Erdoğan bu cesareti nereden buluyor?

29 Eylül 2009 10:26 tsi
Başbakan Erdoğan New York’a ayak basar basmaz İsrail eleştirilerine başladı, ABD’den ayrılmadan önce biz gazetecilere yine İsrail’i eleştirerek veda etti. Erdoğan nasıl bu kadar açık konuşuyor, bu cesareti nereden alıyor? İyibilgi bu sor

Başbakan Erdoğan geçtiğimiz hafta gerçekleştirdiği ABD ziyaretinde aslına bakılırsa uzun bir süre konuşulacak açıklamalar yaptı. Önceki Cuma New York’a adım atan Başbakan Erdoğan ilk olarak ABD’deki Yahudi cemaati temsilcileriyle bir araya gelmişti. Bu görüşme Türk basınında “Davos krizinin sonu” diye anse edilmiş, ancak iyibilgi bu yorumun gerçeği yansıtmadığını ifade etmişti. Daha sonra Başbakan Erdoğan’ın yaptığı açıklamalar iyibilgi’yi doğruladı.

Çünkü Erdoğan o toplantıda da daha sonra da özellikle Gazze konusundaki görüşlerinden vaz geçmedi. Örneğin Musevi kuruluşların temsilcilerine Gazze’de yaşananların insani boyutlarını anlattı. İsrail’i eleştirmekten geri durmadı. Gazze’deki Filistinlileri “terörist” olarak niteleyen bir temsilciyi sert bir dille uyardı. Öyle ki toplantıya ABD’deki yahudi lobisinde yaşanan bölünme de yansıdı. Kimi yahudi temsilciler Erdoğan’ın gözleri önünde diğer temsilcileri ve tutumlarını eleştirdi.

Öte yandan Erdoğan dünyanın kalbindeki eleştirilerini burada noktalamadı. Önce BM Güvenlik Konseyi’nde nükleer silahların yayılmasının önlenmesiyle ilgili yaptığı konuşmada “tüm ülkelerin nükleer silah sahibi olmasına karşıyız” dedi, ayrıca daimi üyelere nükleer silahlarınızdan vazgeçin çağrısı yaptı.

Erdoğan Princeton üniversitesi ve BM genel kurulunda yaptığı açıklamada nükleer silahlarla ilgili İsrail’e gönderme yaparak “bölgede nükleer silah istemiyoruz”  dedi. Ancak en açık konuşmasını yabancı gazeteciler ve ardından Türk gazetecilere New York’tan ayrılmadan önce yaptı. Başbakan Erdoğan iyibilgi’nin de hazır bulunduğu toplantıda bu kez açıkça İsrail’in adını vererek, “Gazze’deki durum İran’dan daha acil. Adil olmamız lazım. İsrail’in nükleeri var, onu konuşmuyoruz, ancak İran yapacak mı yapmayacak mı onu konuşuyoruz” dedi.

Öte yandan Erdoğan’dan bir eleştiri de BM Güvenlik Konseyi’ne geldi. Başbakan Erdoğan BM genel kurulunda yaptığı konuşmada, yeni küresel düzenin ancak daha adil bir BM yapılanmasıyla oluşturulacağını söyledi.

Peki, diplomat ve devlet adamlarının genellikle pek de tercih etmediği bu şekilde açık b,r konuşmayı Erdoğan neden yapıyor?

İyibilgi’nin Washington’da görüşüne başvurduğu uzmanlar Erdoğan’ın konuşmalarını değerlendirirken iki şeyin altını çiziyor:

1.      Erdoğan’ın dile getirdiği eleştiriler aslında tüm dünyanın gizliden gizliye konuştuğu ancak açıkça söylemediği eleştiriler. Örneğin Erdoğan’ın İsrail ile ilgili eleştirilerine büyük oranda ABD Başkanı Barack Obama da katılıyor. Hatta ikili görüşmelerde Obama’nın bu eleştirilerini İsrailli yetkililere ilettiği biliniyor. Öte yandan diğer bir konu İsrail’in ulsulararası arenada gittikçe yalnızlaşması, yani meşruiyeti sorgulanan bir yönetim anlayışına sahip olması. BM ile ilgili eleştirilerin de altını çizen uzmanlar Erdoğan’ın bu eleştirileri çok doğru bir temel üzerine oturttuğunu söylüyor. Erdoğan’ın konuşmalarında “adalet, demokrasi ve barış” kavramlarını önplana çıkarttığı, bunun eleştirilerine güç kattığı belirtiliyor.

2.      Erdoğan’ın eleştirilerini değerlendiren uzmanlar, konjonktürel yapının da bu eleştiriler için uygun olduğu görüşünde. Öncelikle Türkiye bundan 10 yıl önceki Türkiye değil. Aynı zamanda ne ABD, ne AB ne İsrail ne de BM bundan on yıl önceki hallerinden eser taşıyor. Dünya hızla değişirken taşlar yerinden oynuyor. Örneğin Bush döneminde arka plana atılan BM, Obama’nın Güvenlik Konseyi toplantısına başkanlık yapmasında da görüldüğü gibi yeniden uluslar arası arenaya geri dönüyor. Zaten Erdoğan’ın bunu görerek BM’deki reform çalışmalarının hızlanmasına katkıda bulunmak için eleştirilerini yönelttiği vurgulanıyor. Türkiye’nin önümüzdeki yıl BM güvenlik konseyi daimi üyeliklerini tartışmaya açacağı ileri sürülüyor.

İyibilgi.com

Bu haber 1,816 defa okundu.