Rusya'dan doğalgaz atılımı

22 Aralık 2009 11:56 tsi
Rusya ve Türkmenistan uzun süredir sevkıyatı durdurulan doğalgaz alımı ile ilgili anlaşmayı parafe etti.

Aşkabat'ta, Türkmenistan Cumhubaşkanı Grurbanguli Berdimuhammedov ve Medvedev'in hazır bulunduğu törende stratejik ekonomik alanlarda işbirliğinin geliştirilmesini öngören anlaşma imzalandı. Türkmenistan'dan Çin'e uzanan yeni doğalgaz boru hattının geçen hafta açılışının gerçekleştirilmesi Moskova'da tedirginliğe neden oldu.

Anlaşma ile ilgili basına açıklamada bulunan Rusya Başbakan Yardımcısı İgor Seçin, yeni anlaşmaya göre Rusya ile Türkmenistan'ın sadece doğalgaz değil, petrol ve diğer ekonomik alanlarda da işbirliğini geliştirmeyi hedeflediğini söyledi. Seçin, alım miktarı ve önerilen fiyat konusunda bilgi vermedi. Rusya Nisan ayında doğalgaz boru hattında yaşanan sorunun ardından Türkmen doğalgazının alımını durdurmuştu.

Rus enerji şirketi Gazprom CEO yardımcısı Aleksander Medvedev dokuz aylık aradan sonra imzalanan yeni anlaşmanın ardından sevkıyatın 1 Ocak 2010'dan itibaren başlayacağını söyledi. Medvedev, "Planlarımıza göre 1 Ocak'ta alıma başlıyoruz. Uzun vadeli anlaşmaya göre yıllık miktar 30 milyar metreküp olacak." bilgisini verdi. 2010 için Gazprom'un ne kadar alım yapacağı net değil.

RUSYA'NIN HESAPLARI TUTMADI

Kommersant'ta dün yer alan değerlendirmede yeni anlaşmanın 2010 ve 2012 yıllarını kapsayan üç yıllık bir sözleşme olacağı ve buna göre Rusya Türkmenistan'dan yıllık 10,5 milyar metreküp doğalgaz alımı gerçekleştireceği bilgisi yer almıştı. 2010 için öngörülen fiyat ise bin metreküp için 222 dolar.

Rusya Nisan ayında Türkmenistan-Rusya doğalgaz boru hattında arıza oluşana kadar, Orta Asya'dan toplam yıllık 60 milyar metreküp doğalgaz alımı gerçekleştiriyordu. Bu miktarın yüzde 80'inini de Türkmenistan karşılıyordu. Türkmenistan'ın Avrupa satış fiyatlarının hızla yükselmesi nedeni ile Rusya'dan bin metreküp için 375 dolar talep etmesi ilişkilerin bozulmasına neden oldu. Taleplere olumlu cevap vermeyen Rusya arızadan sonra Türkmen doğalgaz alımını durdurdu.

Rusya Türkmenistan'ın Çin'in dışında Nabucco doğalgaz boru hattına da doğalgaz verebileceğini açıklaması nedeni ile tedirgin. Bir çok kez Nisan ayından bu yana Gazprom Başkanı Aleksey Miller Moskova-Aşkabat arasında gidip geldi. Rusya Devlet Başkanı Medvedev'e de Türkmen meslektaşı Gurbanguli Berdimuhammedov'la bir çok kez bir araya geldi. Son olarak Kazakistan'ın Almatı kentinde iki lider başbaşa bir görüşme gerçekleştirdi.

RUSYA ORTA ASYA ENERJİ TEKELİNİ KAYBEDEBİLİR

2003 yılında Rusya ile Türkmenistan arasında parafe edilen anlaşmaya göre Rusya'nın 2010 yılında Türkmenistan'dan 80-90 milyar metreküp doğalgaz alımı yapması gerekiyordu. Ancak şimdi Rusya 10,5 milyar metreküpe razı.

Doğu Avrupa Doğalgaz Uzmanı Mihail Korçemkin gazeteye yaptığı değerlendirmede Rusya ile yaşanan krizden Aşkabat'ın gerekli dersi çıkardığını ve doğalgaz sevkıyatını çeşitlendirmek için çalışmaları hızlandıracağını belirtti.

Artık Nabucco alternatifini daha ciddi düşünen Aşkabat Rusya ile ilişkileri gözden geçiriyor. Rusya, Kazakistan ve Türkmenistan arasında 20 Aralık 2007'de parafe edilen ve bu yıl inşa aşamasına geçilmesi planlanan Trans-Hazar doğalgaz boru hattı projesi de gündemden kalkabilir. Korçemkin'e göre Rusya kapasiteyi artırmazsa Türkmen doğalgazının büyük alıcısı artık Çin olacak.

Cihan

Bu haber 409 defa okundu.