Hem 'stratejik', hem de tarihi derinlik

14 Eylül 2009 09:23 tsi
Türkiye'nin uluslararası arenada sürdürdüğü politikalar ne kadar başarılı?

Mehmet Yılmaz / Zaman

Tarihi derinlik

MEŞHED- "Bizim dilimizde zemin kelimesi var. Sizinkinde de... Biz de hava kelimesini kullanıyoruz, siz de... O zaman aramızdaki ilişkileri zeminden havaya kadar geliştirebiliriz."
Bu sözler, İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Mutteki'ye ait. Önceki gün Tahran'da ağırladığı Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile görüşürken dile getiriyor bunları.

Türkçe bilen, Türkçede Farsça kelimelerin çok yaygın kullanıldığının farkında olan bir devlet adamı Mutteki.

Kısaca demek istiyor ki...

- Türkiye ile İran arasındaki ilişkiler köklü bir geçmişe sahip. Aramızdaki sınırlar 400 yıldır hiç değişmedi. Bu bile iki ülke arasındaki ilişkilerin ne kadar sağlam olduğunu gösteriyor.

O halde...

İki ülke arasındaki münasebetler daha da derinleştirilebilir.

Türkiye, bir süredir pek yabancı değil bu tür görüşlere.

Neden?

Çatışma yerine sulhu, rekabet yerine işbirliğini öne çıkaran bir dış politika stratejisi izliyor çünkü. Bu politikanın merkez üssünün de karşılıklı saygı ve güven olduğunu zikrediyor sürekli.

Söz konusu yaklaşımın, gerek devletlerarası münasebetler gerekse bir ülke içindeki siyasî gruplar arasındaki ilişkiler açısından ne kadar elzem olduğu son yıllarda çok iyi anlaşıldı.

Meselâ...

1 Mart tezkeresiyle yıpranan Türk-Amerikan ilişkileri daha rasyonel bir zemin üzerine bina edildi.

AB ile neredeyse yarım yüzyıldır devam eden ortaklık ilişkisi üyelik müzakerelerine dönüştü.

Lübnan'da 18 ay boyunca çözülemeyen cumhurbaşkanlığı krizi çözüme kavuşturuldu. Diplomatik kaynaklardan öğrendik ki; Türkiye şimdi de hükümet kurma krizinin tatlıya bağlanması için devrede.

Başka...

Irak'ta Sünnilerin siyasî denklemin bir parçası haline gelmesi sağlandı.

Aynı şekilde Hamas'ın da Filistin'deki barış sürecinin bir parçası haline gelmesi amacıyla önemli girişimlerde bulunuldu.

İsrail'in bu yılın başında gerçekleştirdiği Gazze saldırıları sırasında aralarında ihtilaf çıkan Arap ülkeleri arasında mekik diplomasisi yürütüldü.

Suriye ile İsrail arasında arabuluculuk yapıldı.

Rusya ile Gürcistan arasında çıkan savaşın bölgesel bir çatışmaya dönüşmemesi için devreye girildi.

Ayrıca...

Afganistan ile Pakistan arasındaki çekişmenin son bulması amacıyla iki ülke liderleri Türkiye'de buluşturuldu.

Körfez ülkeleriyle ilişkiler geliştirildi.

Ermenistan'a açılım süreci başlatıldı. Azerbaycan ile bu ülke arasındaki Karabağ sorununun çözülmesi için ilgili ülkeler harekete geçirildi.

BM, NATO, İKT, Arap Birliği gibi örgütlerde aktif çalışmalar yapıldı.

Şimdi de Irak ile Suriye arasında baş gösteren krizin vahim boyutlara ulaşmaması için büyük çaba sarf ediliyor.

Bütün bunlar ne anlama geliyor peki?

Türkiye, içinde yer aldığı coğrafyanın derinliğine nüfuz eden stratejiler üretiyor. Tarihiyle ve kültürüyle bölgesinde varlığını hissettiriyor.

Hem devletiyle hem de toplumuyla...

Ahmet Davutoğlu, "Stratejik Derinlik" kitabı yayınlandığında kendisiyle yaptığımız bir röportajda sıradaki kitabının ismini de vermişti bize:

- Tarihî Derinlik.

Önce danışmanlık ardından bakanlık görevleri, sanırım kendisine bu kitabı yazmasına fırsat vermedi.

Ama...

Görülüyor ki Türkiye, izlediği politikalarla bu kitabı yazmaya çoktan başladı bile.

Sizce de öyle değil mi?

Bu haber 564 defa okundu.