Vergi kaçıranı yakacak düzenleme!

22 Haziran 2009 09:09 tsi
Verginin tabana yayılması konusunda çalışmalarını hızlandıran Maliye Bakanlığı yeni bir maddeyi TCK'ya sokmaya çalışıyor. Madde TCK'ya eklendiğinde vergi kaçıran yanacak.

İsmail Küçükkaya /Akşam

Bakan açıkladı: TCK'ya ilave geliyor; vergi kaçakçısı hapisten kurtulamayacak

Pratik zekası ile öne çıkan Kemal Unakıtan'dan sonra koltuğu alan yeni Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in kabinedeki performansı hem kendi kariyeri hem de hükümetin kaderi bakımından kritik önem taşıyor.

Unakıtan'ın yerel dinamikleri çok iyi bilen, kişisel ilişkileri ön plana çıkaran, dengeci tarzına karşın, Mehmet Şimşek'in küresel bağlantıları ve uluslararası vizyonu mali politikalarda bazı farklar yaratabilir. Önceki dönemin küresel piyasalar açısından bir bolluk dönemi olduğu ve küresel sermaye akışında bir rahatlık yarattığı biliniyor.

Eski dönemin zorlukları farklıydı ve Unakıtan o günlerin gereklerini yerine getirdi. Şimdi tarihin gördüğü en ciddi küresel krizlerden bir tanesinin tam ortasındayız. Kimileri dipleri bulduğumuzu iddia etse de, önümüzdeki iki üç yıl, bir nefes mesafesi bile yukarı yol almak ciddi bir kriz yönetimi gerektiriyor.

İki gün önce yeni Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile ekonomik kriz ve mali politkalar üzerine bir sohbet gerçekleştirdik. Görüşmemiz IMF'nin tepe yöneticisi Lipsky'nin 'mali açıkların üzerine gidilmeli' uyarısından hemen sonraya geldi.

Türkiye'ye gelmeden önce dünyanın finans başkenti Londra'da görev yapan sonra da Hazine'den sorumlu bakanlık görevinde bulunan Şimşek'in görüş ve yeni makamındaki gözlemlerini öğrenmeye çalıştım.

Radikal düşünceleri var. Aldığı brifinglere, kendi deneyimlerini de ekleyince Türk mali sisteminin aksayan yönlerini tespit etmiş. Sohbetimizin hemen başında bana iki yıl önce eski bakan Unakıtan ile yaptığı bir görüşmeyi aktardı.

Şimşek o gün Unakıtan'a 'Daily Mail' gazetesinin bir nüshasını göstermiş ve dünyaca ünlü futbolcu Lineker'in kardeşinin basit bir vergi sorunu nedeniyle 2 yıl hapis cezası aldığını hatırlatmış. Şimşek diyor ki, 'tamam vergi bir kültür işidir, ama öncelikle caydırıcılık ister. Gelişmiş ülkeler bile o kültüre ulaşana dek, son derece sert yaptırımlar uygulamaktan kaçınmamıştır.'

HAPİS CEZASI ERTELENEMEYECEK

Bakan Şimşek, vergi kaçakçılığında hapis cezasının paraya çevrilmesini önleyecek düzenlemelerin yapıldığını söyledi. Buna ilave olarak daha önce hakimlerin 24 aya kadar olan hapis cezalarını erteleyebilme yetkisine istisna getirilerek, 'Türk Ceza Kanunu'nun 51. Maddesi'ne bir ilave hüküm ile vergi cezaları hariç ibaresi koyulacak.'

Türkiye'de vergi mevzuatı karışık. Tabana yayılmış bir vergi ödeme kültürü yok. 'Vergi kaçırmak doğal, vergi ödemek istisna' görüşü genel kabul görüyor. Bakan bu tabloyu değiştirmek ve küresel değerlerle uyumlu bir vergi kültürünü yaygınlaştırmak istiyor.

Vergi konusunda atılacak her adım, mali dengeler açısından son derece önemli. Öyle ki, herkesin yükümlü olduğu vergiyi ödemesi durumunda, dışarıdan kaynak aramaya bile gerek kalmayacağı Bakan'ın da vurguladığı bir konu.

Şimşek çarpıcı rakamlar veriyor. Örneğin Türkiye'de toplam 17 milyon konut ve işyeri bulunuyor ancak buralardan gelen verginin çerez parası olarak tanımlanabilmesi mümkün. Aynı biçimde 637 bin Kurumlar Vergisi mükellefinin toplam vergisinin ezici bölümünü ilk yüz firma ödüyor. Sistem kümesteki kazın yolunması üzerine kurulmuş.

Maliye bürokrasisi şu anda yeni düzenlemeler ve sıkı denetlemelerle vergiyi tabana yaymanın ve vergi ödemeyen yüz binlerce mükellefin sisteme dahil edilmesi üzerine kafa yoruyor. Ancak kanımca sadece ceza ve yaptırım üzerine kurgulanmış bir sistem, yetersiz kalır.

Önemli olan bir vergi kültürü oluşana dek mükelleflerin teşvik edilmesi, ödenen vergilerin kullanım yerleri hakkında toplumsal farkındalık yaratılması ve vergi ödemenin en ciddi vatandaşlık görevlerinden bir tanesi olduğunun öğretilmesi. Vatanını sevmek; yalnızca onun için güzel şeyler dilemek, hatta onun uğruna ölmekle sınırlı değil. Vatandaşlığı da sevmek gerekiyor.

Dünyanın birçok çağdaş ülkesinde gelişmişliğin temel göstergesi olarak kabul edilen parametrelerden bir tanesi de bu konuda verimlilik ve adaletin sağlanması. Vergi kaçırmanın bir suç, ciddi bir suç olduğunun bilincine ulaşmak gerekiyor. Bu bilinç yalnızca ekonomik bakımdan değil, siyasal kültürün gelişmesi açısından da zorunlu. Vergisini ödeyen vatandaş ile hesap sorabilen yurttaş kimlikleri birlikte var olmalı, gelişmeli. Hakların karşılığı sorumluluklar olmalı.

Mehmet Şimşek'in işi kolay değil. Milletvekilleri gruplar halinde, randevulu-randevusuz Bakanlığın kapısını aşındırıyor. Hepsinin talepleri var. Bir yandan gelirlerin artması, diğer yandan da harcamaların kısıtlanması şart. Şimşek 'Bunlar da hayatın gerçekleri; kaynak dağıtmanın da standardını bulmamız gerekiyor' diyerek sohbetimizi bitiriyor.

 

 

Bu haber 578 defa okundu.