Doğru çıkmayan dolar kehaneti!

19 Ekim 2009 14:19 tsi
Bir kesim!, “Türkiye döviz bulamayıp batacak” diyerek tam bir yıl önce herkesi korkuttu. Ama Türkiye ekonomisi onların söylediğinin aksine olumlu yönde gelişti ve şimdi Türkiye bir yılda öyle bir yere geldi ki, döviz bolluğundan ne yapacağını

Bu bolluk yüzünden Türk parasının döviz karşısında değerlenmesi bir türlü önlenemiyor. İhracatçılar da haklı olarak Türk parasının değerlenmesinden şikâyet ediyor. Doların 1 lira 50 kuruşun altına inmesini istemiyorlar. Ama Amerikan Doları 1 lira 45 kuruş civarında dolaşmaya başladı bile.

İhracatçılar Türk parasının rekabet gücü kazanması için Merkez Bankası’nın döviz alımlarını günlük 50 milyon dolardan, 100 veya 200 milyon dolara çıkarmasını istiyorlar. Merkez Bankası bu isteği yerine getirir mi?

Belki getirebilir. Ama Merkez’in döviz rezervleri geçen yılın aynı dönemine göre yükseldi. Daha fazla döviz alırsa, bunun Türkiye ekonomisine bir katkısı olmayacak. O da gidip ABD Hazine bonosu alacak.

İhracatçılara gelince... Onlar, Merkez’in daha fazla döviz alarak piyasadaki Türk parası miktarını arttırmasının iyi olacağını ileri sürüyorlar. “Böyle bir yol izlendiği takdirde, faiz indirimleri ve mevduat munzam karşılık azaltmalarından daha etkili olabilir” diyorlar.

Anlayacağınız ‘döviz bolluğundan’ Merkez Bankası da sıkışmış durumda... Geçen yılın ekim ayında Merkez Bankası’nın döviz rezervleri 72 milyar dolar tutuyordu, şimdi 74,3 milyar dolara çıktı. Yaşanan ekonomik krize rağmen Merkez Bankası’nın döviz rezervleri artıyor.

Döviz mevduatı hesapları cephesinde de aynı eğilim yaşanıyor. Vatandaşın yurtiçi ve yurtdışı bankalardaki döviz mevduat hesapları artıyor. 2009’un şubat ayında, yurtiçi ve yurtdışı bankalardaki döviz mevduat hesapları 115,7 milyar dolardan 100,6 milyar dolara gerilemişti. Şimdi tekrar 120,5 milyar dolara yükseldi.

Bu da gösteriyor ki, vatandaş, yüksek fiyattan dövizini sattı, ucuza döviz alıp yerine koydu. Yani krizde dünyanın pek çok ülkesinde insanlar para kaybederken Türkiye’de krizden vatandaşlar para kazandılar.

Ayrıca ‘ödenemeyecek’ denen özel sektör borçları sorun çıkmadan ödeniyor. Hatta özel sektör yeni dış kredi bulmakta oldukça da başarılı gözüküyor. Reel sektörün kısa vadeli dış kredilerinde küçük de olsa artış var. Reel sektör dış kredileri 2009’un temmuz ayında 20,5 milyar dolar tutarındayken ağustosta 20,6 milyar dolara yükseldi. Demek ki dış kredi bulmakta zorlanmayan bir özel teşebbüs var. Kamunun kısa vadeli dış borçları ise 3,2 milyar dolardan 2,7 milyar dolara geriledi. Yani devlet döviz bol olduğu için kısa vadeli borçlarını ödeyip kapatıyor.

Peki, tam bir yıl önce “Türkiye döviz bulamayacak ve batacak” diye ortalığı velveleye verenler, vatandaşı paniğe sürükleyenler şimdi neredeler? Herhalde Türkiye ekonomisini kötülemek için döviz bolluğuna da bir mazeret bulurlar. Ama artık gerçekler ortaya çıktı. Onları dinleyenler, şöyle durup bir düşünüyorlar!

SÜLEYMAN YAŞAR-TARAF 

Bu haber 486 defa okundu.