Yol haritasının anahtarı yeni anayasa

16 Ağustos 2009 09:57 tsi
Terör örgütü PKK'yı bitirmek ve Kürt sorununu çözmek için hükümetin başlattığı 'demokratik açılım' sürecine toplumun her kesiminden destek gelirken, izlenecek yol haritasıyla ilgili tartışmalar da sürüyor.

Hükümetin Kürt sorununu çözmek için başlattığı 'demokratik açılım' sürecinde izlenecek 'yol haritası' merakla bekleniyor. Yeni Şafak sürecin başarıya ulaşması için atılması gereken adımları aydınlara sordu. Ortak öneri, silahların susmasından sonra atılacak demokratik adımların yeni Anayasa ile güvence altına alınması

Terör örgütü PKK'yı bitirmek ve Kürt sorununu çözmek için hükümetin başlattığı 'demokratik açılım' sürecine toplumun her kesiminden destek gelirken, izlenecek yol haritasıyla ilgili tartışmalar da sürüyor. Yeni Şafak, Kürt sorunu konusunda çalışmalarıyla tanınan aydınların nabzını tuttu. Aydınlar, tarihi sürecin başarıya ulaşması için izlenecek yol haritasında yeni bir anayasanın mutlaka olması gerektiğini dile getirdiler. Anayasa'daki vatandaşlık tanımının mutlaka değiştirilmesi gerektiğini belirten aydınlar, açılımın başarılı olması için ana dilde eğitim hakkı, yerleşim yerlerine eski isimlerinin geri verilmesi, ekonomik olarak geri kalmışlığın giderilmesi, düşünce ve örgütlenme özgürlüğünün önündeki engellerin kaldırılması gerektiğini söylediler:

Açılımı STK'lara anlattı

İçişleri Bakanı Beşir Atalay, 'demokratik açılım' kapsamında sivil toplum kuruluşlarıyla Rixos Otel'de biraraya geldi. İçişleri Bakanlığı Müsteşarı Osman Güneş'in de hazır bulunduğu toplantıda Atalay, 'demokratik açılım' konusunda sivil toplum kuruluşlarının önerilerini dinledi, yapılan çalışmalar hakkında bilgi verdi. Toplantıya USAK, TEPAV, Türkiye Yazarlar Birliği, Gönüllü Teşekküller Vakfı, Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Derneği, MAZLUM-DER, Uluslararası Af Örgütü'nün de aralarında bulunduğu 16 STK'dan 41 temsilcisi katıldı.

Anadilde eğitim hakkı Anayasa'ya girmeli

 

ARAŞTIRMACI-YAZAR ÜMİT FIRAT:

Anayasa mutlaka değiştirilmeli. Anayasa'da etnik tanımdan uzak bir vatandaşlık tanımı yapılmalı. Yeni anayasaya göre de yasa ve uygulamalarda gerekli düzenlemeler yapılma. Ana dilde eğitim hakkı da tanınmalı. İsimleri değiştirilen yerleşim yerlerine eski isimleri iade edilmeli. Bölgede ekonomik verimliliğin arttırılması ve yerel yönetimlerin güçlendirilmesi de şart.

Genel af çıkarılmalı, koruculuk sisteminden de vazgeçilmeli.

Lider kadro haricine af

 

ARAŞTIRMACI-YAZAR ALTAN TAN:

Anayasa'daki vatandaşlık tanımındaki etnik vurgudan vazgeçilmeli bunun yerine 'Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı' getirilmeli. Ana dilde eğitim hakkı, Türkiye genelinde tüm devlet okullarında seçmeli Kürtçe dersi hakkı pakette mutlaka olmalı. 29 Ekim 1923'ten sonra değiştirilen tüm yerleşim yerlerinin isimlerinin iade edilmesi, PKK'nın 20 lider kadrosu dışındaki üyelerine genel af çıkarılması gerekir.

Bu zamana kadar yapılanların aksine ciddi içi dolu ekonomik bir paket hazırlanmalı. Kürt dilinin önündeki engeller kaldırılmalı özel TV ve gazetelerin Kürtçe yayın yapılması sağlanmalı.

