İşte süper gücün uğraştığı yeni bilmece

13 Mayıs 2009 11:27 tsi
Yeni dönemde tüm kartlar bu coğrafya için açılıyor...

Hüsnü Mahalli / Akşam

Pakistan bilmecesi

ABD Başkanı Obama'nın tehdit sıralamasında ilk sıraya oturttuğu Taliban, Svat Vadisi'nde Pakistan Ordusu ile savaşıyor. Nükleer güç Pakistan'ın başkenti İslamabad'ın 130 km yakınındaki savaş, ülkenin 1947'deki kuruluşundan beri en büyük iç göçe tanıklık ediyor. Svat'taki savaşın başlangıç olduğu belirtiliyor

Cumartesi günkü yazımda Türk medyasının ilgi göstermediği Pakistan'daki gelişmelere dikkat çekmiştim.

Peşinden bütün gazeteler bu ülkede olup bitenlere geniş yer ayırmaya başladı. Ancak güncel haberlerle yetinen gazeteler henüz ve yeterince bu ülkede nelerin olup bittiğine yönelik detaylı bilgi vermemektedir.

Oysa Afganistan, İran, Hindistan, Çin, Hayber Geçidi üzerinden Tacikistan gibi bölgesel ve uluslararası denge ile politikalar açısından çok önemli beş ülkeye komşu Pakistan’da 1947'deki bağımsızlığından bu yana hep önemli gelişmeler yaşandı.

Bangladeş'in 1971'de bu ülkeden ayrılması bu gelişmelerin en önemlisi idi. Darbeler ve suikastlar ise aralıklı olarak 31 yıl generaller tarafından yönetilen Pakistan'ın olağan yaşam biçimiydi.  Mayıs 1998'de ilk Müslüman ülke olarak ilk nükleer bomba denemelerini yaparak Batı'yı endişelendiren ve bu nedenle Amerikan destekli Müşerref'in askeri darbesi ile yeni bir döneme başlayan Pakistan, Sovyetlerin Afganistan'ı işgali ile Batı için çok önemli bir duruma gelmişti zaten. Sovyet Ordusu'na karşı mücadele eden tüm Mücahit grupların liderleri Pakistan'da barınıyor ve CIA tarafından sağlanan silahlar bu ülkenin askeri istihbaratının yardımı ile Mücahitlere ulaştırılıyordu.

Yeni dönemde ZERDARİ

Brejinski'nin o ünlü Yeşil Kuşak projesinin en önemli ayağı Pakistan idi ve ABD bir dönem askeri istihbarat şefi olan General Müşerref'in yardımıyla Taliban'ı burada kurarak Nisan 1996'da Afganistan'da iktidara taşıdı.  Usame Bin Ladin de Pakistan üzerinden CIA ve Suudi istihbarat örgütünün yardımı ile Kabil'e yerleşti. 11 Eylül saldırıları ve Afganistan'ın Kasım 2001'de Amerikalılar tarafından işgal edilmesi ise Pakistan için yeni bir süreç demekti.

8 yıl süren bu süreç sonunda başta ABD olmak üzere Batı, Müşerref'in işe yaramadığına ve kendisine verilen 10 milyar dolarlık yardıma rağmen Taliban ve Kaide'ye yönelik Haçlı Seferi'nde üzerine düşen görevleri yerine getirmediğine karar verdi ve öldürülen Benazir Butto'nun rüşvetçi kocası Asıf Ali Zerdari'yi işbaşına getirdi. Pakistan için yeni dönemin ilk işareti buydu.

Nükleer programda büyük payı olan ve bu nedenle Batı'yı kızdıran ılımlı İslamcı eski Başbakan Nevaz Şerif ile hükümet kuran Zerdari kısa bir süre sonra ABD ile varılan mutabakat çerçevesinde iktidarı tek başına ele geçirdi ve ABD ile Batı'nın istemlerini yerine getirmeye başladı.

Barack Obama yönetimindeki Washington da Zerdari'ye destek vererek hem Pakistan hem de Afganistan ile ilgili planlarını uygulamaya koydu. Richard Holbrooke'u bölge ile ilgili özel temsilci olarak atayan Obama'nın Beyaz Saray'a yerleştiği ilk günden itibaren gündeminde hep Pakistan ve Afganistan vardı.

NATO içinde başta Türkiye olmak üzere tüm Batılı müttefikleri ile yakın temas halinde olan Obama, Holbrooke ile Genelkurmay Başkanı Mullen'i ve Merkez Kuvvetler Komutanı David Petreus'u İslamabad ve Kabil'e gönderdi.

