Çin ile Rusya ilişkileri yeni bir döneme girdi

13 Ekim 2009 13:59 tsi
Şanghay İşbirliği Örgütü'ne (ŞİÖ) üye ülkelerin başbakanlar düzeyindeki 8.toplantısı, yarın Çin'in başkenti Pekin'de başlıyor.

Çin Başbakanı Wen Jiabao'un başkanlık edeceği toplantıya, Rusya Başbakanı Vladimir Putin'de katılıyor. Toplantının ana gündemini, üye ülkeler arasındaki ekonomik ve kültürel işbirliğinin güçlendirilmesi için yapılması gerekenler oluşturacak. Toplantıya Moğolistan, Pakistan, İran ve Hindistan gözlemci ülke statüsünde katılacak. Afganistan'dan bir temsilci de Çin'in özel konuğu olarak toplantıda yerini alacak. Haziran 2001'de kurulan ŞİÖ'nün üyeleri arasında Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan olmak üzere 6 ülke bulunuyor.

Çin Dışişleri Bakanı Yardımcısı Wang Guangya, kısa süre önce yaptığı açıklamada, toplantıda esas olarak, küresel finans krizi gibi küresel ve bölgesel sorunların arttığı koşullarda, ŞİÖ çatısı altında ekonomik ve kültürel işbirliğini nasıl derinliğine geliştirebileceği, örgütün sağlıklı ve istikrarlı şekilde gelişmesinin nasıl sağlanabileceği sorularına yanıt aranacağını söyledi. Wang, terörizm, bölücülük ve aşırı dincilikten oluşan ve "üç kötü güç'' olarak adlandırdıkları söz konusu gücün bölgede tekrar baş gösterdiğini, uyuşturucu kaçakçılığının ve devletler arası örgütlü suçların sürdüğünü ve Afganistan'da kargaşanın hakim olduğuna dikkat çekti. Çinli yetkili, bundan dolayı üye ülkelerin güvenlik alanındaki işbirliğini sürdürmesi gerektiğini vurguladı. Wang, yarınki toplantıda liderlerin, terörizmle ortaklaşa mücadele etme kararlılığını daha da güçlendireceklerini ifade etti.

Toplantıda ayrıca geçen yılın ekim ayında Kazakistan'ın başkenti Astana'da 7.'si yapılan üye ülkelerin liderlerinin katıldığı toplantıdan bugüne kadar olan ve örgütün bünyesinde yaşanan ekonomik ve kültürel işbirliğine dair gelişmeleri değerlendirilerek, ortaya çıkan yeni uluslararası ve bölgesel durumlara yönelik analizlerde bulunacak. Çin'in devlet radyosu CRI'nın haberine göre, toplantıda ayrıca ŞİÖ'nün Haziran 2009'da Ekateringburg'da düzenlenen zirvesinde ekonomi, ticaret, yatırım ve kültürel işbirliği ile ilgili alınan kararlardan ne kadarının hayata geçirildiği görüşülecek ve örgütün geleceğine dair belirlenen önceliklerin planlanması yapılacak. Toplantının bitiminde ise bir ortak bildiri yayınlanacak.

