İşte Türkiye'nin 3 vizyoneri

14 Temmuz 2009 17:01 tsi
"Gelelim Nabucco projesinin hikâyesine... Nabucco projesini kamuoyuna sunulduğu gibi siyasetçiler ve diplomatlar başlatmadı."

Süleyman Yaşar / Taraf

Nabucco niye stratejik değil

Türkiye’de stratejik kelimesi çok sık kullanılır. Bir projeye karşıt olanlar da taraftar olanlar da işin stratejikliğine vurgu yaparlar. Bir tesis özelleştirilirken özelleştirmeye karşı çıkanlar tesisin stratejik olduğunu ve bu nedenle özelleştirilmemesini isterler.

Bir zamanlar uçaklara çay, kahve ve sandviç hazırlayan USAŞ’ın özelleştirmesini engellemek için mahkemelere giden Süleyman Demirel - Erdal İnönü ikilisi, USAŞ’ın stratejik bir tesis olduğunu ileri sürüp mahkemelerden iptal kararları aldırtmıştı.

Türkiye’de yeni bir proje yapılırken o projeye önem kazandırmak isteyenler de stratejik sıfatını çok kullanırlar. Türkiye üzerinden Avrupa’ya doğalgaz taşıyacak Nabucco projesi de stratejik olarak tanımlanıyor. Halbuki Nabucco stratejik bir proje değil. Tamamen ticari bir proje. Projeye ticari yönden bakıldığında Türkiye ekonomisine faydalı olacağı görülüyor. Ama kalkıp ticari bir projeyi stratejik olarak sunarsanız, sizin bu projeyi politik bir koz olarak kullanabileceğiniz düşünülür ki, o zaman Türkiye çevresini tedirgin eder ve komşularıyla bu kez Nabucco projesi yüzünden durduk yerde problemler yaşar.

Nabucco niçin stratejik değil? Stratejik değil çünkü doğalgaz öyle bir meta ki, boru hattından taşınmadığı takdirde sıvılaştırılarak kara yolu veya deniz yoluyla da kolayca taşınabiliyor. Avrupa, sıvılaştırılmış doğalgazı deniz yoluyla sorun yaşamadan temin edebilir. Nabucco projesi, bir otoyol gibi düşünülüp üzerinden isteyenin geçebileceği bir yatırım olarak değerlendirilirse Türkiye ekonomik olarak bundan büyük fayda sağlar.

Gelelim Nabucco projesinin hikâyesine... Nabucco projesini kamuoyuna sunulduğu gibi siyasetçiler ve diplomatlar başlatmadı. Nabucco projesinin mimarları, BOTAŞ’da Stratejik Planlama Dairesi’nde çalışan Cenk Pala, Emre Engür ve Şakir Arıkan isimli üç genç bürokrat. Bu üç bürokrat 2002 yılında Bulgaristan’a, Romanya’ya, Macaristan’a ve Avusturya’ya gidip böyle bir projenin ticari önemini anlatıyorlar. Karşılarındaki bürokratları ikna ediyorlar. Projenin ismini de Viyana’da toplantıların ardından gittikleri Nabucco operasından etkilenip koyuyorlar. Anlayacağınız Nabucco projesi BOTAŞ’ın bürokratlarının ve kurumsal çalışmasının bir başarısı olarak gerçekleşiyor.

Hükümetler arasında anlaşması dün Ankara’da imzalanan Nabucco projesinin inşaatına 2011 yılında başlanacak ve 2014 yılında bitirilecek. Projenin uzunluğu 3 bin 300 kilometre olacak. Bunun 2 bin kilometresi Türkiye’den geçecek. Yılda 30-33 milyar metreküp doğalgaz taşınacak.

Boru hattı Türkiye’ye 4,5 milyar avro yatırım getirecek. Hattın yapımında Türkiye’de 5-15 bin kişiye istihdam sağlanacak. Nabucco, çok iyi bir ticari proje. Nabucco için bu günden başlanarak yapılacak harcamalar, ekonomik durgunluktan çıkışta Türkiye’ye önemli bir destek olacak.

Bu haber 772 defa okundu.