İki senaryo: Bu kimin stratejisi

18 Ekim 2009 16:32 tsi
İsrail mi Türkiye ile oyun oynuyor, Türkiye mi bölgede yeni bir oyun kuruyor? İşte Washington’da konuşulan iki ihtimal... iyibilgi Washington

Türkiye’nin İsrail’le sert bir tartışmaya gireceği ve bunun etkilerinin Washington’a uzanacağı aslında belliydi. Zira geçtiğimiz hafta yayınladığımız analizde ABD’deki Yahudi lobisinde kımıldanma yaşandığını söylemiştik. Şimdi Washington’da ABD’nin iki müttefikinin sert tartışması dikkatle izleniyor.

Peki eski iki stratejik ortağı karşı karşıya getiren ne? Washington’da iki senaryo konuşuluyor. Şimdi onları aktaralım:

1. Krizi çıkaran İsrail, amaç İran konusunda Türkiye’ye baskı kurmak:

Bu senaryoya göre İsrail Türkiye’nin kendisine karşı tutumundan rahatsız. Özellikle Gazze ve ortadoğu barışı konusunda. Zira Türkiye’nin yaklaşımı özellikle Ortadoğu’da israil için önemli bir meşruiyet kaynağı. İsrail Türkiye’nin kendisini eleştiren tutumuyla izole olmaya başladığını düşünüyor ve buna kızıyor. Ancak Tel Aviv için daha hayati bir mesele var. O da İran... Netenyahu yönetimi Obama yönetimini ve Avrupa ülkelerini ortadoğu barışı karşılığında İran’ın nükleer çabalarını engellemek için neredeyse ikna etti. Geçtiğimiz haftalarda 5+1 ile İran’ın yaptığı görüşme ve BM’den çıkan karar bunun açık göstergesi. Ancak yine BM görüşmelerinde Türkiye’nin iran’la ilgili yaptığı israil’in hoşuna gitmeyen açıklamalar iran gibi hayati bir konuda Türkiye’nin üzerinde baskı kurulmasını gerektirdi. Daha önce bir Avrupa ülkesindeki gazetede çıkan gazze ile ilgili fotoğraflarda olduğu gibi Türkiye ile de hem basında çıkan diziler nedeniyle hem de tatbikatın ertelenmesi sebebiyle krizi kontrollü bir şekilde tırmandırdı. İsrail ve uluslararası basında Türkiye’nin “İranlaştığı” vurgusu işlendi, türkiye’nin batıdan koptuğu tezi dile getirildi. Böylece Başbakan Erdoğan’ın bir ay içinde yapacağı Washington gezisi öncesi Ankara üzerinde baskı kurularak İran politikasından geri adım atması sağlanmaya çalışıyor.

2. Krizin çıkmasını isteyen Türkiye, kontrollü bir şekilde krizi yönetiyor:

İkinci senaryoya göre ise İsrail’in Ortadoğu barışı konusunda ayak diremesi, Gazze ablukası konusunda adım atmaya yanaşmaması üzerine Türkiye israil’e tatbikatı erteleyerek adeta olta attı, ardından yayınlanan diziyle gerilimin tırmanmasına neden oldu. Bu senaryoya göre Türkiye uluslararası dengeleri, israil’in uluslararası toplumdan izole edilmiş halini gözlüyor ve dikkatli adımlar atarak ilerliyor. Türkiye israil’e karşı tutumunu “barışı güçlendirmek” diliyle meşrulaştırarak “birilerinin israil’e haksız olduğunu söylemesi gerekir” diyor. Bu senaryoda Türkiye’nin amacı “İsrail’i barış masasına oturtma çabalarına katkı” olarak değerlendiriliyor. Yani bir nevi “Obama’ya destek” politikası...

Her iki senaryo da dikkat çekici... Ancak Washington’da konuşulan bu senaryoların içinde ABD’nin olmaması ve Washington’ın süreci geriden takip etmesi dikkatlerden kaçmıyor.

İyibilgi.com

Bu haber 1,306 defa okundu.