Beklenen sayı açıklandı

30 Haziran 2009 11:09 tsi
Türkiye İstatistik Kurumu 2009 yılının ilk çeyreğinde büyüme rakamlarını açıkladı. TÜİK verilerine göre Türkiye ekonomisi ilk çeyrekte 13,8 küçüldü

Türkiye İstatistik Kurumu'na göre (TÜİK) birinci çeyrek Gayri safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) yüzde 13.8 daraldı.

27 çeyreklik büyüme maratonunun 2008'in son çeyreğinde yüzde 6.2 daralma ile sonlandıran Türkiye ekonomisi 2009 ilk çeyreğinde savaş dönemlerini hatırlatan tarihi daralma yaşadı.
GSYH, yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre sabit fiyatlarla yüzde 13.8 azalarak 24 milyar 518 milyon TL’den 21 milyar 145 milyon TL’ye inerken, cari fiyatlarla GSYH yüzde 2.2 azalarak 215 milyar 846 milyon TL’den 210 milyar 997 milyon TL’ye geriledi. Dolar bazında cari fiyatlarla GSYH yüzde 29 azalarak 180 milyar 19 milyon dolardan 127 milyar 812 milyon dolara düştü.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), GSYH I. Dönem (Ocak, Şubat, Mart) 2009 sonuçlarını açıkladı. Ekonomi yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13.8 küçüldü.

TARİHİ RAKAMLAR

Türkiye 1945 yılında gördüğü yüzde 15.3’lük küçülmeden sonraki en yüksek küçülmeyi bu dönemde yaşamış oldu. 1939-1945 yıllarını kapsayan İkinci Dünya Savaşı’ndan ekonomik anlamda çok ağır etkilenen Türkiye 1941’de yüzde 10.3 küçülürken, 1945’te tarihinin halen ulaşılamamış en yüksek küçülme oranını görmüştü. Türkiye 2009 ilk çeyrekte yüzde 13.8 küçülürken, bu orana yakın en yüksek küçülme yüzde 13 ile 1927 yılında görülmüştü. Böylece Birinci Dünya Savaşı, Kurtuluş Savaşı ve 1929 dünya ekonomik krizini atlatan genç Türkiye Cumhuriyeti’nin bile görmediği küçülme mevcut krizde ortaya çıktı. Yılın ilk çeyreğinde görülen çift haneli bu küçülme 1932 yılında yaşanan yüzde 10.7’lik küçülme ile birlikte Cumhuriyet tarihinin beş kez yaşanan çift haneli küçülmesinden biri oldu.

TÜRKİYE ARTIK TEKNİK OLARAK RESESYONDA

Türkiye ekonomisi 2009 yılının son çeyreğinde de yüzde 6.2 küçülmüştü. Böylece iki dönem üstüste küçülme yaşayan Türkiye ekonomisi, Avrupa’da kabul edildiği biçimiyle teknik olarak resesyona girmiş oldu.
Ekonomi 2001 krizinin ardından yıllık bazda yüzde 5.7 küçüldükten sonra 2008 son çeyreğe kadar kesintisiz olarak büyümeye devam etmişti. 2008 ilk çeyrekte yüzde 7.3, ikinci çeyrekte yüzde 2.8, üçüncü çeyrekte yüzde 1.2 büyüyen ekonomi, bu büyümede gerileme trendinin ardından son çeyreği yüzde 6.2 küçülme ile kapatmış, 2008’da yıllık büyüme de yüzde 1.1’de kalmıştı.

DOLAR BAZINDA CARİ FİYATLARLA KÜÇÜLME YÜZDE 29

2009 ilk çeyrekte geçen yılın aynı dönemine sabit fiyatlarla yüzde 13.8 küçülen GSYH 24 milyar 518 milyon TL’den 21 milyar 145 milyon TL’ye indi.
Cari fiyatlarla GSYH yüzde 2.2 azalarak 215 milyar 846 milyon TL’den 210 milyar 997 milyon TL’ye geriledi. Dolar bazında cari fiyatlarla GSYH yüzde 29 azalarak 180 milyar 19 milyon dolardan 127 milyar 812 milyon dolara düştü.

