EMASYA protokolü yürürlükte

21 Nisan 2010 14:42 tsi
Toplumsal olaylarda mülki amirlerden izin almadan askere müdahale yetkisi veren EMASYA protokolünün kalkmadığının belgesi...

Toplumsal olaylarda mülki amirlerden izin almadan askere müdahale yetkisi veren EMASYA (Emniyet-Asayiş-Yardımlaşma) protokolünün iptal edilmesine karşın İl İdaresi Kanunu'nun 11/D maddesinde düzenleme yapılmaması hukukçuları harekete geçirdi.
 
Son günlerde basında yer alan haberler üzerine İçişleri Bakanlığı'na bir dilekçe gönderen Ahenk Hukuk Derneği, ilginin maddenin yürürlükten kaldırılmaması durumunda Balyoz Darbe Planı ve benzeri planların önüne geçilmesinin mümkün olamayacağına işaret etti.

Ahenk Hukuk Derneği Başkanı Hayati Selamet imzasıyla bakanlığa gönderilen dilekçede, hukukçuların 'Emasya Protokolü'nün kaldırılmasının ileri bir adım olmakla birlikte sorunları çözmeye yetmeyeceği' yönündeki görüşleri hatırlatılarak, yaşanan gelişmelerin bu fikri doğruladığına vurgu yapıldı. Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ'un "EMASYA kalkabilir. İl İdaresi Kanunu bize her türlü yetkiyi tanıyor." sözlerinin hatırlatıldığı dilekçede şöyle denildi: "18.06.1949 tarihli 5442 Sayılı İl İdaresi Kanunu 1980 ve 1996 yıllarında iki kez değişti. 1996'daki 4178 Sayılı Kanun değişikliğiyle etkisi genişletilmiştir. Öyle ki bu düzenlemeyle sınır ötesi operasyon yetkisi bile tanınmıştır. Mümtaz Soysal ve Oya Araslı başkanlığında 113 vekil, 5442 Sayılı Kanun'un 11/D maddesinde yapılan düzenlemenin anayasaya aykırı olduğu gerekçesiyle mahkemeye başvurmuştur. Soysal'ın iptal dilekçesinde özetle 'İptali istenen yasa ile olağan rejimin istisnası olağanüstü hal, bölge, süre, neden ve konu sınırlaması getirmeksizin, soyut, genel ve en önemlisi sürekli bir hukuk metni ile 'olağan hal'e yayılarak 'istisna olmaktan çıkartılmış' ancak hukuk içi rejim olarak kalabilecek olağanüstü haller 'kanuni' fakat 'gayri hukuki' bir duruma getirilmiştir' denmektedir. 11/D maddesi ile anayasada 'istisnai durum' olarak düzenlenen 'olağanüstü hal' tüm yurda yayılmış ve kural haline getirilmiştir. Ayrıca tüm yetkinin askeri birlik komutanlarına verilmesi askeri vesayet rejimine neden olacağı da açıktır."

Anayasa Mahkemesi'nin 1999/68 sayılı kararı ile 11/D maddesi içinde yer alan kısmi bir düzenlemeyi iptal ettiği belirtilen dilekçede, ancak diğer düzenlemelerin ise aynen kaldığı dile getirildi.

Gündemdeki anayasa değişikliği yapılsa dahi 11/D maddesi değişmeden askerin gölgesinin sivil idarenin üzerinden kalkmayacağı ifade edilen dilekçenin sonuç bölümünde şunlar kaydedildi: "Gündemdeki anayasa paketi referandumdan geçip kabul edilse dahi İl İdaresi Kanunu'nun 11/D maddesi iptal edilmeden, sivil ve demokratik düzeni yıkmaya yönelik Balyoz Darbe Planı ve benzeri planların önüne geçilmesi mümkün olmayacak, darbe heveslilerinin bu düşüncelerini eylemsel hale getirmesinin yolunu açacaktır. Yukarıda arz olunan sebeplerle Türkiye Büyük Millet Meclisi nezdinde mezkur kanun maddesinin tamamen iptali ya da mahzurlarının giderildiği bir değişikliğin yapılması yönünde taslak hazırlanması, girişimlerin başlatılmasını saygı ile arz ve talep ederiz."

Emasya Protokolü'nün kaldırılmasıyla ilgili tartışmalar sürerken İçişleri Bakanlığı'na bir dilekçe gönderen Ahenk Hukuk Derneği demokrasiye ve yasalara aykırı hükümler içeren protokolün zaman kaybedilmeden iptalini talep etmişti. Dernek, dilekçesinde Genelkurmay Başkanlığı ile İçişleri Bakanlığı arasında 1997 yılında imzalanan protokoldeki hataları maddeler halinde sıralamıştı.

Bu haber 636 defa okundu.