Rusya 'çifte kuşatma' altında

6 Mayıs 2009 11:26 tsi
Rusya'nın turuncu ve kadife devrimlerin ardından arka bahçesinde yeniden kazandığı etkinliği tehdit altında.

Bir taraftan Gürcistan savaşı sonrası Kafkaslar'da gücünü perçinleyen Moskova, bugün başlayacak NATO tatbikatı ile tehdit edilirken; diğer taraftan Prag'da yarın gerçekleşecek Avrupa Birliği inisiyatifindeki 'Doğu Ortaklığı' projesi ile kuşatılıyor.

NATO'nun Ukrayna ve Gürcistan'ı da içine alarak genişlemesini durduran Kremlin, bu kez birliğin eski altı Sovyet ülkesi ile ilişkilerini geliştirme girişimini engelleyemeyecek.

Öncelikle Kafkaslar'da kontrol Rusya'nın elinden çıkabilir. Her ne kadar Abhazya ve Güney Osetya'nın bağımsızlıklarını tanıyarak bölgeye asker yerleştirme ve üs kurma başarısı elde etse de, Moskova için bu zaferin devamı uzun vadeli olmayabilir. Ağustos savaşı öncesi planlanan tatbikatı Rusya devlet başkanı Dmitri Medvedev 'provokasyon' olarak niteledi. Cevap olarak ayrılıkçı bölgeler Abhazya ve Güney Osetya ile sınır güvenliği anlaşması imzaladı. Beş yıllığına iki ayrılıkçı bölgenin sınırlarını Rusya koruyacak.

Rusya bir taraftan da tatbikata katılacak ülkeleri engellemeye çalışıyor. Kazakistan, Moldova, Sırbistan, Estonya ve Letonya tatbikata katılmayacaklarını açıkladı. Moskova'da Rusya'yı stratejik ortak olarak ilan eden Azerbaycan'ın tatbikata katılacağını açıklaması Rus basınında manşetlerde yer aldı. Rusya'nın dışında Batı ile de ilişkileri sağlam tutmak isteyen Erivan yönetimi ise son dakika kararıyla tatbikata katılmayacağını açıkladı. Rusya Kafkaslardaki tek müttefiki Erivan'ı Batı'ya kaptırmak istemiyor. Ermenistan'ı her zaman destekleyen Moskova, Bakü ile işbirliğini geliştirerek Erivan'a mesaj verdi. Aslında Kafkaslarda Türkiye'nin girişimi ile başlatılan barış rüzgarlarının, Bakü ve Moskova cenahında soğumasının gerekçesi de bu. Bakü, Moskova'dan ilk kez gelen olumlu sinyallerden etkilenmiş durumda. Dış politikada Rusya ile rekabet havasının oluşmasını istemeyen Ankara, Kafkas krizinin çözümünde Moskova'yı da dikkate alıyor. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Azerbaycan ve Rusya ziyaretleri Kremlin'in bu endişesini gidermeye yönelik olacak.

7 Mayıs'ta Prag'da gerçekleşecek Belarus, Moldova, Ukrayna, Ermenistan, Azerbaycan ve Gürcistan'ın dahil olduğu 'Doğu Ortaklığı' Rusya'yı en az Gürcistan'da yapılacak NATO tatbikatı kadar endişelendiriyor. Avrupa Birliği Rusya'nın arka bahçe olarak tanımladığı altı ülkeye ilk aşamada 850 milyon Euro destek sağlayacak. Moskova'dan gelen sinyalleri dikkate alan Belarus Cumhurbaşkanı Aleksander Lukaşenko ve Moldova Cumhurbaşkanı Vladimir Voronin'in zirveye katılmayacakları, ancak üst seviyede temsil edilecekleri belirtiliyor. Moskova'dan ekonomik kriz nedeni ile destek isteyen Minsk'in Rusya'ya ihraç ettiği mallara sınırlama getirmesi Lukaşenko'yu kızdırdı. Son günlerde Moldova'da yaşanan gerginliği anlamak için de 7 Mayıs Prag zirvesine bakmak gerekiyor. Moskova Brüksel merkezli yeni açılımı, 'NATO'nun genişlemesi ile yapılamayanın AB ile projelendirilmesi' olarak değerlendiriyor. Zirveye katılması kesinleşen Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan'ın AB'nin inisiyatifinde bir araya gelecek olması da Moskova'nın elini zayıflatıyor.

İki cephede birden kuşatılan Moskova şimdi geçen yıl olduğu kadar sert bir duruş sergileyemeyebilir. Son sekiz yılda ortalama yüzde 7 büyüyen ülkenin, 2009'da yüzde 7 küçülmesi bekleniyor. Petrol varil fiyatlarının 140 dolarlardan 50 dolar seviyesine gerilemesi bütçe hesaplarını bozdu. Son on yılda ilk kez bütçe açık verecek. İşsiz ordusu da giderek artıyor. Yıl sonunda 10 milyona dayanmasından endişe ediliyor. 600 milyar doları aşan rezervler erimeye devam ediyor. 370 milyar dolara düşen rakamın 2010'da yetmeyeceğinden endişe ediliyor. Dış borç da 500 milyar doları aşmış durumda. Moskova'nın ekonomik sıkıntılarla mücadele ederken, iki ayrı cepheden gelen kuşatmayı nasıl aşacağı merak ediliyor.

Zaman

Bu haber 772 defa okundu.