Hatalı yapı yapanlara ağır cezalar geliyor

16 Ağustos 2009 14:40 tsi
Bayındırlık ve İskan Bakanı Mustafa Demir, Türkiye'de ruhsatsız, kaçak yapı sorununun temelinde bunların ''yapılabilir'' görülmesinin yattığını belirterek, çalışmaları anlattı.

Bayındırlık ve İskan Bakanı Mustafa Demir, Türkiye'de ruhsatsız, kaçak yapı sorununun temelinde bunların ''yapılabilir'' görülmesinin yattığını belirterek, sorumlular hakkında meslekten men'e varan ''çok ciddi müeyyideler'' getireceklerini bildirdi.

Demir, 17 Ağustos depreminin 10. yılında, afet yönetimiyle ilgili gelinen noktaya ilişkin soruları yanıtladı.

Mustafa Demir, öncelikle 17 Ağustos depreminin ''çok büyük bir afet'' olduğunu vurgulayarak, bu afetin  Türkiye'de ''depreme dayanıklı yapı kavramını zihinlere yerleştirdiğini'' söyledi.

Süreç içinde depreme dayanıklı yapı inşa etme konusunda ''çok büyük mesafeler katedildiğini'' dile getiren Demir, 17 Ağustos depreminin ardından çıkarılan ve halen pilot uygulamanın başlatıldığı 19 ilde yürütülen Yapı Denetimi Kanunu hakkında bilgi verdi.

Demir soru üzerine, yasa kapsamı dışındaki illerde 4 ayrı fenni mesuliyetle denetimlerin sürdürüldüğünü, belediyelerin de denetim yetkisi bulunduğunu anlattı ve yasa kapsamını genişletmekten öte farklılıkları giderecek ''bütüncül bir sistem'' getirmek istediklerini bildirdi. Demir, şöyle konuştu:

''Yurt genelinde etkili olacak bir sistem üzerinde çalışıyoruz. Yalnız bu yapı denetimi kavramı içinde, bugün anladığımız yapılırken yapıyı denetim şeklinin dışında da yeni düzenlemelere ihtiyaç olacaktır. Ruhsata aykırı yapı yapma olgusunda ihmali bulunan disiplinlere ciddi müeyyideler getirmeyi de içinde barındıran, topyekün planlamadan tutun, tasarım, yapım ve kullanıma açmaya kadar tüm alanı içine alacak yeni bir düzenlemeye ihtiyaç var.''

-''MÜHENDİSLİK VE MİMARLIK MESLEK YASALARI ÇIKARILACAK''-

Bakan Demir, bir soru üzerine öncelikle mühendislik ve mimarlık meslek yasalarını çıkarmak istediklerini belirterek, mesleğin kapsamını, sınırlarını çizmek gerektiğini, ilgili kesimlerle bu yönde çalışma yürüttüklerini söyledi.

Meslek icrası konusunda da ayrı bir denetim sistemine ihtiyaç olduğunu dile getiren Mustafa Demir, şöyle konuştu:

''Önce plancılar, tasarımcılar ve yapım mühendislerine, kendi yaptıkları meslekleri icra noktasında bir denetim mekanizması gerekli. Yapıyı yapım açısından denetime tabi tutmak gerekiyor, yapana da ayrıca denetim gerekiyor. Bunların ortak özelliği; hepsi yapıda buluşur. Yapıyı merkeze alarak süreçle alakalı, diyelim yapıda bir eksiklik oldu bu tasarımcısından kaynaklanan bir şeyse o eksikliğin sorumluluğunu ona sormak lazım. Eğer yapımcıdan, yükleniciden, müteahhit firmadan kaynaklanıyorsa hem ona sebebiyet veren teknik elemandan hem de yapımcıdan bunu sormak gerekir. Eğer bizzat yapım işini gerçekleştiren ustalarca, elemanlarca yapılan bir hataysa yine ona sebebiyet veren mühendislere ve yapımcıya da müeyyide getirilmeli. Bunlar çok zor şeyler değil, güzel sağlıklı bir sistem kurulduğunda işleyecek olan bir yapı. Bunun üzerinde çalışıyoruz.''

