'Çok değerli' 9 Türkü ajan yapmış

16 Kasım 2009 11:01 tsi
Sovyetlerin efsanevi casusu Mihail Baturin, anılarında “Leonid” kod adıyla görev yaptığı Arkara’da çok değerli dokuz kaynağı Moskova hesabına çalışmaya ikna ettiğini anlatıyor

Ünlü Sovyet casus Albay Mihail Baturin’in Türkiye’de görev yaptığı dönemde 9 önemli kaynağı Moskova adına casusluk yapmaya ikna ettiği ortaya çıktı.

Nezavisimaya gazetesi askeri ekinde, 1940-1947 yılları arasında Türkiye’deki Sovyet Ticaret Müşavirliği’nde diplomat kimliğiyle çalışan, gerçekte ise Sovyet istihbaratı için bilgi toplayan Baturin’in öyküsüne ve anılarına yer verdi. Sovyet gizli servisi KGB’nin öncüsü NKVD’de 1920-1951 yılları arasında görev yapan ve 2. Dünya Savaşı’nın öncesinde Türkiye’de “Leonid” kod adıyla faaliyet gösteren Baturin, 1998 yılında uzaya giden ilk politikacı olan Yuriy Baturin’in de babası.

Çok titiz ve başarılı
Nezavisimaya’ya göre, Moskova’da gizli servisin kararıyla Türkçe öğrenen ve 1940 yılında “Mihail Baklanov” adıyla Ankara’da göreve başlayan Baturin hemen Moskova’nın dikkatini çekti. NKDV’deki dosyasına, “Yoldaş Baturin işini başarılı ve çok titiz yapıyor. Önemli sorunlarda tek başına karar alabiliyor” notu düşüldü.

Nezavisimaya, Alman diktatörü Adolf Hitler’in Türkiye’ye büyük önem verdiğini, 1939 yılında Ankara büyükelçiliğine atadığı Franz von Papen’den, “Sovyetlere birlikte saldırmak için Türkleri ikna etmesini” istediğini yazdı. 1942’de Papen’e yönelik suikast girişiminin ardından Moskova’nın Türkiye’deki “1 numaralı” casusu olan Georgiy Mordninov’un tutuklandığını belirten gazete, “Baturin bütün istihbaratın başına getirildi. Sadece 1940-1944 arasında dokuz çok değerli kaynağı Sovyet gizli servisine çalışmaya ikna etti. Bunlardan beşi Albay Mihail Baturin’in Türkiye’den ayrılmasından sonra uzun süre bilgi vermeye devam etti” diye yazdı. Baturin o günleri yakın çevresine, “Gündüzleri resmi görüşmelerim vardı. Akşamları frak giyerek otellerin şömineli salonlarında birileriyle buluşuyordum. Geceleri ise yoksul semtlerde gizli görüşmelerim olurdu” diye anlattı.
Nezavisimaya, Baturin’in, Alman gizli servisinin Türkiye’deki faaliyetiyle de ilgili çok önemli bilgilere ulaştığını, bazı raporlarının Sovyet lideri Jozef Stalin’e iletildiğini yazdı.

MİHAİL BATURİN ANLATIYOR
‘Güle güle’yi öğrendin mi?

1940 baharında NKVD Başkan Yardımcısı V. Merkulov beni çağırdı ve “Baturin ‘güle güle’ demesini  öğrendin mi?” diye sordu. Ben kendisine Türkçe, “Pratiğim yok efendim” yanıtını verince, “Olacak. Türkiye’ye gidiyorsun” dedi. 1944’te yerimin değiştirilmesini istedim, çünkü Türkler yabancıların casusluk çalışmalarını engellemek için inanılmaz sert önlem alıyordu. Uzun süredir oradaydım, yani bağlantılarım izlenebilir, ajanlarımız tehlikeye düşebilirdi. Ama “Türkiye’de lazımsınız” diye kestirip attılar.

Milliyet

Bu haber 1,062 defa okundu.