Doğalgaz zammının perde arkası

9 Kasım 2009 08:23 tsi
Doğalgaza önceki yıl yapılan yüzde 75'e varan zamlar vatandaşı zor durumda bırakırken, Botaş'ın kasasını doldurdu.

Yılsonu itibarıyla 2 milyar lira kâr hedefleyen şirketin on aylık kazancı 3 milyar lirayı geçti. Beklemediği ölçüde gelir elde eden Botaş, banka borçlarını ödedi.

Kurum, yeni yatırımlarını da kendi kaynaklarından finanse etmeye başladı. Zaman'ın haberine göre, Botaş, 2010 yılı için kâr hedefini ise 3,5 milyar lira olarak belirledi. Bu, gelecek yıl için doğalgaza yüzde 40-50 oranında zam anlamına geliyor. Kısa süre öncesine kadar Rusya ve İran'dan aldığı gazın parasını ödemekte zorlanan şirketin, beklentilerin çok üzerinde kazanç sağlaması 'fahiş kâr' olarak yorumlanıyor.

Geçen yıl Maliye ve Hazine baskısıyla yapılan yüksek zamlar, havaların soğuduğu kış aylarına denk gelmişti. Yıl başından itibaren petrol fiyatlarındaki düşüşün ise fiyatlara geç yansıtılması, şirketin kârını daha da artırmasını sağladı. Zamlarla kasasını dolduran Botaş, daha önce aksattığı vergi ödemelerini düzenli şekilde yapmaya başladı. Şirketin artık geçmiş yıllardan kalan vergi borçlarını da kapatması bekleniyor. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de Meclis'teki bütçe görüşmeleri sırasında 2010 yılında Botaş'ın, 'ÖTV gelirleri ve ithalde alınan KDV' kalemine önemli ölçüde katkıda bulunacağını açıklamıştı.

Hazine ve Botaş çevrelerinden edinilen bilgiye göre kârını katlayan Botaş'a 2010 yılı için de 3,5 milyar TL kâr hedefi konulduğu ortaya çıktı. Hazine öngörüleri doğrultusunda rakamın kesinleşmesi halinde doğalgaza gelecek yıl yüzde 40-50 oranında zam söz konusu olacak. Ucuz alınan ve fiyat farkı ödenecek Azeri gazı maliyetine göre oran yukarı veya aşağı şekilde değişecek. Hazine, Botaş'a 2009 yılı için 1 milyar 427 milyon lira kâr hedefi öngörmüştü. Ancak şirket, gaza yapılan anormal zamlar sonrası yılın ilk 6 ayında 2,4 milyar lira kâr rakamına ulaştı. Onuncu ay itibarıyla da bu rakam 3 milyar lirayı geçti. Bu yıl ve gelecek yılki aşırı kârlılık hedefi eleştirilirken, doğalgaza yapılacak zam tartışmaları da yeniden gündeme taşındı.

ZAMLAR TÜKETİMİ DÜŞÜRÜYOR

Doğalgaza yapılan zamlar, tüketimi olumsuz etkiliyor. 2009'da yapılan yüzde 75 zamdan sonra pazardaki daralma yüzde 20'yi bulmuştu. Tüketimin azalması sebebiyle Botaş, alamadığı gaz için İran'a 704 milyon dolar ödeme yapmak zorunda kalmıştı. Ancak satışlardaki düşüşe rağmen kamu şirketi yüksek oranlı kâr ediyor. 

 

Bu haber 482 defa okundu.