İran: "Uçaklar neden düşüyorsa gazınız da o yüzden kesiliyor!"

Geçtiğimiz günlerde Jerusalem Post'ta çıkan bir yazı İranlı komutanların uçaklara binemez hale geldiğini ileri sürüyordu. Bunun sebebi açıktı: Son dönemde giderek artan bir şekilde İranlı komutanları taşıyan uçaklar düşüyordu... Bir kaç örnek verelim:

• Bundan tam bir yıl önce Devrim Muhafızları Komutanı Ahmed Kazemi'yi taşıyan uçak Türkiye sınırı yakınlarında çakıldı. Kazada İran sadece önemli bir komutanını kaybetmekle kalmadı, ayrıca 10'a yakın üst düzey personelinden oldu. Kazemi, İran'ın Şaab füzelerinin üretilmesinin başlıca mimarlarındandı. Bu füzelerin menzili çok uzun ve Londra'yı dahi vurabilecek menzile sahip olduğu iddia ediliyor.
• 27 Kasım'da bir askeri uçak düştü. Kazada 30 devrim muhafızı da dahil olmak üzere 40 kişi yaşamını yitirdi. 

Makalenin yazarı Yaakov Katz, İranlı üst rütbeli komutanların bu örnekler yüzünden uçaklarla seyahat etmek istemediklerini, çünkü kazaların ardında suikast şüphesi taşıdıklarını ileri sürüyordu.

İlk bakışta kazaların, İran'a uygulanan ambargolar yüzünden sağlanamayan teknolojik destek olduğu açık. Zaten Katz da bunu ileri sürüyor.

Uçak kazaları ve doğalgaz!

Bu arada uçak kazaları ile ilgili ilginç bir benzetme İran'ın yeni Ankara Büyükelçisi Gulam Rıza Bageri tarafından yapıldı. Zaman gazetesinde yer alan bir habere göre "İran, neden Türkiye'nin gazını kesiyor?" sorusuna Gulam Rıza Bageri, dikkat çekici bir cevap verdi: "Uçaklarımız neden düşüyorsa gaz da o nedenle kesiliyor."

Bu ilk bakışta şaşırtıcı, hatta komplocu bir yaklaşım olarak görülebilir. Akıllara, "İran'ın uçak düşürmeye vana kapama cezası verdiği" şeklinde bir iddia gelebilir. Büyükelçi'nin bu sözlerinden sonra şu iddiayı ortaya atmak mümkün: İran'ın uçakları, İranlıların genelde inandığı gibi "dış güçler tarafından" düşürülüyorsa, İran, bu güçlere istihbarat desteği sağlayan Türkiye'ye bir mesaj vermiş olabilir! Enerjinin özellikle Rusya tarafından siyasi bir araç olarak kullanıldığı tüm dünya basınında ele alınan bir gerçek!

Ancak elçinin sözlerini bütünlüğü içerisinde değerlendirmeliyiz. Elçi "Uçaklarımız neden düşüyorsa gaz da o nedenle kesiliyor" sözlerini şöyle sürdürüyor: "Gazı, petrolü çıkarıyorum; ama sel geliyor kuyular kapanıyor, rafineri arıza yapıyor, yedek parça bulamıyoruz." Yani İranlı yetkili, ülkesine uçak satımı ve yedek parça konusunda uygulanan kısıtlamayı hatırlatıyor.

Bageri sözlerinde haklı... İran'daki düşen uçaklar ve Türkiye'ye gelen doğalgazın "kritik anlarda" kesilmesi İran'a uygulanan ambargo ile yakından ilgili... İran teknolojinin ikamesinde güçlük çekiyor... Ancak bir Büyükelçinin kendisine sorulan bir soruya verdiği yanıtta ilk olarak "Uçaklarımız neden düşüyorsa gaz da o nedenle kesiliyor" demesi biraz garip değil mi?

iyibilgi.com