Modern bir tebdil-i kıyafet: Internet

2 Kasım 2009 15:15 tsi
"İstanbul’u fethetmeden Edirne sokaklarında dolaşan bir Fatih veya adaletiyle insanlığın ufkunu genişletmiş, geceleri bacası tütmeyen evleri araştıran ve bir koca karının kapısını çalan Hattab’ın oğlu Ömer’i düşünün..."

Bin bir gece masallarından halife kıssalarına, veli zatlardan padişahlara kadar anlatılan çeşitli hikayelerde hep bir tebdil-i kıyafet durumu vardır. Bu durum edebiyatımızın ve folklorumuzun önemli bir parçası olmuştur. Sadece hikayelerde değildir elbet; devrin yöneticilerine yol göstermek amacıyla zamanın ‘’bilgeleri’’ tarafından kaleme alınmış siyasetnamelerde de rastlarız tebdil-i kıyafete. Böyle bir durumun geleneğimizdeki önemi şüphesiz klasik toplumsal yapımızda ‘’etkileşime’’ ne denli önem verildiğinin bir işaretidir. Çünkü toplumda sahip oldukları statüden ve bu statünün oluşturduğu karşılıklı önyargılardan sıyrılabilen bireyler tebdil-i kıyafet vasıtasıyla kendi fotoğraflarını doğru bir şekilde gözlemleyebilmişlerdir. Ancak daha önemlisi insanlar benliklerinden ayrılmadan kendilerinden ayrıldıkları bu durum vasıtasıyla yaptıkları eylemlerin sonuçlarının nelere sebep/vasıta olduğunu da algılama imkanı bulabilmişlerdir.

İstanbul’u fethetmeden Edirne sokaklarında dolaşan bir Fatih veya adaletiyle insanlığın ufkunu genişletmiş, geceleri bacası tütmeyen evleri araştıran ve bir koca karının kapısını çalan Hattab’ın oğlu Ömer’i düşünün. Ürettikleri siyasetle var oluş imkanını fikir ve yaşam bağlamlarında genişleten geleneğimizin önemli isimleri için tebdil-i kıyafet önemli bir yönetsel enstrüman olmuştur.
Modern iletişim araçlarının mahrem kavramını yeniden tanımlamaya çalıştığı; aslında değişik kesimlerden birçok insanı rahatsız eden bu yeni ‘’modern mahrem’’de değil yönetenler için toplumun genişçe bir kesimi açısından kendilerinden sıyrılarak neyin içinde olduklarına bakmaları ve yaptıklarının etkilerini gözlemlemeleri mümkün görünmemektedir. Fakat gelişen teknoloji birtakım mekanizmaları ellerimizden alırken başka bir takım imkanlar sunmaktadır.

Benliğimizin üzerimizde oluşturduğu zaman ve mekan baskılarından kurtularak kendimize, yaptıklarımıza; dışarıdan bir gözle, her türlü dış etkenden kurtularak, tekil bir şekilde bakabileceğimiz bir alan vardır. O da internettir.

Evimizde ışıkları kapatarak, yanımızda kimse olmadan sadece birkaç tuşa basarak ulaşabildiğimiz bu platformda hiçbir toplumsal statü ve önyargı yoktur. Ayrıca bu yapısal özelliğinden dolayı isteseniz de yaşam boyu size bulaşan kompleksleriniz internet boyutunda hiçbir şey ifade etmez. Belki de insanlığın var oluşundan bu yana hayalini kurduğu mutlak objektifliğe tam olarak ulaşamasa da; mutlak objektiflik hayalinde kayda değer bir noktada durmaktadır internet.

Değişik toplumsal ve fikri alanlara uygulanabilecek internetin imkanlarını bu yazıda sadece siyaset bağlamında değerlendireceğim. Siyasetin son birkaç aydır konuştuğu konularda tam bir üslup keşmekeşinin yaşandığı görülmektedir. Her modern insan gibi siyaset aktörleri de konferans tipi konuşmakta ve münazara formunda anlaşmaya çalışmaktadır. Konferans tipi konuşarak karşımızdakini dinlemeksizin sadece kendi söylediklerimize odaklanmakta; bunun bir sonucu olarak münazara tipi anlaşmaya çalışarak sonuçta elde edeceğimiz Pirüs Zaferi’nin hayalini kurmaktayız. Çünkü karşımızdakine doğru kabul ettiklerimizi anlatarak aslında onda yanlış gördüklerimizden de bahsetmiş olmaktayız. Lakin burada ilginç bir şekilde karşısındaki yanlışlıklara üzülmesi gereken ‘’modern insan’’ muhatabının yanlışlarıyla sevinmekte ve yanlışlar üzerinden kendi doğrularını anlattığı kavgada çoğu zaman ‘’meta’’ olarak nitelediği ruhi bağlamında yaralar içerisinde olduğunu görememektedir.

Evlerinde ışıklarını kapayıp, yalnız bir şekilde internete girerek kendilerine kendilerince bakan; yaptıkları eylemler marifetiyle değişen toplumsal yapının seyrini gözlemleyen bir başbakan, bir genelkurmay başkanı, bir gazeteci veyahut bir akademisyen vs. tüm siyasal aktörleri hayal ediyorum. Modernite içinde var oluş idrakimizi yeniden algılamamız gerekiyor belki de. Kadim değerlerimizi yeni kurbağa diline inat söylemek ancak böyle mümkün olabilir.       

www.iyibilgi.com özel / Ahmet Büyükgümüş

Bu haber 1,095 defa okundu.