Kaptan'ın rotası değişiyor mu?

8 Ağustos 2009 09:11 tsi
Türkiye'deki son gelişmeler, bize neyi işaret ediyor?

Üst düzey bir yetkili, Putin ile yapılan anlaşmaları şöyle özetledi: "Türkiye'nin rotası, önceliği ve fikri değişmedi."

Rusya Federasyonu Başbakanı Vladimir Putin'in enerji ağırlıklı Ankara ziyareti, Türkiye'nin elini güçlendirdi. Ankara, Kerkük-Yumurtalık ve Bakü-Tiflis Ceyhan'ın ardından Rus petrolünün katılımı sözüyle Samsun-Ceyhan hattını da hayata geçirerek transit ülke olma ve Ceyhan'ı dünyanın önemli enerji merkezlerinden biri haline getirme hedefine bir adım daha yaklaştı. Samsun-Ceyhan'a alınan destek, her tanker geçişinde tehlike yaşayan Boğazların yükünü de azaltacak. Türkiye, Rusya'dan aldığı destek karşılığında, Moskova'nın Nabucco karşısında hayata geçirmeye gayret ettiği Güney Akım'a önemli bir destek verdi. Türkiye, söz konusu hatta ortak olmadı ancak Rusya'nın 'Türkiye'nin Karadeniz'deki münhasır ekonomik alanını kullanmak istiyorum' talebine olumlu yaklaştı. Ankara'da üst düzey bir yetkili, ortaya çıkan durumu, ABD ve Avrupa Birliği'nde ortaya çıkabilecek şüpheleri de ortadan kaldırmayı amaçlayan bir cümle ile özetledi: "Türkiye'nin rotası, önceliği ve fikri değişmedi."

Rus lider Putin'in önceki gün bir bölümüne İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi'nin de katıldığı günübirlik ziyaretinin ayrıntıları daha net ortaya çıkıyor. Ankara'ya göre Putin ile görüşmelerde önemli kazanımlar elde edildi. Türkiye, gazının yüzde 65'ini, petrolün ise yüzde 70'ini Rusya'dan tedarik ediyor. Rusya'dan gelen gazda zaman zaman, üçüncü ülkelerden kaynaklanan sorunlar yaşansa da Ankara'ya göre Moskova 'güvenilir' bir ortak. Önceki gün Ankara'da imzalanan anlaşmalar, gaz, petrol ve nükleer alanda işbirliğini geliştiriyor. Doğalgazda, Türkiye'nin uzun vadeli anlaşmaları yenilendi.

Türkiye, Samsun-Ceyhan'ı hayata geçirmek için Rusya'dan destek aldı. Bunun karşılığında da, Güney Akım için hayati önem taşıyan bir talebe 'evet' dedi. Hattın, Türkiye'nin Karadeniz'deki münhasır ekonomik bölgesinden geçmesiyle ilgili Rusya'nın bir çalışma yapmasına izin verildi. Bir yetkiliye göre, bu durum, Türkiye'nin enerji alanındaki önceliklerini değiştirmedi. Aynı yetkili, birkaç defa, "ortak olmadık" ifadesini kullanıyor. Hatırlanacağı gibi Ruslar, Güney Akım'da Türkiye'ye 'ortaklık' önerisinde bulunmuştu. Ancak bunun detayları kamuoylarına yansımamıştı. Zaten projenin 20 milyar Euro'yu bulan maliyeti Ankara tarafından yüksek bulunuyor. 63 milyar metreküplük kapasitenin nasıl karşılanacağı ve Bulgaristan'ın konuya yönelik olumsuz yaklaşmaya başlaması, Güney Akım'ın hayata geçirilmesini zorlaştırıyor.

Putin ile temasların sonrasında sorulan sorulardan biri de, "Türkiye rotayı mı değiştiriyor?" Zira, Nabucco'nun imzalanmasının üzerinden bir ay gibi bir süre geçti. Ankara'dan bir yetkili bütün bu sorulara, "Bunlar doğru değil. Başbakan'ın sözlerinde de bu vurgu var. Nabucco ile Rusya-Türkiye arasında imzalanan anlaşmaların birbirinden farklı olduğu vurgulanıyor. İki projeyi rakip olarak değil, birbirini tamamlayacak projeler olarak görüyoruz. Putin'in de belirttiği gibi bu alandaki transit ülke olarak konumunu güçlendiren ve ağırlığını gösteren projelerdir." diyor.

CEYHAN'I GÜÇLENDİREN RUS DESTEĞİ

Türkiye ile Rusya arasında petrol alanında da bir protokol imzalandı. Bu, Samsun-Ceyhan'ı güçlendiriyor. Rus petrolü bu hatta verilecek. Rusya Başbakan Yardımcısı Seçin, Putin'in ziyareti öncesinde Türkiye'nin yakın bir gelecekte enerji merkezi olarak görmek istediği Ceyhan'ı ziyaret etti. Ceyhan'daki mevcut tesislere yenileri eklenecek. Bunlar, rafineri ve LNG tesisleri olacak. Ceyhan'da, Kerkük-Yumurtalık ve Bakü-Tiflis-Ceyhan'a ek olarak Samsun-Ceyhan hattının eklenmesiyle dünya petrol tüketiminin yüzde 10'u buradan geçecek.

Bütün bunların hayata geçmesiyle kuzey-güney hattı güçlenecek. İsrail ve diğer ülkelere buradan nakiller mümkün olacak. Fizibilite çalışmaları süren hattın Hindistan'a kadar uzaması ihtimaller arasında. Çoklu hatlar da ihtimaller arasında. Üzerinde çalışılan 5'li bir hat ile petrol, doğalgaz, su, elektrik ve fiberoptik bağlantılar sağlanacak.

NÜKLEER ENERJİ İÇİN ÇALIŞMA GRUBU

Türkiye ile Rusya arasında "nükleer enerjinin barışçıl amaçlarla kullanılması"na ilişkin bir anlaşma da imzalandı. Bu metin, Rusya'nın Türkiye'de nükleer enerji yatırımı yapabilmesinin önünü açıyor. Türkiye, ABD ile var olan anlaşmanın benzerini Çin ile de yakın bir zamanda sonuçlandıracak. Bu arada, Türkiye ile Rusya arasında nükleer enerji alanında bir çalışma grubu oluşturulacak. Mersin Akkuyu Nükleer Santral ihalesiyle ilgili devam eden süreçten bağımsız biçimde işleyecek.

Zaman

Bu haber 997 defa okundu.