Suriye ile sınırları kaldıran 5 neden

14 Ekim 2009 08:23 tsi
Türkiye ile Suriye tarihi bir adım attı. İki ülke arasındaki ilişkilerde yaşanan inanılmaz gelişme ve sınırları kaldıran 5 neden...Erhan Başyurt yazdı…

Erhan Başyurt / Bugün

Türkiye, Suriye ile dün tarihi bir adım attı.

Vizesiz günler başladı. Avrupa Birliği'nin "çekirdeği" kabul edilen Almanya ve Fransa işbirliğine benzer ticari, kültürel ve siyasi işbirliği süreci başlatıldı.

10 yıl öncesine kadar "Hatay, Fırat suyu ve PKK" nedenleriyle sıcak çatışmaların eşiğinden dönen iki komşunun aldığı mesafe inanılmaz.

İlişkilerin "metamorfoza" ya da "değişime" uğramasında beş unsur çok önemli rol oynadı.

Birincisi, Arap milliyetçisi Hafız Esad vefat etti. Yerine gelen oğlu Beşşar Esad aldığı Batılı eğitimin de etkisiyle daha uzlaşmacı siyaset izliyor.

Özellikle iktidarının başlarında güçlü iç desteğe sahip olmaması da dış destek arayışını güçlendirdi.

İkincisi, Türkiye'de hükümetin yönetme anlayışı da AK Parti ile değişti. AK Parti, sorunlardan beslenmeyi değil, çözüm üreterek Türkiye'nin önünü açmayı tercih ediyor.

"Komşularla sıfır sorun" politikası, sadece Suriye ile değil Ermenistan'la bile uzlaşma arayışını ortaya çıkarıyor.

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, dün gerçekleşen ziyaretle birlikte Suriye'ye 2002'den bu yana 38'inci kez gitmiş oldu...

Üçüncüsü, bölgesel siyasi şartlar tamamen değişti. Irak, ABD tarafından işgal edildi. Irak'ı işgale götüren ABD'li şahinler (neoconlar) büyük planın parçası olarak da Suriye işgalini öngörüyordu.

Bu durum, 1 Mart tezkeresini reddederek "neoconlar"ın ortak hedefi haline gelen Türkiye ile "kader birliği"ni güçlendirdi.

Bir taraftan İsrail ile savaş halinde olan Suriye, ABD işgali veya darbesi endişesi içindeyken, Türkiye'nin açık diplomatik desteğini gördü.

Hatta, İsrail'le arasında Türkiye arabuluculuk yaptı.

Dördüncüsü, Türkiye'nin İsrail ile güçlenen "stratejik işbirliği" Suriye'yi Ankara'ya kucak açmaya zorladı.

Güney toprakları İsrail işgali altında olan Suriye, kuzeyden de Türkiye tarafından "kıskaç"a alınmaktan kurtulmak için dostluk kapısını sonuna kadar açtı.

İsrail'le askeri işbirliğinin temelinde "PKK ile mücadele ve askeri modernizasyon" olan Türkiye de, Suriye ile ilişkilerin gelişmesine paralel, İsrail'le ilişkileri daha ölçülü düzeye çekti.

"Anadolu Kartalı" tatbikatından İsrail'in dışlanma zamanlaması ve Suriye ile tarihi imzanın atılması arasındaki kesişme bu açıdan da oldukça manidar.

Beşinci ve son olarak da şunu belirtmekte fayda var: Türkiye artık eski Türkiye değil. Bölgesel bir güç olarak öne çıkan, barış üreten ve risk alan bir ülke...

Türkiye'nin bu şartlar altında yakın çevresinde yer alan ülkelerle güçlü ticari, siyasi ve kültürel ilişkilere sahip olması kaçınılmaz.

Avrupa Birliği sürecinde Türkiye'nin edindiği "uzlaşma kültürü ve işbirliğini güçlendirme" tecrübesi de hiç şüphesiz, Suriye, Irak, Ermenistan ile son dönemde atılan kritik adımlarda önemli rol oynuyor.

Bütün bu gerekçeleri Davutoğlu'nun dünkü konuşmasında yer alan, "geçmişimiz ortak, kaderimiz ortak, geleceğimiz ortak" ifadesi oldukça güzel özetliyor.

Suriye ile açılım gerçekçi olduğu kadar kalıcı da olacak.

Daha önemlisi de, Ermenistan ile atılan adım Kafkasya'da barışı güçlendireceği gibi Suriye ile atılan adım da Ortadoğu'da barışı kolaylaştıracak.

 

Bu haber 766 defa okundu.