Tarihi imzalar atıldı

6 Ağustos 2009 17:00 tsi
Türkiye ile Rusya arasında 15 işbirliği anlaşması imzalandı.

Türkiye'den Başbakan Erdoğan, Rusya'dan da Başbakan Putin çok önemli enerji protokollerini imzaladı.

---

 

---

 

Putin ve Erdoğan bir basın toplantısı düzenledi.

İşte toplantıdan bazı notlar:

BAŞBAKAN ERDOĞAN:

Değerli dostum sayın Putin, değerli dostum sayın Berlusconi, hanım efendi ve beyfendiler. Putin ve Berlusconi'yi ülkemizde ağırlamaktan gurur duyuyorum. Sayın Putin ile uzun önce başbaşa sonra heyetlerle olumlu ve verimli görüşmelerimiz oldu. 5 ay önce yaptığımız görüşmenin devamı oldu. İkili ilişkilerimizin önemli bir biçimde ilerlediğini gördük. Rusya ile karşılıklı anlayış, güven ile günden güne büyüyen ilişkilerimizin daha da güçlenmesi dış politikamızın öncelikli hedefleri arasındadır. 2000'li yılların başından beri süren temaslarımız önemli rol oynamıştır. Ticari ve ekonomik ilişkilerimizin gelişmesine memnunuz. 2008'den beri geldiğimiz nokta 40 milyar dolardır. Rusya Türkiye'nin birinci, Türkiye ise Rusya'nın 5. ticari ortağıdır. Karşılıklı yatırımlardaki artış ve turizmde ulaşılan seviye ekonomik ilişkilerimizin gelişmesinin ifadesidir. İlişkilerimiz siyasi alanda, askeri, ekonomik ve kültürel alanda farklılık göstermeye başlamıştır. Müteahhitlerimiz tarafından Rusya'da ele alınan proje sayısı 1152'dir. Teknin problemlerimizi de ele aldık düzelttik. Dün gerçekleştirilen karma ekonomik komisyon toplantılarında da başta sayın Seçil olmak üzere tüm bürokratlarımıza, enerji bakanıma da teşekkür ediyorum. Görüşmelerimizdeki bir diğer önemli konu enerji. Enerji konusu. Bu alandaki işbirliğimizin stratejik niteliğiyle önemi vardır. İlişkilerimizin karşılıklı anlayış ve güven temelide sürmesini diliyoruz. Bu projelerin daha da ileri götürülmesini diliyoruz. Gerek gaz, petrol ve nükleer enerji konusunda 3 ana başlıkta projelerimizi planladık. Bundan sonraki süreçte de bu adımları zenginleştireceğiz. Protokolleri imzaladık. İmzaladığımız gaz protokolü Rusya'dan doğalgaz almamıza imkan sağlayan, 2011'de bitecek olan sözleşmemizin yenilenmesidir.

Enerji alanında Türkiye atom enerjisi kurumu ile RUSATOM arasında nükleer enerjinin barışçıl amaçlarla ilgili, nükleer tesislerle ilgili olmakla birlikte 2 anlaşma daha imzalanmıştır. Ayrıca da kültürel değişim programı da akledilmiştir. Putin'in ziyaretiyle TÜPRAŞ, TETAŞ, AKSA Enerji ve Çalık Holding gibi şirketlerimiz Rus ortaklarıyla 8 belge imzalamıştır. Putin'in getirdikleriyle birlikte 20 belge imzalanmıştır. Güncel bölgesel konularda da kapsamlı değerlendirmeler yaptık. Bu arada 2 ülke arasında çok boyutlu işbirliğini koordine etmek için hükümetler arası bir üst düzey buluşmayı, liderlerin eşbaşkanlığında yürütelim diye bir karar aldık. İlk uygulamayı 2010 yılının başında Rusya'da gerçekleştireceğiz.

