İsviçre, minare inşasını oylayacak

25 Kasım 2009 13:18 tsi
İsviçre'de uzun süredir tartışılan minarelerin inşasının yasaklanması yönündeki yasa tasarısı, bu pazar günü halkın oyuna sunuluyor.

Referandum öncesinde yapılan anketlere göre referandumdan yüzde 53 oranında minarelere "hayır" oyu çakacağı tahmin ediliyor. Ülkede ekim ayında yapılan anketlerde çıkan rakamlarla karşılaştırıldığında ise minareye "evet" diyenlerinin oyu yükselirken, kararsızların oranının da azaldığı görülüyor.
 
İsviçre'de minare karşıtı inisiyatif çerçevesinde tartışmalar, basın açıklamaları, propagandalar tüm hızıyla devam ederken, gfs.berne enstitüsü konuyla ilgili olarak yaptığı kamuoyu araştırması sonuçlarını açıkladı. Enstitü tarafından 9-14 Kasım tarihleri arasında, farklı yaş ve sosyo-ekonomik gruplardan 1213 İsviçreli ile görüşülerek yapılan anket sonuçlarına göre seçmenlerin yüzde 53'ünün minare yasağına hayır demeleri bekleniyor. Aynı kuruluş tarafından 23 Ekim'de yayımlanan ilk anket sonuçlarıyla karşılaştırıldığında, kararsızların yüzde 13'ten yüzde 10'a gerilediği, yasağa evet diyenlerin oranının yüzde 34'ten yüzde 37'ye yükseldiği görülüyor. Enstitü, kararsız oyların "evet'e kayışını, anketin yapıldığı sırada İsviçre'nin dış ilişkilerinde, özellikle Libya ile yaşanan gerginliğe bağlıyor.

İsviçreliler, aynı referandumda minare yasağıyla birlikte bu konu kadar gündem oluşturamayan savaş malzemeleri ihracatının yasaklanmasını öngören tasarı ile hava trafiğinin finansmanı konusundaki değişiklik önerisini de oylayacaklar.

Anket sonuçlarına göre seçmenlerin siyasi görüşleri temel alındığında anti-minare girişiminin öncüsü olan SVP sempatizanlarının yüzde 67'den yüzde 78'e yükselen oranda girişimi destekledikleri görülüyor. Radikaller (FDP) dışında diğer parti yandaşlarının ise "hayır" oylarında artış gözlemleniyor. Yeşiller yüzde 79, Sosyalistler yüzde 76, Hıristiyan Demokratlar yüzde 56, Radikaller yüzde 54 (Ekim'de yüzde 58) oranında inisiyatifi geri çeviriyorlar. Enstitü, inisiyatifin aktörleri için SVP ve EDU yandaşı seçmenlerle, FDP sempatizanlarının hedef kitle olduğuna dikkati çekiyor.

Anket, herhangi bir dini inanışa sahip olmayan ve üst gelir gruplarından olan insanların yasağa daha çok "hayır" dediğini gösteriyor. Bununla beraber kadınlar erkeklere oranla yasağı daha çok destekliyor. Bunda SVP'nin kampanya afişi ve minarelerin inşasının önünün açılmasıyla İsviçre'de yerleşmeye başlayacak İslam'ın kadınların toplumsal statülerinde gerilemeye neden olacağı doğrultusundaki söylemlerinin etkili olduğu belirtiliyor.

Yasağı destekleyen seçmenlerin savları minarelerin İslam'ın gücünün sembolü olduğu ve referandumun "şeriata" sert bir mesaj vermesi gerektiği şeklinde belirleniyor. "Minare karşıtı yasa İsviçre'nin dış ilişkilerine özellikle de Müslüman ülkelerle olan siyasi ve ekonomik ilişkilerine zarar verir mi?" sorusuna ise araştırmaya katılanların yüzde 52'si tarafından "evet" cevabı verilmiş. Yüzde 46 oranında İsviçreli yasağın ülkede dini barışı bozacağını, yüzde 42'si ise insan haklarıyla bağdaşmadığını savunuyor.

SAVAŞ MALZEMELERİNİN İHRACATININ YASAKLANMASINA HAYIR

Referandumun ikinci konusunu Ordusuz bir İsviçre için Grup (GSsA) tarafından hazırlanan savaş malzemelerinin satışının yasaklanması yönündeki tasarı oluşturuyor. Girişim, İsviçre tarafından satılan silahların Afganistan, Irak ve Darfur'da ölüm saçtığını ve İsviçre'nin silah satarak zenginleşmesinin etik olarak kabul edilemeyeceğini savunuyor. Söz konusu tasarı ankete katılanların yarısı tarafından reddediliyor.

Yüzde 39 tasarıya "evet" derken yüzde 11 ise kararsız. GSsA'nın kampanyası Yeşiller, Sosyalistler ve Bağımsızlar tarafından desteklenirken sağda net bir "hayır" bloğu görülüyor. Tasarı, yasağın kabul edilmesi halinde ekonomik olarak etkilenecek bölgelere 10 yıl boyunca mali yardım verilmesini öngörüyor.

HAVA TRAFİĞİ İLE İLGİLİ DEĞİŞİKLİĞE EVET

Gündemde çok da yer bulamayan hava trafiğinin finansmanında öngörülen değişikliğe seçmenlerin yüzde 28'i, ne yönde oy vereceğini bilmiyor. Ancak yüzde 49'u İsviçre hükümetinin bildirdiği görüş doğrultusunda "evet" demeyi düşünüyor.

Son yıllarda oylamalara ortalama katılımın yüzde 40'ın biraz üzerinde seyrettiği gözlemlenirken 29 Kasım referandumuna seçmenlerin yarısının katılması bekleniyor. Katılım düzeyinde beklenen bu artışı minare yasağı tartışmalarının bir sonucu olarak değerlendirmek de mümkün.

cihan

Bu haber 592 defa okundu.