Belediye gelirleri yeni vergilerle artacak

22 Ekim 2009 10:35 tsi
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, belediyenin gelirlerini artıracak yeni bir uygulamaya daha geçeceklerini ifade etti. Uygulamaya göre aracını satan ve arsası değerlenen belediyeye ödeme yapacak.

Araç satın alan herkes 100 lira da belediyelere verecek. Ayrıca arsası değerlenenden de yüzde 25 oranında rant vergisi alınacak. Hükümet bu yeni uygulamalarla belediyelerin gelirlerini artırmayı hedefliyor.

Bu yıl dokuz ayda 433 bin 138 araç satıldı. Bu dönemde 100 lira alınsaydı 43 milyon 313 bin 800 lira belediyelere aktarılmış olacaktı.

Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, geçen yıl belediyelerin bütçe paylarını artıran yasanın çıkarıldığını, şimdi de öz gelirlerinin artırılmasına yönelik düzenlemenin birkaç hafta içinde Meclis'e sunulacağını söyledi. Edinilen bilgilere göre tasarıya yönelik çalışmalarda; satılan arabalardan belediyeler için 100 TL alınması, ortaya çıkan bir rantın değer artışının -evin, arsanın kıymetinin artması gibi- yüzde 25'inin belediyelere aktarılması gibi yeni düzenlemeler üzerinde duruluyor.

Babacan, dün düzenlenen II. Yerel Yönetimlerin Mali Yönetimi Forumu'nda gündemlerinde yerel yönetimlerle ilgili önemli reformlar olduğunu kaydetti. Babacan, yerel yönetimlerin öz gelirlerinin artırılması hedefinin geçen yılki programda yer aldığını ve bir bölümünün gerçekleştirildiğini hatırlatarak sonraya bırakılan bölüm için yasal çerçevenin önemli ölçüde tamamlandığını vurguladı.

Babacan, "1-2 hafta içinde bunu Meclis'e sevk edecek durumdayız. Yerel yönetimlerimizin öz gelirlerini artırmak için kendilerine daha fazla enstrüman sağlayacağız" diye konuştu. Babacan, gelecek dönemde belediyeler için "mali karne" hazırlayacaklarını da kaydetti.
 
Park vergisi getirilmeyecek

Belediyelerin öz gelirlerinin artırılmasına ilişkin yasa tasarısı yaklaşık 3 yıldır TBMM'de bekliyor. Ancak hükümetin yeni düzenlemeler üzerinde durduğu öğrenildi. Hükümetin, "Yeni vergi geliyor" imajı vermek istemediği; "Kazanç elde edilmişse, bunun üzerinden vergi alınsın" düşüncesinde olduğu, bu nedenle tartışmaların uzadığı kaydedildi.

Çalışmaları yürüten bir yetkili, Meclis'te bekleyen tasarıda yer alan, örneğin otomobil park vergisi gibi bazı düzenlemelerin yeni çalışmalarda kapsam dışında bırakıldığını belirterek, belki bazı bölgelerin "paralı geçiş bölgesi" olarak tespit edilebileceğini anlattı.

Bunun dışında yeni satın alınan taşıtlardan 100 TL alınması gibi bir düzenleme üzerinde durulduğunu anlatan yetkili, sadece İstanbul'da her gün 700 yeni plaka alındığını söyledi. Bunun dışında ranta yönelik bir düzenleme üzerinde de tartışıldığını belirten aynı yetkili, "Diyelim ki bir arsa 5 yıl içinde değer kazandı. ‘Değer kazandığı miktar üzerinden yüzde 25 vergi alınsın' diye düşünüyoruz. Çünkü belediye de değer kazanan bölgeye hizmet götürüyor. Ancak bunun hesaplanmasının çok zor olduğu da konuşuluyor. Kesin bir şey yok" dedi. Turizmcilerin karşı çıktığı konaklama vergisinin de yeni düzenleme içinde yer almadığı belirtildi.
 
İDO, 2'ye bölünerek satılacak

Öte yandan İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin yeni kaynak arayışı çerçevesinde İDO'yu ikiye bölerek satmayı ve ayrıca İGDAŞ'ı da özelleştirmeyi planladığı belirtildi. İDO'nun bir şehir içinde, bir de şehirlerarası seferlerinin olduğunu anlatan yetkililer, şehir içi bölümünün satılmasında mevzuat açısından bir sıkıntı yaşandığı, bu nedenle şehirlerarası bölümünün ilk etapta satılacağını söyledi.
 