Gerek turizmde gerek diğer alanlarda attığımız adımlarda Rusça'yı iyi konuşan Türk gençlerine ihtiyacımız var. Bir Türk-Rus koleji bir de Türk-Rus Üniversitesi kurma teklifim oldu. Bunun da adımını atacağız yakında. Putin'le gerçekleştirdiğimiz görüşmelerin ardından İtalya Başbakanı Berlusconi ile de biraraya geldik. 3'lü bir görüşmemiz oldu. İtalya enerji alanında yoğun iletişim içinde olduğumuz bir ülke. Mavi Akım'da önemli rol oynamışlardır. Samsun'da 3'lü olarak biraraya gelmiştik. Lübnan, Suriye, Kıbrıs'ı kapsayacak biçimde Mavi Akım'ı uzatmamız mümkün olacaktır. Samsun-Ceyhan ham petrol hattına Rusya'nın katılımını önemsiyordum. Rusya'nın katılımı bizi memnun ettik. Ham petrol boru hattında Rusya ve İtalya ile birarada olacağız. Türk Boğazları üzerindeki yükü de bu proje azaltmış olacaktır. Putin ve Berlusconi'yi ülkemizde ağırlamaktan duyduğum memnuniyeti bir kez daha tekrarlamak istiyorum. Sözü sayın Putin'e vermek istiyorum

PUTİN:

Bugün sayın Erdoğan ile iyi eski dostumla önemli görüşmelerimiz olmuştur. İkili gündemimizi görüşürken enerji alanındaki işbirliğinin daha da derinlkeştirilmesinin gereğini vurguladık. Enerji alanı özellikle güney akım, mavi akım 2 rol oynamaktadır. Güney Akım projesinin önemi vardır. İtalya için de bugün hayırlı bir gündür. Büyük çaplı projeler için anlaştık. İtalyan ortaklarımız Mavi Akım'a katılmışlardı halen de bu boru hattıyla büyük miktarda Rus doğalgazı nakledilmektedir Türkiye'ye. Artan Rusya ve Hazar'daki petrol çıkarma miktarını göz önünde bulundurarak bu projenin çok cazip olduğunu düşünüyor ve desteklemeye karar verdik. Nükleer enerji işbirliğimize gelince Türk-Rus konsorsiyumunun ihaleyi kazanmış olması bizim için gurur kaynağıdır. Birçok konuda mutabakata vardık. Birçok başka alanda atom enerjisi, petrol, alanında da barışçıl amaçlarla kullanılması, ithal ve ihraç edilen su ürünlerinin gıda güvenliği konusunda belgeler de imzalandı. Çok boyutlu, ileri gelişmiş ortaklığa doğru hareket etmeye başladık. Bugün de küresel krizin şartları altında bu olumlu dinamikleri muhafaza etmeye çalışacağız. Bugün de bunları konuştuk. Özellikle tarım konusunda ortak çalışmalarımızı değerlendirdik. Bugün imzalanan belgenin dışında da bunlara ilave olarak bizim federal gümrük servisi başkanının haberi yok, iki yeşil koridor açılıyor. Fikir birliğine vardık. Bugünkü görüşmelerin açık, şeffaf olmasından dolayı mutluluk duymaktayım. Dikkatiniz için teşekkür ediyorum.

SORULAR:

İmzalanan belgelerin ışığında Türk tarafının Güney Akım projesinin yapılmasına "evet" dedi diyebilir miyiz? Somut uygulamalar görüşüldü mü?

Putin: Bugün esas olarak içinde çalıştığımız belge 1986 tarihli Rus doğalgazının Türkiye'ye satışına ilişkin. Türk tarafı bunun uzatılmasını istiyor. Mavi Akım boru hattının uzatılması, diğer ülkelere Türkiye topraklarından ihraç edilmesiydi. Bu konu da da anlaştık. Türkiye böylece önemli bir transit devlet olmuştur. Türkiye Avrupa çapında büyük bir enerji transit bölgesi oldu. Doğalgaz konusunda mutabakat sağlandı. Her kıs Türk halkı sıkıntıya düşmektedir. Büyük depoların yapılması kolaylık sağlayacaktır. Atom enerjisinde, enerji birim fiyatları konusunda görüşmelerimiz devam ediyor. ABD'deki fiyatlardan 2 misli daha ucuzdur.