Çözüm 2 aşamada olur

 

DİYARBAKIR BAROSU ESKİ BAŞKANI SEZGİN TANRIKULU:

Sorun ikiye ayrılmalı. Birinci bölümde özellikle 1984 sonrası çatışma ortamı nedeniyle oluşan mağduriyetlerin giderilmesi için mekanizmalar oluşturulmalı. Terör mağdurlarına hakları verilmeli. İkinci bölüm ise Kürt sorunu. Bu konuyla ilgili yapılacak çalışmalarda, ifade ve örgütlenme özgürlüğünün önündeki tüm engeller kaldırılmalı. Silahlı örgütün kendi iradesiyle silah bırakması için hukuki zemin hazırlanmalı. Dil yasaklarının önündeki tüm yasal engeller kaldırılmalı. Bütün bunların neticesinde de demokratik bir anayasa yapılmalı.

Sembolik adımlar da önemli

 

ESKİ MİLLETVEKİLİ HAŞİM HAŞİMİ: Yol haritası kısa, orta ve uzun vadeyeye yayılacak sekilde planlanmalı. Birinci adımda sembolik adımlar atılmalı. Özel TV'ye izin, bölge ve yer isimlerinin iadesi, Kürdoloji ensitütüleri kurulması gibi. İkinci adımda ise Anayasal ve yasal düzenlemeler yapılarak düşünce ve ifade özgürlüğünün önündeki engeller kaldırılmalı. Bu sürçte muhalefet atılan adımları eleştirmekle kalmamalı çözüm önermeli. Muhalefetin bunu parti meselesi olarak görmemesi lazım. Bu Türkiye'nin meselesi. Kürt siyasetçiler de daha yapıcı olmalı.

Yeni bir ulus tanımına ihtiyaç var

 

PROF. DR. DOĞU ERGİL (Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Öğretim Üyesi):

 

Hukuki eşitliğin sağlanması. Anayasal olarak eşitliğin sağlanması.

Ulus tanımı yeniden yapılmalı. Ulus, siyasal bir birliktir, etnik bir birlik değildir. Bu nedenle Anayasa'daki vatandaşlık tanımı içindeki 'milli vurgu' çıkarılımalı. Buna göre bir yurttaşlık tanımı yapılmalıdır.

Bütün yasalar, Anayasa'daki bu değişikliğe göre elden geçirilmeli.

Örgütlenme önündeki engeller kaldırılmalı. Düşünce ve örgütlenme özgürlüğü, 'şiddete bulaşma', 'şiddeti övme' ve 'başka bir grup hakkında nefret söylemi benimseme' gibi kriterlerle sınırlandırılacak şekilde yasal güvenceye alınmalıdır.

Yüzde 10 seçim barajının düşülerek, siyasal temsilin önündeki engeller kaldırılmalı.

Yerel yönetimlerde, yerinden yönetimi güçlendirecek düzenlemelere gidilmeli.

Kürtler'den özür dilenmeli ve kültür hakları iade edilmeli.

Silahlar susumalı. Silahın susması Türkiye için büyük bir kaynak tasarrufu demektir. Savaş biterse bölge savaşa harcanan paralar yatırıma ve sosyal rehabilitasyona harcanır.

Önce PKK silah bıraksın

 

PROF. DR. FUAT KEYMAN

PKK tek taraflı ve sürekli ateşkes ilan etmeli.

Anayasa'nın 66. maddesi kaldırılmalı ya da eşit anayasal vatandaşlık sağlanmalı.

Şiddete bulaşmamış insanların topluma kazandırılması ile ilgili çalışmalar başlatılmalı.

Diyarbakır ve Gaziantep'i bölgesel çekim merkezi yapacak ekonomik kalkınmayı sağlayacak süreç başlatılmalı. Atılan adımlarla sağlanan kazanımları güvence altına alacak yeni bir anayasa hazırlanmalı.

Venedik Kriterleri esas alınmalı

 

EMEKLİ DİPLOMAT AKIN ÖZER:

PKK'nın silah bırakmasını sağlayacak her türlü adım atılmalı. Silah bırakanların topluma yeniden kazandıracak önlemler alınmalı.

Anayasa ve yasalar kısa vadede ifade ve örgütlenme özgürlüğü konusunda Venedik Kriterleri'ne uyumlu hale getirilmeli. Orta vadede de katılmcı bir anayasa yapılmalı.

yenişafak

Bu haber 507 defa okundu.