'Kurtarıcı' beklemek yerine...

23 Haziran 2010 09:44 tsi
Çıkarılan 'davetiyelere' icabet etmemek gerek.

...

Komşularla sıfır problem anlayışının ne yazık ki birkaç sorunu çözmeye yetmeyeceği ise muhtemelen en başından biliniyordu. Bu sorunlardan biri, komşuların kendi komşularıyla olan sorunları devam ettikçe Türkiye’nin istikrar sağlamaya yönelik faaliyetlerinin sınırlı kalacağıydı. Suriye’nin İsrail’le, Ermenistan’ın Azerbaycan’la, Rusya’nın Çin’le, Yunanistan’ın diğer Balkan ülkeleri ve AB ile sorunları bulunuyor ve bu sorunlar her birinin Türkiye ile kurduğu yeni ilişkilerin derinleşmesi önünde engel oluşturuyor. Türkiye ile kurulan yeni bağların Ortadoğu ve Kafkasya’da güç dengelerini, ilişkilerin yönünü, ekonominin akış biçimini değiştireceğine kuşku yok. Doğal olarak her değişim baskısı, değişime direnen, klasik çatışma yöntemleriyle ayakta kalmayı tercih eden ülkelerde direnç gösterilmesine neden oluyor. Bu direnç de kendisini ya “yaptırım” olarak ya bilinen savaş-iç savaş koşullarının tırmandırılması ya da terör eylemleriyle gösteriyor.

PKK saldırılarının arttığı dönemde Ermenistan-Azerbaycan arasında ufak çaplı da olsa bir çatışma yaşanması, İsrail’in Suudi Arabistan’dan kendisine hava koridoru açmasını talep ettiğinin iddia edilmesi, İran’ın Irak sınırında “terörle mücadele” girişimlerini artırması her halde tesadüf olarak değerlendirilemez. Bu gelişmeler Akdeniz-Hazar havzalarında başka çatışma olasılıklarını da düşündürüyor.

Komşularla sıfır problem yaklaşımının uzanamayacağı bir diğer alan ise komşu ve komşuların, komşularındaki yönetimlerin zihniyet yapısı. Barış havzası oluşturma girişimini yeni bir emperyalizm girişimi gibi değerlendiren, hani niyeti bu desek bile gerçekleştirebilecek kapasitesini tartışmayan yönetimler Türkiye’den gelen talepleri duymamayı tercih etmekteler. Duydukları kısmı, Türkiye’nin bölge patronluğuna oynadığı yönünde ve buna izin vermemek için de epey çaba gösteriyorlar. Çabaların başında, barış havzasından söz eden Türkiye’yi çatışma ve kavga havzasının oyuncusu haline getirmeye davetiye çıkarmak.

PKK saldırıları, bu davetiyenin bizzat kendisi, üstelik her daim terör artınca Türkiye’nin buna nasıl karşılık vereceği biliniyor. PKK saldırıyor, Türkiye K.Irak’ı bombalıyor yani savaşıyor. Barzani ya da ABD’nin nereye kadar tahammül edecekleri bilinmiyor, ancak bu operasyonlar son kertede savaşan bir Türkiye durumu yaratıyor. Komşu sayısı fazla olduğuna ve hepsiyle barış ilişkisi kurulması öngörüldüğüne göre, çatışmacı siyaset için başka davetiyeler de çıkarılacak gibi. Kimbilir belki Ermenistan ile yeniden yükselen bir kriz evresi yaşanır, Kıbrıs’ta taraflar arasında gerilim artıverir. Bundan önemlisi, epeydir uykuda duran Bulgaristan-Türkiye ilişkilerinde bazı sorunlar yaşanmaya başlayabilir. Ne de olsa Bulgaristan’da Türk ve Türkiye karşıtlığıyla oy toplamış olan partiler, kesimler ve hatta iktidar mevcut.

Birilerinin gelip Türkiye’yi bu sarmaldan çıkarması beklenebilir, yıllarca böyle olmuş. Daha makbul olanı, çıkarılan davetiyelere icabet etmemekten geçiyor. Yeni dış politika, yeni araçlar gerektiriyor.

Beril Dedeoğlu / Star'daki köşesinden ilgili kısım

Bu haber 572 defa okundu.