Erdoğan: Türkiye'nin ekonomik bölgesinden Karadeniz'den geçecek olan Güney Akım ile ilgili, buna değindik, sözleşmeyi imzaladık. Bu süreç çok uzun değil. Araştırmalar kısa zamanda başlamış olacak. Türkiye bu noktadaki desteğini Güney Akım'a verdi. Samsun-Ceyhan'da mutabıkız, nükleerle ilgili söylenecekler söylendi. Tedarik, transit ve tüketim önemlidir. Türkiye'nin tedarikçi özelliği yok. Rusya tedarikçidir, bu konuda güçlüdür. Türkiye transit ve tüketici ülkedir. Aynı zamanda tüketimde bir lojistik merkez özelliğini bu atılan adımlarla kazanmaktadır. Bunu da bölgedeki iki ülke olarak Rusya ve Türkiye bu adımları atıyoruz. Bu güven temelinde süren bir süreç. Bundan dolayı da memnunuz.

Bazı eksperler ülkede iki petrol boru hattı için yeterince petrol bulunmadığını söylüyorlar.
Putin: Her konuda anlaştık. Erdoğan'a teşekkürlerimi ifade etmek istiyorum. Görüşmelerimiz çok kolay geçmedi. Türk dostlarımız, başta yanımdaki beyfendi olmak üzere çok zorlu görüşmecilerdir. Her konuda anlaştık, bütün konularda mutabakat sağlandık. Doğalgazda Güney Akım ve Nabucco rakip. Çok güçlü bir rekabettir. Güney Akım'ın yapılacak olması Nabucco'nun önünü kapatmıyor. Her iki proje de gerçekleştirilebilir. Güney Akım öncelikli hedefimizdir. Artan petrol üretim miktarına bakarsanız üretim hacmi genel olarak bu projelere yeterlidir. Bu enerji güvenliğini sağlıyor.
Erdoğan: Bunları paylaşırken bir konunun üzerinde durmayı faydalı görüyorum. Güney Akım ve Nabucco bana göre bir çeşitliliktir. Bunlar zaten yetmeyecek Avrupa'ya. Bugünden alınan bir tedbirdir. Medyanın bunu bu biçimde takdim etmesi gerekir. Araştırmalar açık nettir. İşin içinde olanlar bunun ne denli güçlü tedarik kaynakları olduğunu biliyorlardır. Samsun-Ceyhan da oradan petrolün verilmesi olayının gerek rafinede gerekse dünyaya takdimi hem rafine edilerek hem ham olarak çok işler görecektir. Ceyhan'a bakışımız çok farklıdır. Ceyhan'ı bu noktada bu işin dağıtım merkezi yapma gayretleri vardır.

İki ülke arasında yapılan anlaşma hem Rusya hem Türkiye'yi iyi bir noktaya getirdi. Umut verici bir gelişme gibi. Sorunların çözülmesi konusunda umut verici adımlar atacak mı? Kıbrıs ve Karabağ konusunda mesela. Karabağ ve Kıbrıs konusunda bir çabası var Türkiye'nin.
Putin: Kıbrıs meselesine yaklaşımımızı biliyorsunuz. Sorunun çözümünü destekliyoruz. BM'nin planlarını da destekliyoruz. Her iki tarafla ilişkilerimizi, adanın her iki kısmıyla, geliştirmeye devam edeceğiz. Karabağ'da ise, ifade etmiştim, devlet başkanımız Medvedev bu çalışmalara katıldı. Görüşmeler yapıyor. Çok olumlu çalışmalar sürdürüyor. Rusya bu sorunun çözümünü istiyor. Kafkasya'da bir ihtilafın olmasını istemiyor. Bölge ülkeleriyle ilişkilerimizi olumsuz etkilemektedir. Uzlaşmaya varabiliriz.