HİNDİSTAN ikna edildi

Obama, Pakistan ve Afganistan liderlerini Beyaz Saray'da bir araya getirerek sorunları çözme ve ABD'nin Taliban'a karşı savaşına desteğe çağırdı. Bunun nasıl gerçekleşeceğini yakında göreceğiz. ABD Hindistan yönetimine de baskı yaparak Keşmir'den dolayı geleneksel düşman Pakistan'a yönelik herhangi bir provokasyonda bulunarak Zerdari'yi zor durumda bırakmamasını istedi.

Molla Svat'ta şeriat ilan etti

Pakistan Genelkurmay Başkanı Eşref Keyyani ve Askeri İstihbarat'ın başına atanan General Ahmet Paşa, işe ordu yönetiminde, askeri ve sivil istihbarat içindeki Taliban hatta ılımlı İslamcı Navaz Şerif yanlısı ya da sempatizanı olanları uzaklaştırmakla başladı. İkili aynı zamanda Pakistan sınırları içinde Taliban'a karşı kapsamlı bir savaşın hazırlıklarına başlamıştı. Amerikan casus uçaklarının yardım ettiği binlerce sivil ajanı Taliban'ın yoğun bulunduğu 2700 kilometrelik Pakistan-Afganistan sınır bölgesinde yerleştiren bu ikili, askeri birlikleri de gelişmelere hazırlıyordu.

ABD destekliyor

Tabii Amerikan ordusunun desteği ile. Svat bu işin başlangıcı. Ülkenin çeşitli bölgelerinde ve özellikle Afganistan sınırı boyunca duruma hakim olan ılımlı ve radikal İslamcı grup ve partilerle sürekli problem yaşayan Pakistan yönetimi son olarak 16 Şubat'ta İslamabad'a 100 km. uzaklıktaki Svat bölgesinde radikal İslamcı Molla Sufi Muhammed ile bir anlaşma imzaladı.

Anlaşma gereğince bölgedeki çatışmalar duracak, bölgenin yönetimi Sufi Muhammed ve arkadaşlarına devredilecekti.

Sufi Muhammed ve damadı Molla Fazlullah bu bölgede şeriat kurallarını uygulamaya başladı.  Bundan cesaret ve güç alan Taliban militanları bulundukları dağlardan inerek örgütlenme çabasına girdi.

Oysa Molla Sufi Muhammed ile anlaşan Zerdari yönetimi aslında bu ve benzeri dini liderleri Taliban'dan uzaklaştırmayı amaçlıyordu. Taliban destekli ve kışkırtmalı Molla Muhammed, Svat'ın komşusu Malakand'a da yayılma çabası içine girince bu kez işler tümüyle karıştı. Ordu karşılık vermeye başladı ve son bir hafta içinde yüzlerce insan öldü. Ağustos'tan beri en az bir milyon insan da bulunduğu bölgelerden göç  etmeye başladı.

AB ve ABD Zerdari için seferber oldu

Pakİstan, ABD'nin Hindistan ile yaptığı anlaşmanın ardından Hindistan ile sınırında bulunan bazı birlikleri çekerek Taliban ile savaşta kullanmaya başladı. ABD ve Batı bununla da yetinmeyerek Asıf Ali Zerdari yönetimine mali desteğini artırmaya başladı. 17 Nisan'da Japonya'nın başkenti Tokyo'da bir araya gelen ABD ve müttefikleri Pakistan'a 5 milyar dolarlık acil yardım kararı aldı. Oysa Zerdari, Taliban'a karşı savaşında ve bu savaşı izleyen yıllar için 30 milyar dolar istiyordu. ABD bunun 12 milyar dolarını ayrıca verebileceğinin sinyalini vermişti. Avrupa Birliği de tarihinde ilk kez başka bir ülkenin terörle mücadelesine destek vermek amacıyla 17 Haziran'da  Zerdari ile birlikte bir zirve toplantısı düzenleyecek.

İstihbaratın başına CIA bağlantılı atama

ABD ve Batı, Zerdari'nin iktidarı için dört bir koldan mücadele ederken, Asıf Ali Zerdari de boş durmuyordu.

İşe önceki Devlet Başkanı Pervez Müşerref'in ordu ve ülke yönetiminde çok önemli olan askeri istihbarat içindeki adamlarını temizlemekle başlayan Zerdari, ABD ile iyi ilişkisi bilinen General Eşref Keyyani'yi Genelkurmay Başkanlığı'na atadı. Peşinden CIA ile yoğun teması olan ve İslamcılar'dan hiç hoşlanmayan General Ahmet Paşa'yı askeri istihbaratın (İSİ) başına getirerek bu örgüt içinde Taliban yanlılarının temizlenmesi ve nükleer bombaların Amerikalılarla birlikte güvence altına alınmasını istedi. Eşref Keyyani ve Ahmet Paşa ise Zerdari'nin talimatı ve ABD'nin yol göstermesi ile işlerini çok iyi yapıyor.

Bu haber 1,397 defa okundu.