Akil adamlar, faturayı AB liderleri ile darbecilere kesti

6 Eylül 2009 12:44 tsi
Avrupa'nın eski devlet adamlarından oluşan Bağımsız Türkiye Komisyonu, hazırladığı son raporda önemli tespitlerde bulundu.

Yarın Brüksel'de açıklanması beklenen rapora Zaman ulaştı. 'Akil Adamlar' olarak adlandırılan komisyon, Türkiye'nin AB sürecinin yavaşladığı ve bir kısır döngünün oluştuğuna dikkat çekti.  
 
Tıkanmanın faturası ise Türkiye aleyhine açıklamalar yapan Avrupalı liderler ile 'laiklik kisvesi altında' AK Parti hükümetini devirmeye çalışan çevrelere kesildi. Başkanlığını Nobel ödüllü eski Finlandiya cumhurbaşkanı Martti Ahtisaari'nin yaptığı 'akil adamlar', 52 sayfalık raporlarında, yaşanan kısır döngünün kırılması için Avrupalı hükümetleri, 'verdikleri taahhütlerin arkasında durmaya ve Türkiye'ye adil davranmaya' çağırdı. Komisyon, Türk hükümetinden de, yeni anayasanın yer aldığı reform sürecini canlandırmasını istedi. "Avrupa'da Türkiye: Kısır Döngüyü Kırmak" başlığını taşıyan raporda, Türkiye'deki reform sürecinin yavaşlamasına sebep olan etkenler tek tek sıralandı. Bunların başında, "hükümeti devirme planları, AK Parti'nin kapatılması için açılan dava ve ordunun kamuoyuna açık şekilde yaptığı müdahale tehdidi" sayıldı. Türkiye'nin, bölgesinde kriz çözücü güç haline geldiğine işaret edilen metinde, Kıbrıs müzakerelerinin başarısız olması durumunda ciddi bölünmelerin yaşanacağı uyarısı yapıldı. Akil adamlar, Türkiye'de irtica tehlikesinin bulunmadığının da altını çizdi.

Raporda üzerinde en çok durulan konu "ahde vefa" ilkesi. Akil Adamlar'a göre, AB'nin devlet ve hükümet başkanlarının oybirliğiyle aldıkları kararın hemen ardından bazı Avrupalı liderlerin yaptıkları olumsuz yöndeki açıklamalar, tam üyeliğe alternatif birtakım düzenlemeleri nihai hedef olarak benimseme çabaları ve müzakerelerin önüne konulan engeller sürecin raydan çıkmasına sebep oldu. Bu durum, hükümetin ülkeyi dönüştürme konusundaki kararlılığını zayıflattı. Aynı zamanda Türkiye'nin üyeliğine şüpheyle yaklaşan ve reformların gerçekleşmemesinin Türkiye'nin AB üyeliğine layık olmadığının kanıtı olduğunu ileri süren Avrupalıların elini güçlendirdi. Bağımsız Türkiye Komisyonu, bu kısır döngünün bir an önce kırılması gerektiğini belirterek bunun hem AB hem de Türkiye'nin yararına olacağını vurguladı.

HÜKÜMETİ DEVİRME PLANLARI REFORMLARI YAVAŞLATTI

Komisyon hem hükümet hem de muhalefete "AB'ye katılım konusundaki istekliliğinizi teyit edin" çağrısında bulundu. Türkiye Komisyonu, reformların yavaşlamasından rahatsız. Akil Adamlar'a göre bu yavaşlama kısmen AB içindeki Türkiye karşıtlığına tepki. Fakat aynı zamanda da AK Parti'nin kararlılık eksikliğinden ve ülke içindeki karışık gelişmelerden kaynaklandı. Akil Adamlar, bu karışıklıkların sebebini ise demokratikleşme karşıtları olarak gösterdi; bunları şöyle tek tek sıraladı: Hükümeti devirme planları, AK Parti'nin kapanması için Anayasa Mahkemesi'nde açılan dava ve ordunun kamuoyuna açık bir şekilde yaptığı müdahale tehdidi, ordu, yargı ve siyasi partiler içindeki laik gruplarla bağlantılandırılan gelişmeler. Komisyon böylece hükümeti devirme planlarını ve ordunun müdahale tehdidini kayıtlara geçirmiş oldu.