Nükleer enerji konusunda biraz daha bilgi verebilir misiniz?
Putin: Türk tarafı taleplerini bize aktarmıştı. Genel olarak Rus-Türk konsorsiyumu bu taleplere olumlu tepki vermiştir. İlave bir takım çalışmalara ihtiyacımız var ki bu proje olsun. KW saatin birim fiyatıyla ilgili sorunları var Türk tarafının. Ama gerek birim fiyatı olarak hidroelektrik santrallerde üretilen enerjinin fiyatına yaklaştık. Dünyada böyle birşey yok. İnşaatın maliyeti konusunda benzer projelerden iki misli daha ucuz olacaktır. İlave imkanlarımız varsa katılımcılar bunu değerlendireceklerdir.

Erdoğan: Herkese teşekkürlerler.

İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi de Başbakan Erdoğan ve Putin'in yanına geçti. 3 Başbakan birlikte medyaya görüntü verdiler.

---

---

 

İŞTE MEGA PROJELER:

GÜNEY AKIM DOĞALGAZ BORU HATTI

Rusya, zaman zaman transit ülke sorunları yaşadığı Ukrayna'ya alternatif Güney Akım Boru Hattı'nı hayata geçirmek istiyor. Hattın, Türkiye'nin, Karadeniz'deki ekonomik alanı olarak tanımlanan egemenlik sahasından geçmesi söz konusu. Türkiye, Karadeniz'de sismik araştırma yapmayı talep eden Rusya'ya sıcak bakıyor.

SAMSUN-CEYHAN

Rusya, Samsun-Ceyhan Boru Hattı'na, petrol vereceğine ilişkin ilk kez resmi açıklamada bulundu. Hat, Rusya'nın petrol sağlamasıyla birlikte stratejik rolünün yanı sıra ekonomik açıdan da önemli hale geldi. Türkiye, Samsun-Ceyhan hattıyla, bölgenin önemli petrol merkezi olacak.

MAVİ AKIM-2

Türkiye ile Rusya, Mavi Akım'ın ikizi, "Mavi Akım-2" Doğalgaz Boru Hattı Projesi'nde mesafe kat etti. Taraflar, Karadeniz'e döşenecek boru hattı ile Rus gazının Samsun'a getirilmesini, Samsun'dan Ceyhan'a boru hattı ile inecek gazın Akdeniz havzasında pazarlanmasında ön mutabakat sağladı.

NÜKLEERDE FİYAT İNDİRİMİ

Rusya, Mersin Akkuyu'ya kurulacak 4500 megavat gücündeki nükleer santralde üretilecek elektriğin fiyatında da indirim yapacağının sinyalini verdi. Enerji Bakanlığı'nın ihaleyle ilgili süreci bu ay içinde tamamlayarak Başbakanlık'a göndermesi bekleniyor.

BATI HATTI İÇİN YENİ ANLAŞMA

BOTAŞ, Rusya'dan, Batı Hattı üzerinden 6 milyar metreküp doğalgaz alıyor. Doğalgaz alımına ilişkin anlaşma, 2011 yılının sonunda dolacak. Türkiye, anlaşmanın yenilenmesini istedi. Rusya, olumlu bakıyor. Türkiye, Rusya'dan fiyat konusunda da jest bekliyor.

ŞEHİRİÇİ DOĞALGAZ DAĞITIMI

Rusya, Türkiye'de şehir içi doğalgaz dağıtım işine girecek. Bu alanda kurulacak ortaklığın, Başkent Doğalgaz AŞ'nin ihalesine girebileceği belirtiliyor. 
 
Haberturk

Bu haber 640 defa okundu.