'Kızıl Kitap' değişiyor!

27 Mart 2009 12:03 tsi
Kremlin doktrini: Yeni dostlar, yeni düşmanlar! iyibilgi Ankara

iyibilgi Ankara

Rusya, ‘Ulusal Güvenlik Stratejisi’ni yeniliyor. Bütün ülkelerde olduğu gibi Moskova’nın da bir milli güvenlik stratejisi var. Ancak bu strateji son olarak 1997 yılında yenilendi.

Yenilendi ama, o zamandan bu zamana dünya çok değişti. Tabii Rusya’nın şartları da. Değişince, her ülke için bir tür “dünyayı okuma kılavuzu” olan bu strateji de değişim ihtiyacı gösterdi.

Yani tehdit algılamaları ve bunlara karşı Rusya’nın yapacakları değişti.

İşte bu ihtiyaçtan dolayı Kremlin, Rusya’nın 2020 yılına kadar önünü görmesini sağlayacak, değişin küresel ve bölgesel dengelere göre ülkesinin ne yapacağına kılavuzluk edecek belgenin çalışmasına 2008 yılı başında başladı.

Bugün bu çalışma son aşamasına ulaşmış bulunuyor. Yeni Rus stratejisi, temeline güvenliği oturtuyor. Elbette ekonomik ve sosyal düzenlemeler de var ama işin özü güvenlikte.

Rusya’nın bakışına göre dünyanın bazı bölgelerinde önemli anlaşmazlık ihtimalleri bulunuyor. Bunun için ülkenin askeri gücün hayli yükseltilmesi gerekecek.

Bu gücün ana temasını ise nükleer yapı oluşturacak. Fakat hepsi için gerekli olan şey para. Bu yüzden Kremlin, federasyon tarihinin en büyük bütçesini ayırmış durumda. Yaklaşık 150 milyar dolar.

Rusya’nın bu parayla ordusunda ne gibi değişiklikler yapacağı aşağı yukarı tahmin ediliyor. Bunlar işin teknik boyutu. Ama bilinmesi gereken şu: yeni doktrinin temelinde ordu var.

Burada kritik bir noktayı belirtelim. Rusya bu çalışmalara 2008 başında girişip, ihtiylaç duyulan finansal meblağı belirledi ama ardından kriz geldi.

Bugün Rusya küresel krizden en etkilenen ülkelerin başında geliyor. Ek olarak ülke için en önemli gelir maynağı olan enerji fiyatlarındaki düşme de bütçeyi hayli sıkıştırıyor.

Rusya’da bu gelişmeyi “batı odaklı” gören yaklaşımlar da mevcut. Örneğin, Rusya Parlamentosu Duma Başkanı Boris Grizlov, Rusya’da ekonomik krizin yaşanmasını dış güçlere bağlıyor ve ülkeyi siyaseten ve maddi açıdan sıkıştırma amaçla görüyor.

Kastedilen elbette ABD ve AB. Bu ülkelerin de krizden hırpalandığı gerçeği paradosk gibi gözükse de, Rusya’nın soğuk savaş döneminde yaşadığı tecrübe kuşkulanmalarına hak veriyor.

Çünkü Sovyetler’in Batı ile giriştiği silanlanma yarışı, ekonomik olarak çökmesine neden olmuştu ve dönemi inceleyen çalışmalar, Batı’nın bunu tahrik ettiğini gösteriyor.

Sonuç olarak Rusya’nın yeni güvenlik stratejini uygulamaktaki önemli zorluğu ekonomik. Ama söylenenlere göre Rusya, bu yenilikleri “sınırı zorlamak” pahasına gerçekleştirecek.

Peki ama o halde Rusya bu belge için dünyayı nasıl görüyor? Bu çok önemli bir nokta. Şöyle sıralanabilir:

1) Rusya, NATO`nun Ukrayna ve Gürcistan`ı içine alacak şekilde genişlemesinden rahatsız. Ulusal güvenliğe tehdit sayıyor.
2) Çin’in yükselen gücü, Rusya’yı rahatsız ediyor.
3) İran’ın Orta Asya Cumhuriyetleri üzerinde nüfuzu, potansiyel ABD-İran uzlaşması Rusya’yı rahatsız ediyor.
4) AB`nin Beyaz Rusya, Ermenistan, Moldova, Azerbaycan, Ukrayna ve Gürcistan`la işbirliği geliştirme çabaları da Rusya için ciddi riskler içeriyor.
5) Afganistan’da aşırı dinci radikal kesimin etkisini arttırması, Moskova’yı rahatsız etmektedir.
6) ABD`nin füze kalkanı projesi muhakkak önlenmelidir.
7) Ekonomik kriz yeni sosyal patlamalara ve böylece istikrarsız bölgelerin oluşumuna yol açabilir. Bu bakımdan Rusya, özellikle kendi içinde ve yakın çevresindeki her türlü gelişmeye hazırlıklı olmalıdır.
8) Rusya`nın gelişmesi enerji kaynaklarından elde edeceği gelirle orantılıdır.. Petrol fiyatlarının 150 dolardan 50 dolara inmesi Rusya için büyük bir handikap oluşturmaktadır.

* Bu haberin hazırlanmasında, Rusya.ru sitesinde yer alan, "Yeni Rus ulusal güvenlik stratejisinin sonuçları" başlıklı makaleden yararlanılmıştır.

Bu haber 1,266 defa okundu.