Yeni bir milat

8 Aralık 2009 08:18 tsi
O görüşmeden neler elde ettik?

Türk devlet adamlarıyla Amerikalı mukabillerinin Beyaz Saray buluşmaları genellikle önemli sonuçlar doğurur. 'Stratejik ortaklık' böyle bir buluşma sonrası ikili ilişkileri tanımlamak üzere kullanılmış kavramdı. Dün Washington'daki Barack Obama ile Tayyip Erdoğan'ın, heyetler halinde ve başbaşa yürüttükleri görüşmelerin sonucunu karşılayacak deyimi, Başbakan Erdoğan, basın toplantısında, 'yeni bir milât' olarak tanımladı.

Aslına bakılırsa, bu kadar iddialı bir deyim kullanmayı hak edecek bir yakınlığı doğurması beklenen bir ortam söz konusu değildi. ABD'nin içte ekonomik sıkıntıları var; Obama'nın seçim kampanyası sırasında söz verdiği reformları hayata geçirmede zorlandığı da biliniyor. Dışta ise başetme sıkıntısı çektiği sorunlar bir değil, bin: Irak'tan elini-ayağını çekmek istiyor, ama bunu yapabilecek durumda değil... Afganistan'da bir türlü istikrar oluşturamadı, düzen her geçen gün aleyhine bozuluyor Amerika'nın... Obama'nın kendisini 'iki devletli çözüme' sımsıkı bağladığı Arap-İsrail ihtilâfı, Netanyahu'nun radikal hükümeti tarafından, iyice açmaza sürükleniyor... İsrail'in “İran'a vuralım” teklifi Obama'yı dehşete düşürüyor olmalı.

'Yeni bir milât' deyiminin kullanılması, bu sorunlarla boğuşmakta zorlanan Obama yönetiminin elini rahatlatacak formüllerin Türkiye tarafından dillendirilmesiyle irtibatlı olmalı biraz da... Türkiye'nin Ortadoğu'da sağlam dostları var ve bunlar başka herhangi bir başkentle ilişki kurarken Ankara'nın onayını alma ihtiyacı hissediyorlar. İran'ı köşeye sıkıştırmak yerine nükleer araştırmalarla ilgili çabasını 'barışçıl amaçla' sınırlamayı teklif ediyor Türkiye ve bunun için formüller üretiyor. Irak'ta teröre karşı ortak mücadelenin sonuç alması için de, Afganistan'da bir türlü sağlanamayan istikrara ulaşmak için de Türkiye merkezi önem taşıyan bir ülke...

Bazıları Obama-Erdoğan görüşmesinin sıradan bir buluşma olacağı kanaatindeydi; özellikle son bir ay içerisinde Washington'u Türkiye ve Ak Parti hükümeti karşıtı kampanya bombardımanına tutanların etkisiyle, basına kapalı, kısa ve umursamaz bir ziyaret beklentisi yaygındı. Oysa Obama konuğuna gösterdiği itibarı yalnız medya önünde sarf ettiği övgülerle sınırlı tutmadı, şimdiye kadar pek alışılmadık başka jestler de yaptı: Son anda bir yemek eklendi programa; heyetler halinde görüşmeler yanında başbaşa konuşulan bir bölüm de ayrıldı ve konuğunu planlanandan bir saat daha fazla tuttu...

Görüşmede ikili ilişkilerin geliştirilmesinin iki tarafın da çıkarına olduğu iyice görülmüş olmalı. Türkiye'nin hayli zamandır savunageldiği politikaların Amerikalılar tarafından önemsendiği de anlaşılıyor. En çarpıcı sonuç Afganistan konusunda: Bir hafta önce West Point konuşmasında bütün NATO ülkelerinden asker sayısını artırmasını talep eden ve Türk askerini de 'muharip güç' haline dönüştürmeyi planlayan ABD Başkanı Obama, öyle anlaşılıyor ki, “Biz Afgan halkını kazanmayı amaçlayan işlerde daha başarılı oluruz” teklifini uygun buldu.

Saatler süren Beyaz Saray buluşması sonrası düzenlediği gecikmeli basın toplantısında, Başbakan Erdoğan, hemen her konuda Türkiye'nin tezlerini tekrarlamakla yetindi.

Anlattıklarından 'milât' denilebilecek bir sonuç çıkaramayanların Obama ile Erdoğan arasında başbaşa yapılan görüşmede varılan mutabakat için muhayyilelerini kullanması gerekiyor. Görüşmeler sonucunda, özellikle Türkiye'nin güvenliğini tehdit eden Kuzey Irak'taki terör yapılanmasında son noktaya doğru gidilmeyi sağlayacak bir mutabakata erişilmiş olabilir mi?

Önemli bir buluşmaya tanıklık ettik.

Fehmi Koru / Yeni Şafak

Bu haber 719 defa okundu.