Türkiye'de 9 milyon kişi sigortasız çalışıyor

29 Mart 2010 16:32 tsi
Türkiye’de 9 milyon 300 bini sigortasız çalışıyor. Devlet kayıt dışı çalışanlar nedeniyle yılda ortalama 26 milyar liralık prim gelirinden oluyor.

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), 29 milyar liraya ulaşan ‘açık faturasını’ düşürmek için yeni yöntemler arıyor. Bugün 33 kuruluşun katılımıyla toplanan Sosyal Güvenlik Yüksek Danışma Kurulu’nun ‘ana gündem maddesini’ kayıtdışı istihdam oluşturdu. Toplantının açılışında konuşan SGK Başkanı Emin Zararsız, çarpıcı rakamlar açıkladı.

26 milyar kayıp!

TÜİK verilerine göre 2009 yılında ortalama 9 milyon 328 bin kişi kayıt dışı istihdam edildi. Zararsız, bu kişilerin asgari ücretten istihdam edildiklerini varsayarak yaptıkları hesaba göre 2009 yılı için 23 milyar 600 milyon liralık primden olduklarını söyledi. Bu durumun devam etmesi halinde ise 2010 yılındaki prim geliri kaybının 25 milyar 900 milyon lira olacağını vurguladı. Kurumun, 2009 yılı açık tutarının ise 29 milyar olduğunun altını çizerken, “Bu primleri toplayabilseydik Hazine’den 4-5 milyar almak yeterli olacaktı” dedi.

Başkan Zararsız, 1.78 çalışanın 1 emekliyi finanse ettiğini anımsatırken, kayıt dışı istihdam kayda alınmış olsaydı 2.87 çalışanın 1 emekliyi finanse ediyor olacağını söyledi.

Yeşil kart kayıt dışı nedeni!

 Kayıt dışı çalışanların kayda alınmasında sadece SGK tedbirlerinin yeterli olamayacağını belirten Zararsız’ın kayıt dışı istihdam nedenleri içinde ‘yeşil kart’ uygulamasını da sayması dikkat çekti.

Kayıt dışı istihdamın nedenlerini ekonomik, sosyal, yasal ve idari nedenler olarak dörde ayırdı. Sosyal nedenler içinde işsizlik, iç göçler ve kentleşme, çalışan çocuklar, emekli istihdamı, eğitim seviyesi ve yeşil kart uygulamasını saydı. Ekonomik nedenler içindeyse; ekonomik istikrarsızlık başı çekerken, yüksek enflasyon, işyerlerinin büyük bölümünün KOBİ’lerden oluşması gösterildi.

Af çare değil ama!

TOBB Temsilcisi olarak toplantıya katılan Yönetim Kurulu Üyesi ve Konya Ticaret Odası Başkanı Hüseyin Üzülmez, kayıtdışının azaltılması için sigorta prim oranlarının düşürülmesini ve birikmiş prim alacaklarına çare bulunmasını istedi.

SGK Başkanı Emin Zararsız ise bugüne kadar 20 af çıktığını vurguladıktan sonra, “21. af çıksa 22.’yi istemeye başlarlar. Aflarla düzenli ödeme alışkanlığı olanların cezalandırıldığı unutulmamalı. Ancak büyük kriz ortamında bir takım tedbirlerin alınması gerektiği de hepimizin düşünmesi gerekiyor” dedi.

Kadınların yüzde 60’ı sigortasız

TÜİK’in Aralık ayı verilerine göre 21 milyon 451 bin çalışandan 9 milyon 223 bini kayıt dışı çalışıyor. Bir başka ifadeyle 100 çalışandan 43’ü sigortası olmaksızın çalışıyor.

15 milyon 513 bin erkek çalışan arasında kayıt dışı oranı yüzde 37.4. Kadın çalışanlar içinde kayıt dışılık ise çok daha yaygın. 100 kadından 57.5’i  sigortasız çalışıyor. Bir başka ifadeyle 5 milyon 938 bin kadın çalışandan 3 milyon 415 bini kayıt dışı istihdam ediliyor.

Aysel Alp / Hürriyet

Bu haber 610 defa okundu.