HSYK'nın 'kadro dağıtım yetkisi' alınmayacak

11 Nisan 2010 13:35 tsi
AK Parti'nin Anayasa değişiklik paketinin en tartışmalı maddelerinde bazı rötuşlar yapacağı iddia edildi.

İddiaya göre, teklifteki HSYK'dan 'kadro dağıtım yetkisi'nin alınmasından bir önerge verilerek vazgeçilecek.

AKP, TBMM Anayasa Komisyonu’nda görüşmeleri devam eden Anayasa değişiklik teklifinin bazı maddelerinde yeniden düzenleme yapmaya hazırlanıyor. Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’na (HSYK) yeniden ‘kadro dağıtma’ yetkisi verilecek. Anayasa Mahkemesi’ne üye olarak atanabilecek mahkeme raportörleri için ‘5 yıl’ şartı getirilecek. Komisyonda askerlerden gelen itirazlar doğrultusunda teklifin bazı maddelerinde düzenleme yapıldı.

AKP’nin üçü geçici 30 maddeden oluşan Anayasa değişiklik teklifinin TBMM Anayasa Komisyonu’ndaki görüşmelerine ‘hafta sonu arası’ verildi. Geçtiğimiz perşembe günü 10,5 saatlik mesaisi ile teklifin tümü üzerindeki görüşmelerini tamamlayan Komisyon önceki gün de 12 saatlik mesai sonucu teklifin ilk 16 maddesini bazı değişiklikler yaparak kabul etti.

Teklifin en tartışmalı maddeleri arasında yer alan Anayasa Mahkemesi ve HSYK’nın yapısı ve görevlerine ilişkin kritik düzenlemeler ise Anayasa Komisyonu’nun pazartesi saat 10.00’da başlayacak toplantısında ele alınacak. Komisyon teklifin görüşmelerini aynı gün tamamlayacak. TBMM Genel Kurulu’nda teklifin görüşmeleri ise önümüzdeki perşembe ya da cuma günü başlanması planlanıyor.

Komisyonun iki gün süren çalışmasında büyük bir tartışma ve kavga yaşanmazken, muhalefet sert eleştiriler gündeme getirdi. Komisyon Başkanı AKP’li Burhan Kuzu’nun esprileri zaman zaman gerilen havayı yumuşattı.

Raportöre beş yıl koşulu

AKP, teklifin en tartışmalı maddelerinde bazı rötuşlar yapacak. AKP’liler tarafından hazırlanan önerge ile, Cumhurbaşkanı tarafından Anayasa Mahkemesi’ne üye olarak atanabilecek mahkeme raportörlerine en az beş yıl bu görevde bulunma şartı getirilecek. Yapılan bu değişiklik, üyelik konusunda ismi sık sık konuşulan raportör Osman Can’ı etkilemeyecek. Çünkü Can 2 Temmuz 2002’de Anayasa Mahkemesi Raportörlüğü’ne atanmıştı.

Önergenin gerekçesinde, “Anayasa Mahkemesi’ne üye atanacaklar arasında Anayasa Mahkemesi raportörleri de alınmıştır. Ancak raportörler için yaş, ya da kıdem gibi bir şart öngörülmemiştir. Halbuki mahkemenin görev ve çalışma esasları konusunda yeterli birikime ve tecrübeye sahip raportörlerin üye seçilmesi, mahkemenin daha verimli çalışmasına da ve daha kaliteli kararlar üretmesine hizmet edecektir” denildi.

Geri adım

HSYK’nın teklif ile tırpanlanan ‘kadro dağıtma’ yetkisi de geri verilecek. Komisyonda söz konusu madde görüşülürken AKP’nin vereceği önerge ile HSYK’nın yetkilerini düzenleyen fıkraya ‘kadro dağıtma’ yetkisi de eklenecek. Önergenin gerekçesinde, halen yürürlükteki yasada HSYK’nın ‘kadro dağıtma’ yetkisi bulunduğu anımsatılarak, teklifin ilk halinde bu yetkinin alındığı vurgulandı. Gerekçede, “Ancak, HSYK’nın hâkim ve savcıların tayin edilmeleri halinde, ilgili kadrolarını da yeni görev yerlerine topluca naklettiği göz önüne alındığında, bazı tereddütlerin meydana gelmesinin önlenmesi bakımından ‘kadro dağıtma’ ibaresinin de madde metnine eklenmesi öngörülmüştür” denildi.

İç denetçilerin ataması

Aynı önergeyle Adalet Bakanlığı’da görev yapacak “hâkim ve savcı mesleğinden olan iç denetçilerin” Adalet Bakanı tarafından atanmasına ilişkin düzenleme yapılacak.

Yargı yolunda sınırlama

Anayasa Komisyonu’nun önceki geceki toplantısında ise teklifin özellikle askerleri ilgilendiren maddelerinde, yine askerlerin itirazları dikkate alınarak bazı rötuşlar yapıldı. Anayasa’nın ‘Yargı Yolu’ başlıklı 125. maddesinde önerge ile değişiklik yapılarak sınırlamaya gidildi. Buna göre YAŞ kararlarıyla ‘terfi işlemleri ve kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayrılanlar’ yargı yoluna başvuramayacak. Bunun dışındaki her türlü ilişik kesme işlemlerine karşı yargı yolu açık alacak. Teklifin ilk halinde bütün YAŞ kararlarına yargı yolu açılması öngörülüyordu.

Komisyonda teklifin ‘Askeri yargılamaya’ ilişkin maddesinde de önerge ile değişiklik yapıldı. Askeri mahkemelerin görev alanı teklife göre genişletildi. Buna göre, askeri yargı, askeri mahkemeler ve disiplin mahkemeleri tarafından yürütülecek. Askeri mahkemeler, asker kişiler tarafından işlenen askeri suçlar ile bunların asker kişiler aleyhine veya askerlik hizmet ve görevleriyle ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevli olacak. Devletin güvenliğine, anayasal düzene ve düzenin işleyişine karşı suçlara ait davalar her durumda adliye mahkemelerinde görülecek. Siviller, savaş hali dışında askeri yargıda yargılanamayacak.

Adalet hizmeti denetimi

Teklifin ‘adalet hizmetlerinin denetimini’ düzenleyen maddesinde de önerge ile değişiklik yapıldı. Buna göre, adalet hizmetleri ile savcıların idari görevleri yönünden Adalet Bakanlığı’nca denetimi, adalet müfet-tişleri ile hâkim ve savcı mesleğinden olan iç denetçiler; araştırma, inceleme ve soruşturma işlemleri ise adalet müfettişleri eliyle yapılacak. Teklifin ilk halinde bu işlemlerde adalet müfettişleri ve iç denetçiler ayrımına gidilmemişti.

Aynen benimsendi

Teklifin memurların disiplin kovuşturması konusunda hükümler getiren 129. maddesinde değişiklik öngören maddesi ise aynen benimsendi. Buna göre memur ve diğer kamu görevlileri hakkında verilecek uyarma ve kınama cezalarına da yargı denetimi açılıyor.

Radikal

 

Bu haber 561 defa okundu.