Açık istihbarat: İran asıl şimdi karışacak

İran zorlu bir haftaya giriyor. Çünkü geçtiğimiz Cuma yapılan seçimlerden sonra başlayan ve hala devam eden gösteriler ülkeyi neredeyse yönetilemez hale getirdi. Önce muhaliflerle anlaşmaya çalışan Tahran yönetimi sokak gösterilerini engelleyemeyince bu kez sert yöntemlere başvurmaya hazırlanıyor. Bunun en önemli göstergesi yöneticilerin kullandığı siyasi üsluptaki sertleşme ve meydan okuyan tavır.

Aslında gösteriler ilk başladığında Tahran yönetimi muhalefete müdahil olmama taraftarıydı. Elbette polis göstericilere sert bir şekilde müdahale ediyordu. Zira Salı gününe gelindiğinde polisle yaşanan çatışma yüzünden Tahran’da hayatını kaybedenlerin sayısı sekizi bulmuştu.

Hamaney yatıştıramadı

Ancak yine de ülkenin dini lideri Ayeullah Ali Hamaney muhalefet ile bir orta yol bulma arayışı içindeydi. Hafta başında muhalefet liderlerinin temsilcilerini davet etmiş ve şikayetlerini dinlemişti. Muhalefet seçimlerde hile yapıldığını belirtip yeni bir seçimin yapılmasını istiyordu. Bu iddia Hamaney’i ikna etmedi ve dini lider bir orta yol arayarak “oyların bir kısmının sayılması” çağrısı yaptı. Bu çağrı iki anlama geliyordu: Tahran yönetimi muhalefet ile uzlaşmak istiyordu. Ancak bu çağrının muhalefet için anlamı gösterilerin kısmen de olsa başarı yakaladığıydı. Yani daha çok ve şiddetli gösteri daha büyük kazanımlar getirebilirdi.

Ahmedinecad konuşmadı

Elinden geldiğince “kol kırılsın yen içinde kalsın” yaklaşımı gösteren Tahran yönetimi bu süreçte tansiyonu düşük tutmaya çalıştı. Örneğin bir yandan Hamaney muhalefetle temas kurmaya çalışırken Ahmedinecad da tartışmanın büyümesini önlemek, ülkenin bir iç savaşa sürüklenmesin önüne geçmek için susuyordu. En azından belki de Hamaney tarafından susturuluyordu. Ahmedinecad yeniden seçilen Cumhurbaşkanı olarak ülkenin çalkalandığı bir haftada tam 4 gün ortalıkta görünmedi, basına konuşmadı, muhalefetle sözlü tartışmaya girmedi. Öyle ki batı basınında “Ahmedinecad nerede” sorusu sorulmaya başlandı.

Tahran “buraya kadar” dedi

Ancak Tahran’ın sözkonusu “mutedil” ya da “orta yol bulma” tavrı bir hafta sürdü. Cuma günü yapılan konuşmalarda İran’ın hem dini lideri hem de Cumhurbaşkanı sessizliğini bozdu. Hamaney Cuma namazı sırasında yaptığı açıklamalarda sert konuştu, adeta tehditler savurdu. “Sokak eylemleri durmalıdır. Eğer durmazsa bundan sonra dökülecek kandan bu kişileri sokaklara indiren siyasi liderler sorumlu olur” dedi. “İran’ı herhalde Gürcistan zannettiler. Orada siyonist bir Amerikalı (George Soros) 20 milyon dolar harcayarak bir Kadife Devrim yapmış ve iktidarı devirmişti. Bu aptallar İran İslam Cumhuriyeti’ni Gürcistan’la bir tuttu” diye ekledi. Hamaney’in son sözleri Tahran’ın almaya hazırlandığı sert önlemlerin sebebini ortaya koyuyordu. Tahran gösterileri artık “yabancı etkili” olarak değerlendiriyordu. Ahmedinecad’ın dört gülük sessizliğini bozarak yaptığı açıklamada söyledikleri Hamaney’in sözleriyle paraleldi. Ahmedinecad protesto gösterisi yapanlar için “onlar artık İran’ın bir parçası değil” dedi.

Güvenlik Konseyi’nden sert açıklama

İşte tam bu sırada İran Güvenlik Konseyi’nden muhalefete yönelik bir açıklama geldi. İran güvenlik konseyi, Musevi’ye protesto eylemlerini desteklememesi, aksi durumda sonuçlarına katlanmak zorunda kalacağı uyarısında bulundu. Yapılan açıklamada, “Bunun dışarı ile bağlantısı olan grupların organize ettiği bir tertip olduğunu düşünüyoruz. Halkın huzur ve güvenliği kasten bozulmak isteniyor. Şüphesiz kanun uygulama kuvvetlerini bu mesele ile ilgilenmesi için görevlendirdik” dendi.

İyibilgi’nin Washington’da görüşlerine başvurduğu uzmanlar Tahran yönetiminin kılıcı kınından çıkardığı artık göstericilere izin verilmeyeceğinin anlaşıldığını söylüyor. Uzmanlara göre artık Tahran çok sert davranacak ve gerekirse aşırı güç kullanıp kan akıtacak. Yapılan açıklamalardan akan kanın sorumluluğunun muhalefete yükleneceğinin anlaşıldığı belirtilirken, önümüzdeki haftanın ülke için oldukça zorlu geçeceği ifade ediliyor.

Musevi mesajı aldı mı?

İran’dan gelen haberler Musavi’nin mesajı aldığı yönünde. Zira bugün yapılması planlanan Musavi gösterisi çıkabilecek sert çatışmalar gerekçe gösterilerek muhalefet tarafından şimdilik iptal edildi. Ancak ülke kolayca sakinleşeceğe benzemiyor. Zira yine bugün Humeyni’nin mezarına yapılan bombalı saldırıda iki kişinin yaşamını yitirdiği belirtiliyor. Bu saldırı “ülkeyi karıştıracak saldırı” olarak yorumlanıyor.

İyibilgi’nin sorularını yanıtlayan uzmanlar “İran siyasetinin hangi yöne gideceğini bu hafta belirleyecek” diyor. Muhalefetin soğukkanlı bir şekilde düşünüp uzlaşmaya varması halinde oyların bir kısmının sayılarak sorunun çözülmeye çalışılacağı belirtiliyor. Aksi takdirde uzmanlar ülkeyi zor bir haftanın beklediği uyarısı yapıyor.

İyibilgi.com