’ın alana büyük bir kuvvetle katılım göstermesinden sonra Lübnan ve Filistin konusunda stratejisini değiştirmeyecek. Suriye ile barış, Filistin ile gidişata da bir etki etmeyecek.

Öte yandan İsrail, barış için Suriye’nin: ‘Yapılacak herhangi bir antlaşma, BM’in 242 ve 338 no’lu kararlarına dayandırılsın’ talebini reddediyor. Çünkü bu durumda antlaşmanın Filistin ile gidişata da etkisi olabileceğine ve 1967 sınırlarına geri çekilmesini gerektirebileceğine inanıyor. Bu ise İsrail’in asla kabul etmeyeceği bir şey.

Suriye de İsrail’in kendisine koyduğu şu ön şartları kabul etmeyi reddediyor: İran’dan uzaklaşmak, Hizbullah’ı ve başlarında Hamas olmak üzere Filistinli grupları desteklemeyi bırakmak.

En önemlisi ise Suriye İsrail ile Filistin dosyası kapanmadan önce herhangi bir barış antlaşması yapmak istemiyor. Çünkü bu durumda Suriye-İsrail barışı Filistin sahasındaki radikal grupların genel anlamıyla da Filistin davasının aleyhine kurulacak. Bu da Suriye’deki Baas’ın söylemiyle uyum göstermez.

 

Bu haber 2,097 defa okundu.