İNŞAAT SEKTÖRÜ YÜZDE 18.9 KÜÇÜLDÜ
Sabit fiyatlarla GSYH toplamda yüzde 13.8 küçülme görürken, toptan ve perakende ticaret yüzde 25.4, imalat sanayii yüzde 18.5 küçüldü. İnşaat yüzde 18.9, tarım yüzde 3 küçülme yaşadı. Üretim yapanlar çöküş yaşarken, mali aracı kuruluşların faaliyetlerinde yüzde 10.8, dolaylı ölçülen mali aracılık hizmetlerinde yüzde 10.7 büyüme gerçekleşti.
Madencilikte yüzde 13, ulaştırma ve haberleşmede yüzde 17.6, elektrik, gaz, su üretim ve dağıtımında yüzde 6.1 küçülme görüldü. Diğer sosyal, toplumsal ve kişisel hizmet faaliyetleri yüzde 2.8, eviçi personel çalıştıran hanehalkları yüzde 1.4, eğitim yüzde 0.2 küçülme yaşadı.
Sektörler GSYH’si toplamda yüzde 11.5 küçülürken, vergi-sübvansiyon kaynaklı GSYH yüzde 21.2 azaldı.
İktisadi faaliyet kollarına göre sabit fiyatlarla GSYH gelişme hızlarına bakıldığında üretim yapanlar çöküş yaşarken, mali aracı kuruluşların faaliyetlerinde yüzde 10.8, dolaylı ölçülen mali aracılık hizmetlerinde yüzde 10.7 büyüme gerçekleşti.
Konut sahipliği yüzde 4.5 oteller ve lokantalar yüzde 2.8, balıkçılık yüzde 2, kamu yönetimi ve savunma, zorunlu sosyal güvenlik yüzde 0.9 büyüme yaşadı.
Gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri ile sağlık işleri ve sosyal hizmetlerde ise GSYH sabit fiyatlarla aynı kalarak değişim göstermedi.
Sabit fiyatlarla yaşanan bu GSYH gelişmelerinin sonucunda, GSYH içinde sektör payları imalat sanayiinde yüzde 25.9’dan yüzde 24.4’e, toptan ve perakende ticarette yüzde 14’ten yüzde 12.1’e, ulaştırma ve haberleşmede yüzde 15.3’ten yüzde 14.6’ya, inşaatta yüzde 6.1’den yüzde 5.7’ye geriledi. Tarımda yüzde 4.1’den yüzde 4.6’ya, mali aracı kuruluşların faaliyetlerinde yüzde 10.2’den yüzde 13.2’ye, dolaylı ölçülen mali aracılık hizmetlerinde yüzde 6.4’ten yüzde 8.2’ye çıkış görüldü.

CARİ FİYATLARLA SEKTÖRLER GSYH’Sİ SABİT KALDI

Cari fiyatlarla GSYH, imalat sanayiinde yüzde 11.3 azalarak 32 milyar 962 milyon TL, toptan ve perakende ticarette yüzde 19 azalarak 21 milyar 949 milyon TL, ulaştırma ve haberleşmede yüzde 8 küçülerek 26 milyar 683 milyon TL, inşaatta yüzde 11 azalarak 9 milyar 511 milyon TL, tarımda yüzde 3.9 azalarak 7 milyar 688 milyon TL’ye geriledi.
Cari fiyatlarla en yüksek büyümeyi yüzde 47.2 ile 5 milyar 315 milyon TL’ye çıkan dolaylı ölçülen mali aracılık hizmetleri gösterdi. Elektrik, gaz, su üretim ve dağıtımı yüzde 43.2 artışla 6 milyar 7 milyon TL, mali aracı kuruluşların faaliyetleri yüzde 35.1 artışla 10 milyar 178 milyon TL GSYH yarattı. Sektörler toplamı değişim göstermeyerek 192 milyar 222 milyon TL GSYH yarattı.

Haberturk

Bu haber 714 defa okundu.