'Ankara'ya minnettarız'

22 Eylül 2009 10:17 tsi
Kuzey Irak yönetiminden önemli bir açıklama geldi.

Şenay Akyıldız / Akşam

Türkiye sayesinde bugünlere geldik

Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi Başbakan Başdanışmanı Khaled Salih Türkiye'nin üzerinde çalıştığı Kürt açılımı hakkında, 'Türkiye'nin barış içinde ve istikrarlı bir ülke olması bizim için çok önemli. Biz, Türkiye'yi dış dünyaya açılan kapı olarak görüyoruz' dedi. Salih, Saddam döneminde Iraklı Kürtlerin Türkiye tarafından korunduğunu belirterek, 'Ankara'ya minnettarız' diye konuştu

Kuzey Irak, bölgedeki seçimlerin ardından yeni hükümetini şekillendirmeye çalışırken, oldukça önemli bir isim olan Bölgesel Yönetim'in Başbakan Başdanışmanı Khaled Salih geçen hafta İstanbul'u ziyaret etti.  Iraklı Kürtlerin kendilerini Saddam'a karşı koruyan Türkiye sayesinde bugünlere gelebildiğini belirten Salih, Büyük Kürdistan hayali konusunda 'Siyasi hayatta gerçekleştirilebilecek programlar ile sıradan insanların rüyalarının birbirinden ayırmak gerekir. Pek az istisnası olmakla beraber, Kürt siyasi partileri gerçekçi ve faydacıdır. Belirsiz bir siyasi çözümü tercih etme ihtimalimiz yok' sözleri ile güvence verdi. Salih'in sorularımıza yanıtları söyle:

- Kuzey Irak'ta yapılan son seçimlerde KDP'nin gücünü artırdığını ama KYB'nin etkisinin azaldığını görüyoruz. Bu değişimin nedeni nedir?
İlk kurulan geçiş hükümetinde tüm siyasi grupları içeren çok geniş tabanlı bir hükümet kurulmuştu. Ancak, tüm geçiş hükümetlerinde olan bu durumun sonsuza kadar sürmemesi normal. Süleymaniye bölgesinde yükselen Değişim Listesi muhalif bir yapı olarak güç kazandı. Şu anda Kuzey Irak artık muhalefet ve hükümeti olan istikrarlı bir siyasi döneme giriyor.  Ama, toplama bakarsanız, KDP ve KYB bölgedeki oyların yüzde 60'ını elde etmiş durumda.

- Türkiye Hükümeti bir süredir Kürt açılımı üzerinde çalışıyor. Siz bu konuyu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Hükümet olarak bu konunun çözüldüğünü görmekten büyük memnuniyet duyacağız. Türkiye'nin barış içinde ve istikrarlı bir ülke olması bizim için çok önemli. Biz, Türkiye'yi dış dünyaya açılan kapı olarak görüyoruz. Türkiye yıllarca bizi korudu ve bugünkü yapılanmamızın mümkün olması Kuzey Irak'ın uçuşa kapalı bölge olması, Saddam'ın askeri gücüne karşı İncirlik'in kullanılmasına izin vermesi, bize gerekli tıbbi yardımları yapması gibi adımlarla mümkün oldu. Biz bunları hiç unutmuyoruz ve Türkiye'ye minnettarız. Türkiye, bugün Kürtlerin bölgedeki varlığını sağlayabilmesinde büyük rol oynadı. Türkiye'ye yıllarca bu çabaları göstermeseydi, bugün bizler hayatta kalamazdık.

KÜRT SİYASETÇİLER PRAGMATİK
- Türkiye'nin Kuzey Irak'tan da beklentileri var açılım için. PKK konusunda, Mahmur Kampı'nın kapatılıp, buradaki kişilerin geri dönememesi konusundaki beklentileri karşılayabilecek misiniz?
Bu konularda iki ülke arasında bir süredir çalışma grupları oluşturulmuş bulunuyor. Ve teknik detayları önemli olan bu görüşmelerde bahsettiğiniz konular oralarda ele alınıyor. Ama ben bu teknik detaylara vakıf olmadığımdan hiç girmesek daha iyi olacak.

