Seçimler ne kadar yakın

28 Eylül 2009 12:15 tsi
Tarhan Erdem, erken seçim söylentilerini bakın nasıl değerlendirdi.

Tarhan Erdem / Radikal

Seçimler yakın mı?

Seçimlerin bir yıl öne çekilip, 2010 Kasım’ında yapılacağı çok söylenir oldu. Son günlerde, erken seçimlere gidildiğini değişik çevrelerden insanlar bana da söylediler.

Bu söylenti, Ak Parti’nin iktidardan düşmesini isteyenlerin, seçim stratejileri arayışına yol açtı. İktidar karşıtlarının strateji belirlemeleri çok önemlidir; ancak, rip ama doğrudur, strateji belirleyecek bir kuruma da sahip değiliz!

Bu konuyu sonraya bırakalım da seçim tarihine bakalım. Erken seçime gidildiği söylentisinin yasaya dayandırılan bir nedeni var:
Siyasal olayları yakından izlemeyenler için, sıkıcı sayılabilecek hatırlatmalarda bulunmak istiyorum:
2001 yılında yapılacak değişiklikle Anayasa’ya, “Seçim kanunlarında yapılan değişiklikler, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmaz” hükmü konulmuştu. Bu hükme göre, Milletvekili Seçimi Kanunu’nda, Kasım 2007 seçimlerinde uygulanabilecek bir değişiklik, 2006 yılının ekim ayı sonuna kadar meclisten geçmeliydi. 

İktidarla muhalefetin o günlerde konuşmadan anlaştıkları husus, Kürt partisinin Meclis’te grubunun bulunmasını engellemekti.

Meclis ekim başında açıldı ve bağımsız adayların oy pusulası bastırıp dağıtmaları olanağı kaldırılıp, adayların adlarının birleşik oy pusulasına yazılmasını düzenleyen bir yasa önerisi hazırlandı. Sayısı çok olabilecek bağımsız aday adları arasından seçmenin doğru adı ayıramayacağı sanılıyordu.

Bu öneriyi, Ak Parti, CHP ve ANAVATAN partilerinin bütün grup başkanvekilleri imzalayarak başkanlığa verdiler. Başkanlık 5 Ekim’de öneriyi Anayasa Komisyonu’na gönderdi. Komisyonun rapor tarihi (10 Ekim 2006) idi. Öneri genel kurulda 12 Ekim’de görüşüldü ve kabul edildi.

Genel kurulda üç partinin anlaşmasıyla, öneri ve komisyon metninde bulunmayan bir madde eklenerek yasa kabul edildi.

Eklenen madde şuydu: “Her seçim döneminin son toplantı yılının 20 Temmuz günü seçimin başlangıç tarihidir ve kasım ayının ilk pazar günü oy verilir.”

Bu maddenin yasaya eklenmesinin nedeni, yeni bir meclis kararına veya yasaya gerek kalmadan,  Kasım 2007’de yapılması beklenen seçim tarihini belirlemekti.

2007 Nisan’ında cumhurbaşkanı seçimleri sürecinde çıkan sıkıntı sonucu seçimler 22 Temmuz 2007’de yapıldı. Bundan sonra, Cumhurbaşkanı’nın halk tarafından beş yılda bir seçilmesini sağlamak üzere hazırlanan anayasa değişikliğine, arada sırada ileri sürülen, milletvekilleri seçiminin dört yılda bir yapılması konusu da eklendi. Bu öneri de kabul edildi ve milletvekilleri seçiminin dört yılda bir yapılması anayasa hükmü haline geldi.

Önümüzdeki seçimler, önceden seçim kanununa konulan fıkraya göre, ‘son toplantı yılı’ olan 2011 yazından sonraki kasımda yapılırsa, dönem dört yıldan uzun süreceği için, anayasa dışı bir durumla karşılaşılacaktır.

Anayasaya uyum için seçimlerin 2010 Kasım’ına çekilmesi gereğini savunanlar vardır. Bu durumda da dönem dört yıl değil üç yıl sürmüş olacaktır.

Tartışmayı uzatmaya gerek yok! 1950’den bu yana, kanunlarımıza yazılan ‘seçim dönemi’ tanımına genellikle uyulamamış, oy verme günü kanunla veya Meclis kararıyla, bir seçimde bahara öbür seçimde sonbahara alınmıştır.

Bu kez de muhtemelen, dört yıl dolmadan, 2011 baharının bir günü oy verme günü olarak belirlenecektir.

Bu haber 506 defa okundu.