BELEDİYELERİN BORÇLANMA LİMİTİ ESNEYECEK

Belediyelerin borçlanma limitlerine esneklik, yap-işlet-devret modelleri için de Yüksek Planlama Kurulu (YPK) onayının kaldırılması düzenlemeleri geliyor. Belediyelerin borçlanmalarında belli limitler var. Belediyeler geçmiş yılda elde ettikleri gelirlerin 1 katı, büyük şehirler de 1.5 katı oranında borçlanma yapabiliyor. 2010 bütçe tasarısının 28'inci maddesine göre, bu borçlanma limitlerine esneklik geliyor.

Buna göre belediyelerin AB ile katılım öncesi mali işbirliği çerçevesinde desteklenen projeler ile hükümetler arası ikili mali işbirliği protokolleri kapsamındaki projelerinin finansmanı için sağlanan borçlanmalar; borç stoku limitlerinin hesabında kullanılmayacak. Yani belediyelerin borçlanma limitlerinin içinde bu projeler yer almayacak.

Belediyelere kaynak aktaran önemli bir kuruluş olan Alman Kalkınma Bankası'nın da bu esnekliğe dahil olduğu belirtildi. Ayrıca belediyelerin yap-işlet-devret modeli ile hayata geçirecekleri projelerde de YPK onayı almasına gerek kalmayacak. Konuya ilişkin bir yasa taslağı çalışması yapıldığı ve projenin sadece Belediye Meclisi'nde onaylanmasının yeterli olacağı öğrenildi.
 
HÜKÜMET IMF'Yİ YİNE DİNLEMEYECEK

Hükümet, sürekli olarak mali disiplini sağlanması için "Belediyelere bütçeden daha az kaynak verin" diyen IMF'yi 2010'da da dinlemeyecek. Belediyelerin bütçeden aldığı paylarda 2010'da bir kesinti ya da değişiklik öngörülmüyor. 2010 bütçe tasarısına göre belediyelere 19.1 milyar TL aktarılacak. Bu yıl ise vergi gelirleri düştüğü için aktarılacak pay 16.5 milyar TL seviyesinde olacak. Gelecek yıl ise paylardaki artış oranı yüzde 17,6 olacak. Vergi gelirlerindeki artış da ortalama yüzde 18. Belediyelerin payları vergi gelirleri üzerinden veriliyor. Artış da paralel olduğu için bir kesinti ya da değişiklik olmayacak.
 
BELEDİYELERE KARNE GELİYOR

Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, belediyelerin mali performanslarını izleyip, bunu şeffaf bir şekilde raporlanacağı bir sistem üzerinde çalıştıklarını açıklayarak, belediyelere bir bakıma mali karne vereceklerini söyledi. Babacan, sistemin özellikle oy veren vatandaşların daha bilinçli bir şekilde bu tercihini kullanmaları açısından da önemli olacağını kaydetti. Babacan, II. Yerel Yönetimlerin Mali Yönetim Forumu'nda yaptığı konuşmasında, yerel yönetimlerin 2009 Ocak-Haziran döneminde merkezi idare vergi gelirlerinden aldıkları payların bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 11 artış sağladığını belirtti. Babacan, bu gerçekleşmenin 7.2 milyar TL olduğunu söyledi.
 
BELEDİYELERE NERELERDEN KAYNAK SAĞLANACAK
 
ARAÇ SATIMI

Yeni araç satın alanlar ÖTV ve KDV'nin yanı sıra bir de belediyeler için 100 lira ödeme yapacak. Sadece İstanbul'da günde 700 yeni plaka alındığı gözönünde bulundurulduğunda İstanbul'da her gün belediyenin kasasına 7 bin lira girecek.
 
RANT VERGİSİ

Bulunduğu yerin özellikleri değiştiğinde arsası veya evi değerlenenlerden de rant vergisi alınacak. Belediyenin değer kazanan bölgeye hizmet götürdüğü düşüncesiyle getirilmesi planlanan rant vergisinin oranı ise yüzde 25.
 
PARALI GEÇİŞ
Bazı bölgelerin "paralı geçiş bölgesi" olarak tespit edilmesi de planlar arasında. Londra'da da bu tür bir uygulama bulunuyor. Kent trafiğinin azaltılması için de bir dönem Taksim'e girişin paralı olması tartışılmıştı.

Referans

 

Bu haber 678 defa okundu.