Paşalar mahkemede: Nasıl yorumlamalı?

3 Aralık 2009 09:44 tsi
Darbe planları hazırlayan emekli ya da muvazzaf subaylar, generaller, hatta orgeneraller ve kuvvet komutanları ifadeye çağrılıyor, gözaltına alınıyor, tutuklanıyor. Bu iki nokta bir arada önemli bir duruma işaret ederler. Durumun adını koyalım:

Ali Bayramoğlu / Yeni Şafak

Yaşanan yoğun siyasi hareketlilik içinde iki noktanın altını özellikle çizmek gerekiyor. Bir, Türkiye'de bir süredir rejim krizi yaşanmıyor, rejim krizi çıkarmaya ilişkin girişimler karşılıksız kalıyor.

İki, cumhuriyet tarihinin gördüğü en büyük temizlik soruşturması sürüyor. Darbe planları hazırlayan emekli ya da muvazzaf subaylar, generaller, hatta orgeneraller ve kuvvet komutanları ifadeye çağrılıyor, gözaltına alınıyor, tutuklanıyor.

Bu iki nokta bir arada önemli bir duruma işaret ederler. Durumun adını koyalım:

İstikrar, demokratik istikrar…

Bundan 10 yıl, 20 yıl öncesini hatırlayın. Hatta o kadar geriye gitmeye gerek yok. 27 Nisan 2007'yi, askerin muhtıra verdiği, Anayasa Mahkemesi'ni etkileyerek sistemi bloke ettiği ve sonuç aldığı yakın geçmişi akla getirin.

Dün ve bugün arasındaki fark Türkiye'nin yaşadığı değişimin derinliğini ve anlamını ortaya koyar.

Rejimin askeri rengi o denli koyudur ki, tüm diğer siyasi gelişmeler bu durum, yani değişim karşısında tali duruma düşerler ve düşüyorlar.

Nitekim siyasi iktidarın 2007 Temmuz seçimlerinden itibaren üzerine oturduğu değişim dalgasının, meşruiyetin ve aldığı toplumsal desteğin kilit noktası budur.

O halde bu durum taşıyıcıdır ve taşıyıcı olmaya devam edecektir.

Bunun iki anlamı var.

Toplumsal değişim ve meşruiyet meselesinden başlayalım.

Türkiye'de son 15 yıldır farklı toplumsal grupların artan bir hızla, "karşılaşmalar" yaşaması, bu şekilde birbirini görmesi ve benimsemesi, ülkedeki tartışmaları etkilemiştir.

Devlet ve asayiş merkezli siyasi algının yanında toplum ve siyaset merkezli bir algı da eklenmiş, hatta galebe çalmaya başlamıştır. Diğer ifadeyle beklenti ve tavırlar bu yeni algıdan beslenmeye yüz tutmuştur.

Anlam şuradadır:

Bu yeni algı ve sonuçları sivil alan genişlemesine, ama daha önemlisi sivil değerlerin filizlenmesine yol açmaktadır.

Bugün bu gelişmenin sonucunda rejim tehlikesi, hikmet-i hükümet, tehlike, tehdit politikaları sadece karşılıksız kalmıyor, bizzat toplum tarafından gayri meşru olarak ilan ediliyor.

Askerin yönünü kışlaya çeviren budur. Askerin eskiden göğsünü gere gere savunarak yaptığı uygulamalar bugün onu, hem kişi hem kurum olarak "suçlu konumuna ve suçlu ruh haline" itiyor.

Taşıyıcılığın ikinci anlamına gelince…

Askeri vesayet sisteminin kırılmasında alınan yol Türkiye'de demokratik olgunluğun gelişmesi, yerleşmesiyle ilişkili bir yoldur.

Toplumun öne çıkması, ortak sivil değer oluşumunun ötesinde, toplum-siyaset ilişkilerinin tabiileşmesini ifade eder bu yol. Toplum-siyaset ilişkilerinin tabiileşmesi her şeyden önce siyasi sorumluluk taşımayan ama aşırı yetkili ya da güçlü kurumların siyasi karar mekanizmasından çıkması demektir.

Şöyle de denebilir tabiileşme, sorunlar karşısında asayiş mantığının yerini siyaset mantığına, gerilim bakışının yerini çözüm fikrine bırakması demektir.

Önem bu noktada karşımıza çıkar. Bu noktada resmi politikaların içe kapanmacı katılığı gider, siyasetin dışa açık esnekliği devreye girer.

Siyasi kararlarda esneklik, çağın gereklerine, toplum taleplerine göre hareket edebilmek demektir.

Askeri vesayetin kırılması işte bu esnekliğin doğmasını ifade eder.

Bugün olduğu gibi Kıbrıs'ta ne olacağına, Ermeni açılımında tutulacak yola, Kürt meselesinin çözümünde izlenecek istikamete siyaset mekanizması sorumluluk taşıyarak karar verdiği içindir ki, çözüm noktalarına yakın yerlerde dolaşıyoruz… Ve değişiyoruz…

2003-2004'ün kuvvet komutanlarının darbe girişiminden şüpheli sıfatıyla ifade vermeye gitmesini böyle yorumlamak gerçek ve geri dönüşü olmayan bir milat olarak görmek gerekir.

Ve bunun için Türkiye mevcut siyasi iktidara kararlığı ve cesareti için teşekkür borçludur.

 

Bu haber 398 defa okundu.