-''KAÇAK, RUHSATSIZ YAPI TÜRKİYE'DE TARİHE KARIŞMALI''-

Doğru proje tasarımı, uygulama ve denetimle üç aşamada problemin tamamen ortadan kalkabileceğini anlatan Demir, ''Bu süreçleri bugüne kadar neden yapamadık Türkiye'de? Çünkü bu süreçlerde en önemli eksik; Türkiye, süreçlerin normal işlemesi konusunda eksik davranan sorumlulara gerekli müeyyidenin uygulanamamasından kaynaklanan bir problemi yaşıyor'' diye konuştu.

Bayındırlık ve İskan Bakanı Demir, yaptırımların derecelerini belirleyeceklerini ve müeyyidelerin meslekten men'e kadar varacağını ifade ederek, ''Ruhsata aykırı belli yapılar olabilir, kapının yerini ufak değiştirmiştir mesela o ayrı bir şey ama özellikle taşıyıcısında, binanın ana ölçülerinde yüksekliklerinde hata yapan, hataya sebebiyet veren teknik elemanımıza, mühendisimize, kat yüksekliği 3 iken 3.50 yapılmışsa onun başındaki kontrol eden fenni mesule, kaçak yapıya müsaade eden belediye yetkilisine, ilgilisine çok ciddi müeyyide uygulamak lazım'' diye konuştu.

Demir, başka bir soruyu yanıtlarken de ''Ruhsata aykırı ve kaçak yapı yapılabilirliği bizi bu hale getirmiştir. Bizim bunun yapılabilirliğini Türkiye'de tamamen ortadan kaldırmamız gerekiyor. Kaçak ve ruhsata aykırı yapı yapma kavramı, yapacak olduğumuz düzenlemeyle Türkiye'de tarihe karışmalı'' dedi.

Türkiye'de bir kişinin yapıyla ilgili yaşadığı sıkıntıda hakkını arayabilmesinin de zor olduğunu ifade eden Demir, ''Mesela aldığınız elbisede bir hata, kalite problemi varsa tüketici haklarıyla ilgili düzenlemelerimiz var. Gidiyorsunuz hakkınızı orada arıyorsunuz. Peki yapıda bir eksiklik, aksaklık olduğu zaman... Hak arama noktasındaki mekanizmalarımız yetersiz, bu oluşturulmalı, üzerinde çalışıyoruz'' dedi.

Nasıl bir mekanizma öngörüldüğüne yönelik soruya karşılık Demir, çalışma olgunlaşmadan detaylı bilgi vermek istemediğini ancak, sigorta kavramını devreye sokacak bir sistem üzerinde durulduğunu söyledi.

Zorunlu Deprem Sigortası uygulamasının sınırlı kaldığına dikkat çekilmesi üzerine de Bakan Demir, binalar planlamadan başlayarak sağlıklı bir yapıya oturtulursa sigorta kavramının rahatlıkla bu alana girebileceğini kaydetti. Demir, ''Sigorta şirketleri güvenli olduğundan emin olmadığı bir yapıya herhalde prim tespit etmekte, oradaki depremde herhangi bir şekilde yapının yıkılması ve can kaybına uğranmasını tazmin etmekte zorlanır. Güvenli ve sağlıklı yapıyı yapma mekanizmasını kurduktan, bunu teminat altına aldıktan sonra siz ancak sigortayı devreye sokabilirsiniz'' diye konuştu.

''KENTSEL DÖNÜŞÜM YASASINI YENİDEN GÜNDEME GETİRECEĞİZ''

Güçlendirilmesi gereken yapılarla ilgili nasıl bir yol izleneceğinin sorulması üzerine Demir, özellikle kamu binalarıyla ilgili tespitler yapıldığını ve önemli ölçüde güçlendirmelerin gerçekleştirildiğini anlattı.