YENİ ANAYASA GEREKİYOR

Akil Adamlar, hükümetin sözünü tutarak reform sürecini canlandırmasını istedi. Avrupa'dan gelen tüm çağrılar gibi Türkiye Komisyonu da önceliği anayasanın değiştirilmesine verdi. Hükümete yeni bir anayasanın yürürlüğe konulması, işleyen bir kamu denetçisi (ombudsman) kurumu, dini örgütlerin tam özgürlüğe kavuşturulması, kültürel özgürlüklere saygı ve ifade özgürlüğünün genişletilmesi tavsiye edildi.

AVRUPA, RUMLARA BASKI KURMALI

Komisyon, Kıbrıs konusunda mühim ikazlarda bulundu. Akil Adamlar, "Adadaki bölünmüşlüğün sona erdirilebilmesi ve uzun süredir süren bu ihtilafın her iki taraf açısından da kabul edilebilir federal yapıda bir çözümle sonuçlanabilmesi için en iyi ve muhtemelen en son şanstır." dedi. Rapora göre, bunun başarılamaması durumunda AB içinde ciddi bölünmelere yol açacak ve Türkiye-AB müzakereleri duracak. "Avrupa'daki hükümetler de Kıbrıs müzakerelerinin başarıyla sonuçlanması için ellerindeki bütün etki gücünü kullanmalıdır." denilerek de AB'nin Rum Kesimi'ne baskı kurması istendi.

Akil Adamlar, Türkiye'nin bölgedeki giderek artan gücüne ve AB'ye kazandıracaklarına da değindi. "Türkiye, krizlerin çözümüne katkıda bulunur ve dünyada enerji ulaşımı açısından bir kesişme noktası görevini görür." diye yazan Komisyon, Türkiye olmadan AB'nin bölgede işinin çok daha zor olacağını kaydetti. 1915 olayları hakkında ise Türkiye'de samimi bir geçmişle yüzleşme süreci başladığına dikkat çeken Komisyon, "Dışarıdan gelecek baskılar, özellikle yabancı parlamentoların 1915 olaylarını soykırım olarak niteleme yönünde aldıkları kararlar ters tepmektedir ve bunlardan kaçınılmalıdır." uyarısı yaptı.

LAİKLERE KARŞI BASKI YOK

Bazı kesimlerin Türkiye'de İslamlaşma yaşandığına dair iddialarına katılmayan Akil Adamlar, "Türklerin büyük bir çoğunluğuna göre Türkiye Cumhuriyeti'nin temel taşlarından birini oluşturan laik sisteme yönelik bir tehlike söz konusu değildir ve Türkiye'deki hiçbir siyasi unsur İslami esaslara dayalı bir devlet kurulmasını savunmamaktadır. Ayrıca Türkiye'nin AB üyeliğini destekleyenlerin de işaret ettiği gibi, ülkenin Avrupa'yla sağlam bir bağ kurması, Türkiye'de laikliğe en iyi korumayı sağlayacaktır." tespitinde bulundu.

 

--------------------------------------------------------------------------------

Demokratik açılıma AB'den destek istedi: PKK'nın faaliyetlerini durdurun

fİsveç'teki Avrupa Birliği Dışişleri Bakanları Gymnich toplantılarına katılan Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, muhataplarından terör örgütü PKK ve uzantılarının Avrupa'daki faaliyetlerinin durdurulması için daha fazla çaba istedi. Davutoğlu, terör örgütünün paravan olarak kullandığı yapılanmaların listesini sundu. Türkiye'de başlatılan demokratik açılımların terörle mücadeleyle eşzamanlı olarak yürütüldüğünü aktaran Davutoğlu, AB'den gelen olumsuz açıklamaların Türk kamuoyunda yol açtığı olumsuz atmosfer konusunda da muhataplarını uyardı. Dışişleri Bakanı Davutoğlu, Stockholm'deki toplantı çerçevesinde yoğun ikili temaslarda bulundu. Önceki gün İngiltere Dışişleri Bakanı David Miliband'la bir araya gelen Davutoğlu, dün de Belçika Dışişleri Bakanı Yves Leterme, İtalya Dışişleri Bakanı Franco Frattini, AB Komisyonu'nun genişleme komiseri Olli Rehn, AB Dönem Başkanı İsveç'in Dışişleri Bakanı Carl Bildt ve İspanya Dışişleri Bakanı Miguel Angel Moratinos ile görüştü.

zaman
 

Bu haber 499 defa okundu.