Nil 'kaynıyor'

21 Nisan 2010 15:45 tsi
Mısır'ın Şarm el Şeyh kentinde geçen hafta gerçekleştirilen Nil Zirvesi'nden ortak bir karar çıkmadı. Mısır ve Nil'in kaynağında yer alan ülkeler arasındaki söz düellosu sertleşmeye başladı.

Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanı Muhammed Nasreddin Allam'ın, "Nil suları Mısır'ın ulusal güvenlik sorunudur. Hiçbir şekilde suların azalmasını kabul etmeyiz." yönündeki açıklamasına Etiyopya da aynı sertlikte karşılık verdi.

Etiyopya Hükümet Sözcüsü Şimeles Kemal, Mısır'ın geciktirme taktiklerine başvurarak görüşmeleri çıkmaza sürüklediğini öne sürdü. Kemal, ülkesinin Nil'in kaynağında yer alan diğer 6 ülke ile birlikte 14 Mayıs'ta anlaşma imzalayacağını da vurguladı.

Geçtiğimiz hafta Salı günü başlayan ve iki gün devam eden görüşmelerde Mısır ve Sudan'ı hayal kırıklığına uğratan kararlar çıkmıştı. Buna göre Nil sularının yüzde 85'den fazlasına kaynaklık eden Etiyopya ile birlikte Nil'in kaynağında yer alan diğer ülkeler; Tanzanya, Uganda, Demokratik Kongo, Kenya, Ruanda ve Burundi 14 Mayıs'ta anlaşma imzalayacaklarını, bir yıllık süre boyunca anlaşmanın diğer iki ülke Mısır ve Sudan'a da açık olacağı konusunda anlaşmaya varmıştı.

7 ülke yapacakları anlaşma ile bundan sonra Mısır'ın vetosunu tanımayacaklar, gerçekleştirecekleri projeler konusunda da Mısır'ı bilgilendirmeyecekler. 1929 yılında dönemin Afrika'daki sömürgeci gücü olan İngiltere ile Mısır yaptıkları anlaşmalarla Nil sularının kullanımı konusunda Mısır'a büyük yetkiler vermişti. Bu anlaşmaya göre Nil'in kaynağında yer alan ülkelerin Nil konusundaki her türlü sulama projesini Mısır'a onaylatmaları gerekiyor.

Ayrıca bu anlaşmaya göre Nil sularının yaklaşık yüzde 80'inin kullanım hakkı da Mısır'a veriliyordu. Sudan'ın Mısır'dan bağımsızlığını kazandığı 1958'den bir yıl sonra da Mısır ve Sudan Nil sularını paylaşmış, 55 milyar metreküp Mısır'a, 18 milyar metreküp de Sudan'ın payına düşmüştü.

Uzmanlar Mısır'ın Nil Havzası ülkelerini ikna edememesi durumunda önümüzdeki yıllarda büyük su sorunlarıyla karşı karşıya kalabileceğini belirtiyor. Mısır, Nil havzasında yer alan ülkelerin yeterli yağmur aldığını ve sulama tekniklerini geliştirmesi durumunda Nil sularını kesmek zorunda kalmayacağını belirtiyor. Nil Havzası ülkeleri ise Mısır'ın fazla su gerektiren şeker kamışı ve pirinç gibi ürünleri yetiştirmekten vazgeçmesini ve zenginleri mutlu etmek için her yerde patlak veren golf sahalarını kapatmasını istiyor.

Mısır, Nil havzası ülkelerin son yıllarda Mısır'a karşı giderek daha da sertleşmelerinin arkasında İsrail'in bulunduğunu öne sürüyor. Geçtiğimiz aylarda İsrailli liderler bazı bölge ülkelerinin de aralarında bulunduğu Afrika ülkelerine ziyaretler gerçekleştirmişti.

Mısırlı muhalif parti ve örgütler her alanda olduğu gibi Mısır'ın Nil konusunda da büyük bir fiyasko ile karşı karşıya bulunduğunu, Nil sularının azalması durumunda Mısır'ın büyük risklerle karşı karşıya kalabileceğini belirtiyor. Mısır'da halen evlerde ve sulamada kullanılan sular dünya ortalamasının altında fiyatlarla ücretlendiriliyor.

Kaynak: Cihan

Bu haber 1,544 defa okundu.