G-20 sonrası: Yeni-Roma imparatorluğu mu?

3 Nisan 2009 17:17 tsi
G- 20 zirvesi bitti. Bu toplantının kritik olma sebebi derin bir kriz süreci içinde yapılıyor olması. Bu tür zirveler gelecek için önemli ipuçları barındırırlar. İşte ipuçlarının nereyi gösterdiğini, politik yönlerini ekonomi uzmanı Cemil Ertem’e so

Cemil Ertem, Roma İmparatorluğu’nun geri döndüğünü iddia ediyor. Peki ABD’ye ne oldu? Hayır İtalya merkezi değil bu impartorluğun...

G-20 zirvesinden bazı kararlar çıktı. Bunlardan biri gelişmekte olan ülkelere 1 trilyon dolar kaynak aktarılması… Ayrıca dünya ticaretinin finansmanı için 250 milyar dolar aktarımıyla beraber IMF’in kaynakları 250 milyar dolardan 750 milyar dolara çıkartılıyor ve korumacılığa karşı çıkıldığı belirtiliyor. Bunları ciddi yapısal değişikliklerden ziyade, statükonun korunması çerçevesinde reformlar olarak görebilir miyiz?

Bu kaynakların IMF aracılığıyla dağıtılacağı öngörülüyor fakat bunun nasıl kullanılacağı net değil. Türkiye ile IMF anlaşması da bu süreçte önemli olacak aslında. Bu anlaşma bu sürecin nasıl olacağını belirleyecek çünkü.

İki ana akım var: Birincisi krizi küreselleşerek aşmayı öngören Anglo-Sakson kanat. İkincisi de düzenlemelerle aşmayı savunan Kara Avrupa’sı tarafı… G-20’de birinci kanat daha baskın oldu. Fakat IMF ve ilk kez kurulan Mali İstikrar Kurulu ile de piyasalar denetlenecek. Mali İstikrar Kurulu bütün sistemin denetimini üstlenecek. Güvenilir ve sağlıklı politikalarla uluslararası kara paranın ekonomiye çekilmesi hedefleniyor. Ayrıca G-20 de kurumsallaşacak bundan sonra. İkinci mali denetim mekanizması olacak. Yeni bir oluşum kuruluyor ve bunun ilk işaretlerini bu zirve veriyor.

Ne gibi?

ABD tek hegemonya değil artık. Egemenlik paylaşılıyor artık. Çin-Rusya ve gelişmekte olan ülkelerin oluşturduğu Doğu-Batı ittifakı var. Anglo-Sakson kanat krizden çıkışın gelişmekte olan ülkelerde görüyor ve bu doğrultuda önlemler alıyor. Bu coğrafyaya kaynak aktarıyor bunun için. Fakat kendi denetiminde olması yönünde de hareket ediyor.

Avrupa ise krizin denetlenmeyen piyasalardan kaynaklandığını düşünüyor ve Mali İstikrar Kurulu ile denetimden yana.

Obama’nın ziyaretini bu çerçevede bir yere oturtuyor musunuz?

Obama’nın ziyareti ile bu süreç devam edecek. NATO toplantısı da aynı şekilde. NATO bu yeni sürecin askeri-politik ayağını oluşturuyor. NATO artık küresel politik sistemin ordusu olacak. Yani sadece Batı bloğunun değil ve ABD ile Avrupa orduları savaşmayacak. Onun yerine NATO ordusu savaşacak. Sonrasında BM ve Dünya Ticaret Örgütü’nün yeniden yapılanması söz konusu olacak…

Merkel zirvenin kararları için “tarihi uzlaşı” nitelemesini yaptı. Bunu sizin bugünkü yazınızda ifade ettiğiniz ( http://www.taraf.com.tr/makale/4832.htm ) “yeni-Roma” imparatorluğunun paylaşımcılığı çerçevesinde düşünebilir miyiz?

Kapitalizmin tarihsel olarak iki ana akımı var. Birincisi kapitalizme geçişi kanlı burjuva devrimleriyle ve devlet eliyle gerçekleştirmiş olan Kara Avrupa ve ikincisi de bu geçişi kendi iç dinamikleriyle, ticareti kuralsızlaştırmasıyla sağlayan Amerika-İngiltere’nin oluşturduğu Anglo-Sakson kanat. Bu iki akım şimdi kesişiyor. Merkel o yüzden “tarihi uzlaşı” diyor.

Şimdi 700 yıllık Roma İmparatorluğu, kendi denetimini kendisi dışındakilerle paylaşarak sağlamıştır. Şimdi de küreselleşme imparatorluğu, mağdurlar haricinde kendi dışındaki aktörlerle egemenliğini paylaşacak. Tek kutuplu ABD-hegemonyası bitti. Bu durumda Türkiye gibi ülkeler çok önemli bir konumda. Obama ziyaretlerine o yüzden buradan başlıyor. Sistem Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeleri dahil ederek güçlenmeyi hedefliyor. Sıkı devletçi ekonomiye dönülmeyecek. AB genişlemesi de kriz sonrasında Almanya ve Fransa’ya rağmen devam edecek ve Türkiye’den başlayacak. Çünkü sistem kendi genişlemesini zorlayacak.

Bu haber 1,325 defa okundu.