PUTİN'İN ÇİN AJANDASINDA 5,5 MİLYAR DOLARLIK ANLAŞMA VAR-

Çin Başbakanı Wen'ın daveti üzerine bu ülkeye dün gelen ve 3 günlük resmi ziyaretine başlayan Putin'in ziyareti sırasında 5.5 milyar dolarlık petrol, gaz ve diğer stratejik kaynakların geliştirilmesine ilişkin birkaç düzine anlaşma yapılacak. Bunların arasında Pekin'in komşusu olan liman şehri Tianjin'de 400 milyon dolara ortak inşa edilecek bir rafineri de bulunuyor. Putin'in ziyareti sırasında ayrıca Rusya'nın JSFC Sistema ile Bank of China ve Telekom donanım üreticisi ZTE şirketi arasında 200 milyon dolarlık anlaşma imzalanacak. Bu arada Çin'in China National Materials (Sinoma) ve yatırım şirketi CNBM ile Rusya'nın çimento üreticisi Eurocemen arasında 4 çimento üretimi anlaşması imzalanacak. Mayıs 2008'de göreve geldikten sonra Çin'e Başbakan olarak ilk ziyaretini yapan Putin, bugün Wen ile bir araya geldi. Putin'in ziyareti sırasında bugün Çin ile 3,5 milyar dolarlık anlaşma imzalandı. İmzalanan anlaşmalar arasında, balistik füzelerin fırlatılmasının önceden taraflara bildirilmesi, Çin Kalkınma Bankası ile Rusya'daki muadili WEB'e 500 milyon dolar tutarında kredi açması bulunuyor. Bu arada Çin Tarım Bankası da yine aynı miktardaki krediyi devlet kontrolündeki Rus bankası VTB'ye kullandıracak. Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandır Zhukov, diğer anlaşmaların Çinli şirketlerin Rusya'daki sanayi tesislerinin inşasına katılmasıyla ilgili olduğunu ifade etti. Enerji konusundaki anlaşma için çalışmaları ise sürüyor. Ziyarette dünyanın en büyük doğal gaz üreticisi Rus Gazprom, Çinli China National Petroleum Corporation şirketi ile bu ülkeye yıllık 70 milyar metreküp doğalgaz satışı anlaşması imzaladı. Küresel kriz ve özellikle Avrupa'daki pazar taleplerinin düşmesi Rusya'yı petrol ve doğal gaz pazarlarını çeşitlendirmeye itti. Konuyla ilgili basında çıkan yorumlarda, nakit sıkıntısı içindeki Rus enerji şirketlerinin Çin sermayesine ve bu ülkedeki enerji kaynaklarını çeşitlendirmeye ihtiyaç duyduğu belirtiliyor.

Çin'in ekonomiden sorumlu başbakan yardımcısı Wang Qishan ise, iki ülkenin uzun dönem stratejik enerji işbirliğinde yeni bir döneme girdiğini söyledi. Putin, ŞİÖ' nün başbakanlar toplantısına katıldıktan sonra Çarşamba günü Çin'den ayrılacak.

Bu yılın başında Moskova, dünyanın en büyük ikinci petrol ve gaz tüketicisi Çin'e Sibirya'dan taşınacak petrol boru hattı finansmanı için 25 milyar dolarlık anlaşma imzalamıştı. Bu anlaşmaya göre Rusya, Çin'e 20 yıllık ham petrol tedarik edecek. Söz konusu anlaşma, iki ülke arasında bu yıl imzalanan ve 100 milyar dolar olan enerji anlaşmalarının bir parçasını oluşturuyor. Anlaşmaya göre, Sibirya boru hattından ekonomisi enerjiye aç Çin'e 2011 yılından itibaren yıllık 1,5 milyon ton ham petrol taşınacak.

İKİLİ TİCARET 6 YILDA 6 KAT ARTTI-

Çin dünyanın en büyük üçüncü, Rusya ise 9. ekonomisi durumunda. 2002'de 9,3 milyar dolar olan iki ülkenin ticaret hacmi 2008'de 56.83 milyar oldu. Böylelikle ikili ticaret hacmi 6 yılda 6 kat artmış oldu. İki ülke 4 bin 300 kilometrelik bir sınır yüzünden 1960'larda iki kere çatıştı. Aradaki buzlar, Mihail Gorbaçov'un 1989'daki Pekin ziyaretiyle eridi. 2001 yılında dostluk ve iyi komşuluk antlaşmasını imzalanmasının ardından sınır ihtilafı Pekin'de Temmuz 2008'deki anlaşmayla ortadan kaldırıldı. İki ülke, birbirleriyle yakınlaşmayı askerî ve özellikle enerji konusundaki işbirlikleriyle pekiştiriyor.

Cihan

Bu haber 605 defa okundu.