Amerika kızmaz, İran kızar!

1 Mayıs 2009 13:46 tsi
Irak’taki direnişin sembolü Mukteda el-Sadr Ankara’da. ABD, daha önce yine Türkiye’de yapılan Irak Sünnileri toplantısına ve Hamas lider ziyaretine kızmıştı. Şimdi, ‘yine kızacak’ deniyor. Ama belki kızmaz! Belki başkası kıza

Irak’taki direnişin sembol isimlerinden Mukteda El-Sadr, bu sabah özel bir uçakla Türkiye’ye geldi. Özel uçağı Türkiye verdi. Sadr’ın geleceği de dünden belliydi. Zaten Türk Dışişleri’de doğruladı.

İlk gelen bilgiler Sadr’ın özenle korunduğunu, Türk istihbarat servisinin hassas davrandığını gösteriyor. Sadr’ın nerede ağırlandığı da sır gibi saklanıyor.

Peki Sadr kim? Ve neden Türkiye’ye geldi? Batı’nın Sadr’a bakışı çok net. Onu Irak’ın “en tehlikeli adamı” olarak görüyorlar. Bu sadece basının tanımı değil. CIA’de Sadr’ı bu cümleyle betimliyor.

Dedesi saddam tarafından idam edilen, babası ise ırak istihbaratı tarafından arabasında öldürülen ve hazreti hüseyin’in soyundan gelen El Sadr, Amerikan işgaline karşı en şiddetli direnişi gösteren isim.

Sadr’ın elindeki silahlı güç de oldukça önemli. Tabii en önemli özelliği bir Şii olması ve yine Irak bağlamında doğal olarak İran’la özel ilişkilere sahip olması.

Kısaca Sadr Irak politik denkleminde önemli bir figür. Peki neden Türkiye’ye geliyor veya neden Türkiye onu ağırlıyor. Bir kere şunu baştan söyleyelim. Bir resmi davet veya ziyaret söz konusu değil.

Yani kendi isteği ile geliyor. Esasen daha önce de gelmek istemiş ama gerçekleşmemişti. Şimdi gerçekleşiyor.

Kimi Ankara resmi kaynaklarına göre Sadr, Irak’taki güvenlik ve istikrar konusu ile ilgili Türkiye’nin öncü rol aldığı barış sürecini görüşecek. Temas, Irak’ta Sünniler, Kürtler ve Şiiler arasındaki uzlaşıda Türkiye’nin rol üstlenmesinin bir parçası olarak nitelendiriliyor.

Tabii görüşmelerde başka konularda gündeme gelecek. Örneğin Kerkük. BM’nin hazırladığı Kerkük raporu kısa süre sonra açıklanacak ve burasının statüsü konusunda Ankara Sadr’dan bu konuda destek isteyebilir. Sadr halihazırda Irak parlamentosundaki, 275 sandalyeden 28'ine sahip bulunuyor.

Peki ama Sadr’ın Türkiye ziyaretine ABD ne diyecek? Dahası Sadr’ın-ziyaret resmi olmasa da-hem Cumhurbaşkanı Gül hem de Başbakan Erdoğan’la bir araya gelmesi bekleniyor.

Sadr daha sonra İstanbul’a gidecek ve burada da Şii gruplarla bir araya gelecek. Tıpkı bir zamanlar ABD’nin reaksiyon gösterdiği ve yine İstanbul’da gerçekleşen Iraklı Sünniler toplantısı gibi.

Washington elbette bu ziyaret için bir tepki verecek. Olumlu olması da beklenmiyor. Ancak tepki tahmin edildiği gibi olsa da Beyaz Saray’ın gerçek duyguları daha farklı olabilir.

Türkiye-ABD ilişkilerinin son zamanlarda kazandığı-özellikle yüksek ölçekli ziyaretler sonrası-ivme, ABD’nin Irak’tan çekilecek olması, Afganistan ve Pakistan’a odaklanması ve bunun İran’a ilişkili boyutları, “samimi kızgınlık” yaratmayabilir.

Öte yandan bu ziyaret ABD tarafından, Irak’taki İran etkisini kırmakta bir vesile olarak da algılanabilir. Tabii böylesi bir durum kızgınlığın pusulasını başka yöne çevirebilir.

Irak’taki Şii ve Sadr etkisini önemli bir koz olarak Tahran, Türkiye’nin topa girmesini farklı yorumlayabilir. Bu da Washington’dan beklenen reaksiyonun benzerinin İran’dan gelmesine yol açabilir.

Tabii, son zamanlarda ABD ile İran yakınlaşması, sıcak mesajlaşmalar üzerinden iyice farklı bir formül oluşturulmadıysa!

www.iyibilgi.com

Bu haber 5,872 defa okundu.