Vatandaşlara ait özel konutların güçlendirilmesiyle ilgili bir çalışma bulunup bulunmadığı sorusuna karşılık Demir, kentsel dönüşüm üzerinde yoğunlaştıklarını söyledi. Kentsel Dönüşüm Yasa Tasarısının geçen yasama yılında Meclis'e sevkedildiğini ancak, kadük kaldığını anımsatan Bakan Demir, bu yasanın tekrar gündeme getirileceğini ifade etti ve özetle şunları kaydetti:

''Birçok model geliştirme imkanımız var, şimdi çok detayına girmek istemiyorum ama güçlendirmeyle yapıyı güvenli hale getirmek mümkünse,... ki epey bir güçlendirmeler de yapıldı özellikle kamu binalarında gerçekleştirdik, iyi de netice verdi. Ama bu şekilde kaynak kullanarak güvenli hale getirilmesi, hem maliyet hem güvenlik açısından yeterli olmayacak yapıları kesinlikle dönüşüme tabi tutmak lazım. Kentsel Dönüşüm Kanun Tasarısı içinde belli kaynaklar, belli sistemler kurulabilir, çeşitli krediler devreye sokulabilir, bunlarla ilgili Toplu Konutla veya başka kuruluşların yapacak oldukları sosyal içeriği de olan belli projeler sağlanabilir, kamu-özel ortaklığıyla oluşturulan projelerle çözüm getirilebilir...Ama bunlar şu anda bizim çalışmalarımızda henüz netleşmiş konular değil.''

-''GÜÇLENDİRME İLE İLGİLİ ÇALIŞMALAR YETERLİ DEĞİL''-

''Yeni yapılan binalarda ya da çok kötü durumda bulunduğu için yıkılarak kentsel dönüşüme tabi tutulacak yapılarda çözüm yolunu ortaya koyuyorsunuz. Ancak mevcut yapı stokundaki dayanıksız, çürük binaların güçlendirilmesi için vatandaşa vergi teşviki, uzun vadeli kredi gibi teşvik edici bir model sunmayı düşünüyor musunuz, böyle bir proje var mı?'' sorusuna Bakan Demir, şu karşılığı verdi:

''Güçlendirme ile ilgili belli çalışmalar bugüne kadar yapıldı ama yeterli değil tabii bu çalışmalar. Bunların finansmanı çok önemli. Vatandaşın dayanıksız binası var, güçlendirmeyle dayanıklı hale getirilebilecek...Bununla ilgili bir finans modeli geliştirebilmiş değiliz. Bunlar çok büyük kaynak gerektiren şeyler, şu anda bununla ilgili yeterli düzeyde mesafe katettiğimiz bir konu değil. Ama mutlaka bunun üzerinde, özellikle güçlendirme maliyetlerini karşılayabilecek bir finans modeli mutlaka geliştirmemiz gerekiyor.''

ONARIMI TAMAMLANMAMIŞ ORTA HASARLI BİNALARIN DURUMU

17 Ağustos depreminin ardından orta hasarlı olduğu tespit edilen yapılardan 2 bininin onarım ve güçlendirmesinin 10 yıldır tamamlanamadığı anımsatılarak, nasıl bir çözüm düşünüldüğünün sorulması üzerine Demir, ''Ruhsatı bulunup da güçledirilmeyen yapı kalmadı. Bu binaların hepsi ruhsatsız veya kaçak binalar. Durumun çözümüyle ilgili yeni bir model üzerinde çalışıyoruz'' dedi ve netleşmeden bir açıklama yapmak istemediğini söyledi.

Söz konusu tüm bu çalışmaların tek çatı altında bir yasayla mı yoksa farklı düzenlemelerle mi hayata geçirileceğiyle ilgili soruya karşılık Demir, ayrı mevzuatlar içinde, birbirini destekleyecek bütüncül düzenlemeler yapılacağını anlattı. Bayındırlık ve İskan Bakanı Mustafa Demir, ne kadar süre içinde hayata geçirmeyi öngördüklerinin sorulması üzerine de, ilgili tüm taraflarla işbirliği içinde sağlıklı bir çalışma yürüttüklerini, bir an önce düzenlemeleri hayata geçirmeyi amaçladıklarını belirtti ve Meclis'in takdirine de dikkati çekti.

aa

Bu haber 813 defa okundu.