- Geçen haftalarda İstanbul'da görüşme imkanı bulduğumuz İsveç'in eski Başkonsolosu İngmar Karlsson Kürtlerin Pan-Kürdizmi tetikleyen Atatürk benzeri bir liderlerinin olmadığını söyledi. Bu yorumları nasıl değerlendiriyorsunuz?
Irak'taki Kürtler zaten Irak'ın federal yapıda bir yönetim olmasını kabul etti. Bu konu bir lider olup olmaması ile açıklanabilecek bir durum değil.

- Sizin de bildiği gibi Türkiye'de pek çok kişi 'Büyük Kürdistan' diye bildiğimiz haritanın gerçeğe dönüşmesinden endişe ediyor. Sizce bu endişede haklılık payı var mı?
Ben böyle bir tehlike görmüyorum. Eğer Osmanlı İmparatorluğu dönemindeki geleneklere bakarsanız, pek çok farklı kimlik bir arada yaşıyordu. Farklılıkları kabul etmek, gerginliği azaltacaktır. Başbakanınızın bahsettiği gibi diyalog kurmak çok daha yapıcı bir yol. Siyasi hayatta gerçekleştirilebilecek programlar ile sıradan insanların rüyalarının birbirinden ayırmak gerekir. Pek az istisnası olmakla beraber, Kürt siyasi partileri gerçekçi ve faydacıdır. Eğer Irak'taki Kürt siyasi partilerine bakarsanız, her zaman ülkedeki siyasi sistemin demokratikleşmesinin destekleyerek, Irak'la beraber çözüm aradıklarını görürsünüz. 1992-2003 yılları arasında Irak'ta izole edilen Kürtler, 2003'te federal Irak'ın yaratılması sürecine tekrar dahil olma kararı aldılar. Burada mesaj son derece açık: Bölgedeki siyasi liderler ve nüfus gerçekçi ve pragmatiktir ve her zaman bölgenin anayasal haklarını gözetip koruma sağlayacak barışçıl çözümleri tercih ederler. Belirsiz bir siyasi çözümü tercih etme ihtimali yok. Aynı şey, komşu ülkelerde yaşayan Kürtler için de geçerli.

Petrol çatışmayı bitirir
- Irak'ta petrol gelirlerinin paylaşımı konusunda yaşanan tartışmalar son buldu mu? Merkezi hükümetle paylaşım oranı konusunda anlaşmaya varabildiniz mi?
Hayır, henüz konuyla ilgili tam bir anlaşmaya varabilmiş değiliz. Irak'ta ocak ayında genel seçimlere gidiliyor. Seçimlerden önce bu sorunun çözülmesi ihtimalini ben pek güçlü görmüyorum. Biz, petrol gelirlerimizi ülkenin geri kalanı ile paylaşmak istiyoruz. Sorun çözülürse ülkenin kalkınmasına büyük katkı sağlayacak olan petrol gelirlerini adil dağılımıyla Irak'ta yaşanan çatışmaların büyük ölçüde biteceğine  inanıyoruz.

Erbil'e konsolosluk gerekli
- Kuzey Irak'ın Türkiye'den beklentileri neler?
Umarım Türk hükümeti bu sözlere kulak verir. Bizim bölgede gittikçe daha etkin ve büyüyen bir Türk İşadamları topluluğu var. Onların Erbil'de konsolosluk desteğine ihtiyaçları oluyor. Bunun gerçekleşmesini istiyoruz. Aynı zamanda THY'nin de bu koşullarda Erbil'e uçuşları başlatma fırsatını kaçırmamasını umuyoruz. Bir de Türk bankalarının bölgeye girmesini istiyoruz. Hiçbir Türk bankasının bölgede şubesi yok. Bankacılık altyapısını kurmak için de Türk bankacılığının desteğe ihtiyacımız var. Enerji konularının dışında iki ülke arasında serbest ticaret bölgesi kurulmasını da umuyoruz.

Bu haber 1,066 defa okundu.