Türkiye'nin 'test sürüşü'

9 Kasım 2009 08:10 tsi
Geri dönüş ihtimali artık yok...

Bugünlerde 12 Eylül’le ilgili ortaya çıkan tartışmaları ve Kenan Evren isminin okullardan, caddelerden silinme girişimlerini garip bir tebessümle izliyorum. Genç Siviller, dönemin dayatılan anayasasına en fazla ‘hayır’ oyu veren Bingöl’e ‘Cesur’ unvanı verilmesini önermişler.

Genç Siviller’e sözüm yok. Yaptıklarını zekice ve eğlenceli buluyorum. Keşke onların ve hepimizin büyükleri de zamanında bunları söyleyecek kadar cesur olabilseydi. Küçük bir ilçede, sadece okulda yapılmış bir albüm için 15 kadar arkadaşımla birlikte nezaretlerden mahkemelere kadar süründüğümüzde, en büyüğümüz 17, en küçüğümüz, yani ben 13 yaşındaydık. Aylar sonra ‘suç tarihindeki yaş küçüklüğü’ sebebiyle beraat ettiğimde, memlekette kimilerinin beni görünce nasıl sağa sola kaçıştığını dün gibi hatırlıyorum.

***

12 Eylül 1980 askeri darbesi, 24 Ocak kararlarıyla birlikte okunduğunda yeni bir dönemin ‘devlet eliyle’ inşa edilmesiydi. Siyasi sisteme müdahale eden, onbinleri işkenceden geçiren, pekçok insanı darağacına gönderen generallerin, böyle bir rolün farkında olma ihtimali çok yüksek değil.

Ama darbe sonrasında Türkiye, yeni bir dönem için şekillendirildi. Belli ki birileri Soğuk Savaş’ın bitimine yaklaşan dünyada ülkemizi yeni bir role hazırlıyordu. Siyasetin ve diğer toplumsal dinamiklerin bunu yerine getiremeyeceğini öngörenler, işi hızlandırıp ‘askeri darbe’yle istediklerini almayı tercih ettiler.

12 Eylül sabahı siyasi aktörler, partiler, sendikalar, var olan diğer tüm örgütlenmeler, şu veya bu şekilde devreden çıkarıldı. Devam eden sadece 24 Ocak kararlarının hayata geçirilmesiydi. Dolayısıyla da Turgut Özal’ın bu çizgi üzerinde bürokrasiden siyasete yürümesi zor olmadı.

***

Bugün memleketimizin önünde ‘yeni bir dünya’ mı kuruluyor? Kuşkusuz evet. Türkiye’deki bütün tartışmalar, çekişmeler, açılımlar, dış politikadaki hamleler, bir bakıma bu ‘yeni dünya’ya yolculuğumuzun habercisi.

Yıllar önce ‘Kuzey Irak Türkiye’nin himayesinde olacak’ diyenlerin sayısı bir elin parmaklarından daha azdı. Onlara da neredeyse ‘aklını kaçırmış’ muamelesi yapılıyordu. Bugün ‘Kuzey Irak eyaletimiz olsun’ diyenlere kimse itiraz etmiyor.

Sözü şuraya getireceğim. Kuzey Irak sadece bir hazırlık aşamasıydı. Bir bakıma Türkiye için ‘test sürüşü’ydü. Şimdi, önümüze çok daha geniş bir ‘himaye alanı’ çıkıyor. Suriye’den Irak’a, Afganistan’dan Pakistan’a, Filistin’den Lübnan’a ve Tiflis’ten Belgrad’a kadar geniş bir coğrafya bu.

Şahsen bu yeni durumu ortaya çıkaran şartları, Türkiye’den yana okumayı tercih ediyorum. Çünkü ülkemizin iç dinamikleri bunu sağlayacak bir yönde gelişiyor.

Ama dileyen buna ‘Yeni Osmanlı’ adını verir, dileyen de ABD’nin Türkiye’ye bahşettiği bir ‘ortak egemenlik alanı’. Bunun önemi yok. Türkiye, bu geniş alanda hareket etmek üzere yola çıkmıştır. Her türlü geri dönüş ihtimali, elindekini de kaybetme riskini taşımaktadır.

***

Memleketi yönetme iddiasında olan herkes, ister iktidarda, isterse muhalefette olsun fark etmez. Ya da ister orduda olsun, ister emniyet teşkilatında; sonuç değişmez. Herkes bu yeni durumu nasıl yöneteceğimiz üzerinde kafa yormak zorunda.

Açılım tartışmalarının daha büyük resimde değil de, iç politika üzerinden devam etmesi, hem olup biteni görmemizi engelliyor, hem de tansiyonu gereksiz yeri yükseltiyor.

‘Test sürüşü’ tamamlandı ve Türkiye yola çıkıyor.

Nasuhi Güngör / Star

Bu haber 584 defa okundu.