İşte Güneydoğu'nun mayın haritası

30 Mayıs 2009 15:04 tsi
"Gizli kararname"ye göre hangi bölgeler mayınlı?

Saygı Öztürk / Hürriyet

İşte Güneydoğu'nun mayın haritası

1956 yılında Adnan Menderes'in Başbakanlığı döneminde çıkarılan kararnameyle Suriye sınırının mayınlanmasına karar verildi. "Gizli kararname"nin ekinde, hangi il sınırlarında kaç numaralı sınır taşları arasında kaç metrekarelik alanın mayınlandığı da ayrıntılı olarak belirtildi.

Suriye sınırının ülkemiz toprakları içinde kalan "mayınlı bölgelerin'' haritasına ve bu konuda çıkarılan kararnamenin gizli ekine hürriyet.com.tr ulaştı. Kararname ekinde, hangi alanda kaç metrekarelik alanın mayınlandığı, sınır taşlarının numaraları ve mıntıkalar belirtilerek yer aldı.

Başbakanlığın "Başvekalet", Başbakan'ın "Başvekil" denildiği 1956 yılında çıkarılan kararnamede Adnan Menderes'in yanı sıra dönemin bakanlarının imzaları bulunuyor. 1 Aralık 1956 tarihli kararnamenin ardından 19 Şubat 1957 tarihli kararname ve daha sonra buna ek olarak çıkarılan mayınların döşenmesiyle ilgili kararnamede şöyle deniliyor:
 
"Cenup (güney) hudutlarımızda ihdas olunan emniyet bölgeleri dahilinde engelleme tedbirlerinin alınması için tesis edilecek 500 metre derinliğindeki emniyet şeridinin geçtiği gayrimenkullerin devlet hükmü şahsiyeti lehine istimlakine umumi menfaatin mevcudiyeti, Dahiliye Vekaleti (İçişleri Bakanlığı) yazıları üzerine icra vekilleri heyetince (Bakanlar Kurulu) 19 Şubat 1957 tarihinde kararlaştırılmıştır" 

Çıkarılan kararnamenin ekinde hangi bölgelerde "emniyet bölgeleri" oluşturulacağı da kararda şöyle yer aldı:

Hatay vilayetinde: Akdeniz kıyısında Süveydiye'den başlayarak Antakya yolunu takiben Antakya'ya uzanır. Burad, Antakya belediye hudutlarını dışarıda bırakarak Somberi köyünün 1 kilometre doğusu Amikt gölü kuzeyinde Rifat Ağa Çiftliği - Finik - Menteşe - Değirmendere - Gümüşoğlu - Söylemezyayla - Çat - Adana vilayeti hududunu takiben İslahiye batısında kabaklarda nihayetlenir.

Gaziantep Vilayetinde: Kabaklardan başlayarak İslahiye güneyinden Leçe - Bestanağa köyü - Yeşilova - Kocalar - Meyhatun - Güllüce - Kalecik -Rayanda - Garaağıl - Ömeroğlu - Bostancık Kızılhisar köyü - Divekli köyü - Nizip - Kiris köyünde nihayetlenir.

Urfa vilayetinde: Telvek köyünden başlayarak  A.Karataş köyü - Koyun - Tepeviran - Yuvacık - Mağrip - Karataş - İkizağız - Gümlüce - Mermer köyleri-Türbe arabesi, Bacı tepesi, Elhan harabesinin 6 km. kuzeyi, Hayal harabesinde sona erir.

Mardin vilayetinde: Haramitepe 514'ün 2 kiloımetre kuzeyinden başlayarak Kızılahmetbey köyü - Lifdaüğ - Hızdağı, Mardin (belediye hudutları hariç) Hişmil - Rap Keferi - Barun harebelerinde sona erir.

Siirt vilayeti: Ziveden başlayarak Biryan - Karamağara suyu, Gündük, Aviyan'da nihayetlenir.

Sınır taşı numaralarına göre;

Hangi il sınırları içinde ne kadarlık alanın mayınlanacağı da sınır taşı numaralı belirtilerek yer aldı. Örneğin Hatay'da mayınlanacak bölgeler şöyle yer aldı:

- Harap Kilise köyünün güneyinden başlayarak 440-445 No'lu hudut taşları arasındaki 1500 metrelik sahada.

- Hamuttepe doğusunda 340-341 No'lu hudut taşları arasındaki 500 metrelik sahada.

- Yenişehrin gürneyinde 213-216 No'lu hudut taşları arasındaki 700 metrelik sahada.

Mayınlanacak yerler taş numaralarıyla birlikte ayrıntılı olarak kararnamede yer aldı.

Mayın temizliğinde kaçakçılar çalıştırılsın

Mayın temizleme konusunda sınır köylerinde yaşayanların son derece deneyimli olduğunu dikkate alan dönemin Kilis Valisi Aslan Kütükçü'nün temizleme işinde yeni bir eğitime tabi tutulacak eski kaçakçıların istihdam edilmesini önerdiği anlaşıldı. Valinin bu konuda hazırlattığı rapora göre, temizleme ekipte  lojistik elemanı, sekreter, doktor, ambulans ve şoförü bulundurulması, temizleme işinde ise bir ekibin 10 kişiden oluşması öngörüldü.

Valilik tarafından üst makamlara gönderilen yazıda; "Bölgede kullanılan mayınların türü ve döşeme şekli temizleme işinin mekanik sistemlerden yararlanmasını gerektiriyor. Uygulanacak bu yöntem aynı zamanda mayına alışkanlık kazanmış, yıllarca mayınla iç içe yaşamış bölge insanına, verilecek eğitimle istihdamlarına olanak sağlanacaktır" denildi.

Mayın sayısı 150 bin civarında

Mayınlı alanda halen görev yapan bir vali, "Her ne kadar Suriye sınırında 615 bin civarında mayın bulunduğu belirtilse de bu sayının bugün 150 bin civarında olduğu tahmin ediliyor. Otların kuruduğu dönemde kaçakçıların buraları yakması mayınların da patlamasına yol açtı. Ayrıca yıllardır mayın eşekleri, koyunlar kullanılarak mayınlı alanlardaki mayınlar patladı" dedi

Bu haber 786 defa okundu.