Türkiye - ABD- Kırgızistan: Gizli Anlaşma mı!?

24 Haziran 2009 11:20 tsi
Gerçekten biz mi yaptık?.. iyibilgi Ankara

Bugün gazetelerde, Kırgızistan’da bulunan Manas Askeri Üssü’nün “yeniden” ABD’ye verilmesinde, Türkiye-Amerika ve Kırgızistan arasında gerçekleşen “gizli bir anlaşma”nın etkili olduğu yazıldı.

Önce çok kısa olarak geçmişi anımsayalım, ardından bu konunun neden bu denli önemli, gelişmenin de garip olduğunu inceleyelim.

Kırgızistan geçtiğimiz Şubat ayında ABD ile arasında bulunan bir anlaşmayı iptal ederek, ABD’nin Manas Üssü’nden çıkmasını istedi. Bununla ilgili haber ve analizi iyibilgi okurlarına yansıtmıştı.

Buna göre Ağustos ayında ABD’nin üssü boşaltması gerekiyordu. Bişkek’in bu kararı ABD’yi çok rahatsız etti.

---

---

 

Huzursuzluğun ilk sebebi Manas’ın Washington için önem sırasının ilk basamağında bulunan Afganistan operasyonunu direkt etkileyecek olması, ikinci sebebi ise bu üssün kaybıyla beraber, ABD’nin bölgedeki askeri varlığının “yok denecek” kadar azalacak olmasıydı.

Doğal olarak Washington üssü geri kazanmak için bastırmaya başladı. Ancak kararda başat rol oynadığı bilinen Kırgızistan Cumhurbaşkanı Kurbanbek Bakiyev’in Ruslarla anlaştığı, Moskova’dan 2 milyar dolar gibi bir yardım alacağı iddia edildiğinden çözüm çok sıkıştı.

Elbette bu karar politik bir karardı da. Kırgızistan’ın Rusya’ya kayması anlamına da yoruluyordu.

Meselenin kısa geçmişi bu. Ancak dün yeni bir gelişme oldu ve ABD ile Kırgizistan yeniden anlaştı! Kırgızistan’ın az bulduğu 17 milyon dolarlık (yıllık) kira 60 milyon dolara çekildi.

İşte tam bu noktada ortaya hayli ilginç bir iddia atıldı. Buna göre, yeni anlaşmanın nedenlerinden biri Türkiye’ydi. Üç ülke arasında (ABD-Türkiye-Kırgızistan) gizli bir anlaşma yapılmış, üs yeniden Amerika’ya verilmişti.

İddianın ne kadar doğru olduğu bilinmiyor. Gündeme getiren ise Rus basını. Onlara göre, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün Mayıs ayında Bişkek'e gerçekleştirdiği ziyaret etkili olmuş.

Yine Rus gazetelerine göre, ABD'nin Kırgızistan'a 1 milyar dolar yardım yapacak ve bunun da Türkiye'den bu ülkeye doğrudan yatırım şeklinde gerçekleşecek.

Moskova’nın bu gelişmeden huysuzlandığını söylemeye gerek yok. Hatta sinirlendiği bile söylenebilir. Fakat bu iddiaların kaynağı ne? İşte orası biraz daha gölgeli!

Gelecek ay Kırgızistan’da Cumhurbaşkanlığı seçimleri yapılacak. Bu seçimlerde Bakıyev’in rakibi ise Cenişbek Nazaraliyev. İşte gizli anlaşma iddiaları Nazaraliyev’e dayanıyor!

Ona göre, Cumhurbaşkanı Gül’ün ziyareti sırasında Afganistan konusu gündeme gelmiş. Kırgızistan’ın ABD’ye yardımcı olması tavsiye edilmiş. Zaten Bişkek’in bu konuda ABD’ye yardım edebileceği başka bir imkan bulunmadığından tavsiyeden bu mâna anlaşılmış!

Nazaraliyev’in Rusya’ya mı yoksa Batı’ya mı daha yakın bir lider olduğu ayrı bir tartışma konusu. Fakat gizli anlaşma iddiasına ilişkin kaynak orası.

Yeni anlaşmadaki bir noktayı daha açıklığa kavuşturalım. ABD üssü ancak sivil amaçlı kullanabilecek! Peki Rusya’nın yeni gelişmeye bakışı nasıl?

Belirttiğimiz gibi Kremlin bu durumu pek hoş karşılamadı. Örneğin Rus Parlamentosu, sivil amaçlı kullanımı dahi şüpheli buldu.

Rusya Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada ise-buraya dikkat-“askeri üssün kapatılması ile ilgili kararın son karar olduğu ve bir daha görüşülemeyeceği hatırlatıldı”!

Ve tabii şu da ilginç: Rusya, Afganistan’a yönelik sivil malzemenin kendileri tarafından taşınabileceğini, destek verebileceklerini zaten duyurmuştu!

Kırgızistan’ın neden fikir değiştirdiğine gelince. İşte iddialardan biri zaten Türkiye’nin tavsiyeleri. Fakat doğruluğu meçhul.

Bunun dışında ise iki konu var. Birincisi ekonomik. Rusya’nın küresel kriz yüzünden yaşadığı sıkıntı nedeniyle Kırgızistan’a vaadettiği 2 milyar Dolar'a ne oldu?

Bunun yerine Türkiye üzerinden geleceği söylenen 1 milyar dolarlık yatırımın etkisi ne oldu? Önümüzdeki Kırgızistan seçimlerinde Batı’nın desteği kime, Rusya’nın desteği kime olacak?

www.iyibilgi.com

Bu haber 1,693 defa okundu.