Moskova saldırısının ardından 4 senaryo

31 Mart 2010 09:38 tsi
Moskovalıları altı yıl sonra can evinden vuran bombalı saldırı ile dört senaryo öne çıkıyor:

Ekonomik krizle tetiklenen vatandaş gösterileriyle fiyakası çizilen eski KGB casusu Başbakan Vladimir Putin’in elini güçlendirecek bir şiddet dalgasına ihtiyaç duyuldu. Malum 1999’da Çeçenya’yı işgal için apartmanları bombalayan FSB’ydi. İkincisi Kremlin’in Kuzey Kafkasya’yı askeri değil sivil bir projeyle fethetmek için Kuzey Kafkasya Federal Bölge ilan edip başına Aleksander Hloponin’i geçirmesine direnişçilerin sert yanıtı. Üçüncüsü Kremlin’in yolsuzluk ve rüşvetle mücadele edip ekonomik sorunları çözme önceliğinden ötürü rant kaygısına düşmüş siloviklerin karşı hamlesi. Dördüncüsü ise sonradan Müslüman olmuş Sibiryalı Rus Said Buryatiski’nin İnguşetya’da öldürülmesine misilleme.

Senaryo ne olursa olsun değişmeyen gerçek şu: 42 bini çocuk 250 bin sivilin katledildiği Çeçenya’daki savaşın artçı etkileri sürüyor. Hatta direniş, şekil değiştirip tüm Kuzey Kafkasya’yı esnek bir cepheye çevirdi. 1999’daki ikinci Çeçenya işgali sayesinde iktidarı ele geçirmiş Putin, Kafkasya’da istikrarı sağlamış adam olarak zihinlere kazınmak istedi. Önce Çeçenya’da Ramzan Kadirov’un ellerine demir eldivenler geçirip savaşı ‘Çeçenleştirdi’. Ardından 16 Nisan 2009’da 10 yıllık savaşı tek taraflı ‘bitirdi’. Gerçekte olan şuydu; Çeçenya’da Kadirov direnişi şiddetle bastırırken, düşük yoğunluklu savaş Dağıstan, İnguşetya gibi bölgelere ihraç edildi. Direniş kontrol edilemez bir forma büründü: Bağımsızlık yanlısı Doku Umarov, ‘Çeçen-İçkerya devlet başkanlığı’ sıfatını bırakıp 2007’de Kafkasya Emirliği hareketini kurdu. Hedefi ‘bağımsız Çeçenya’ değil ‘Tüm Kafkasya’da bağımsız İslami devlet’ koydu. Kafkasya haritasını ‘Dağıstan’, ‘Nokhçiço’ (Çeçenya), Galgayço (İnguşetya), İriston (Osetya), Çeçenya, Dağıstan ve Stavropol’dan parçalar içeren ‘Nogay Bozkırı’ ve ‘Birleşik Kabardey, Balkar ve Karaçay’ diye vilayetlere ayırdı.

Şimdi Kuzey Kafkasya’nın her köşesinde direniş hücreleri var. Rus makamları sayılarını en fazla 200 koyadursun Umarov, Rus güçlerin sınır tanımazlıkları ve yıllardır süren devlet terörü sayesinde adam devşirmekte zorlanmıyor. Kaide’den ödünç söylemler benimsese de ‘yerli’ karakterini koruyor. Kaynaklarının hariçten İslamcı örgütler olduğu propagandasına rağmen ayakta kalmasını yerel yapılara borçlu. Seleflerinin aksine savaşı Rus kentlerine taşıma konusunda da cüretkar. Ama bunu yapmak istediğinde Kaide’ye ihtiyaç duyacağı şüpheli.

Fehim Taştekin / Radikal

Bu haber 638 defa okundu.