A. Bumin Doğrusöz / Referans
Gelir Vergisinin konusuna giren kazanç ve iratların safi tutarlarının nasıl saptanacağı, hangi giderlerin gayri safi irattan indirilebileceği, her bir gelir unsuru itibariyle Kanunda ayrıntılı olarak belirlenmiştir.
Ancak Gelir Vergisi Kanunu 89. maddesinde bazı harcama veya indirim kalemleri belirlemiştir ki, bunlar sadece yıllık beyanname ile beyan edilen toplam gelirden indirilebilir.Eğer her hangi bir sebeple yıllık beyanname verilmiyorsa veya verilmesine rağmen gelir çıkmıyorsa bu kalemlerin düşülme olanağı da yoktur.
Ayrıca maddede belirtilen bu harcama veya indirimlerin düşülmesi açısından da, gelir unsurları itibariyle de bir sınırlama yoktur. Dolayısıyla bu harcama veya indirimleri, beyanname veren ve beyannamesinde vergiye tabi gelir çıkan tüm kazanç ve irat sahipleri düşebilirler. Maddede sayılan ve yıllık beyannamede indirim konusu yapılabilecek olan harcama veya indirimleri daha önce de yazı konusu yapmıştık. Ancak beyan döneminde olmamız dolayısıyla bir kez daha hatırlatalım istedik.
1. Özel Sigorta Primi İndirimi : Beyan edilen gelirin yüzde 10'unu (bireysel emeklilik sistemi dışındaki şahıs sigorta primleri için, beyan edilen gelirin yüzde 5'ini) ve asgari ücretin yıllık tutarını aşmamak şartıyla mükellefin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat, ölüm, kaza, hastalık sakatlık, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta primleri ile bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları, yıllık gelir vergisi beyannamesi ile bildirilen gelirlerden indirilebilir.
Bu indirimin yapılabilmesi için; sigortanın veya emeklilik sözleşmesinin Türkiye'de mevcut ve merkezi Türkiye'de bulunan bir sigorta veya emeklilik şirketi ile imzalanmış olması, prim ve katkı paylarının gelirin elde edilmiş olduğu yılda ödenmiş olması, ücret geliri elde edenlerin ücretlerinin safi tutarının hesaplanması sırasında, ayrıca indirilmemiş olması gerekmektedir.
Yukarıda belirttiğimiz şartların mevcudiyeti halinde, eşlerin veya çocukların ayrı beyanname vermeleri halinde, bunlara ait katkı payları ve primleri kendi gelirlerinden indirilir.
2. Bağış ve Yardımlar : Gelir Vergisi Kanununun 89. maddesinde indirimi kabul edilen bağış ve yardımlar özetle şunlardır.
a. Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köyler ile kamu yararına çalışan dernekler ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara yıllık toplamı beyan edilecek gelirin yüzde 5'ini (kalkınmada öncelikli yöreler için yüzde 10'unu) aşmamak üzere, makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımlar.
b. Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere bağışlanan okul, sağlık tesisi ve yüz yatak (kalkınmada öncelikli yörelerde elli yatak) kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurdu ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi inşası dolayısıyla yapılan harcamalar veya bu tesislerin inşası için bu kuruluşlara yapılan her türlü bağış ve yardımlar ile mevcut tesislerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yapılan her türlü nakdi ve ayni bağış ve yardımların tamamı.
c. Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara bağışlanan gıda maddelerinin maliyet bedelinin tamamı.
d. Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köyler, kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve bilimsel araştırma faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan bazı kültürel faaliyetlere ya da Kültür ve Turizm Bakanlığınca desteklenen veya desteklenmesi uygun görülen konulardaki faaliyetler için yapılan çeşitli bağışlar
e. sportif amaçlı sponsorluk harcamalarının; amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için yüzde 50'si.
f. Mükelleflerin, işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri araştırma ve geliştirme harcamaları tutarının yüzde 40'ı
3.Özürlü İndirimi : Serbest meslekfaaliyeti icra eden veya basit usulde vergilendirilen özürlülerin gelir vergisi matrahına GVK'nun 31. maddesinde yer alan esaslara göre hesaplanan yıllık özürlü indirimi uygulanır.
Bu indirim, bakmakla yükümlü olduğu özürlü kişi bulunan serbest meslek erbabı ve ücret geliri elde edenler için de uygulanmaktadır.
Bu uygulamada çalışma gücünün yüzde 80'ini kaybetmiş bulunanlar birinci derece, yüzde 60'ını kaybetmiş bulunanlar ikinci derece, yüzde 40'ını kaybetmiş bulunanlar ise üçüncü derece özürlü kabul edilmekte ve derecelere göre farklılaştırılmış tutarlarda indirim uygulanmaktadır. Ancak burada indirim, beyan edilecek serbest meslek kazancı ve basit usulde vergilendirilen kazanç tutarı ile sınırlıdır. Kazancın yetersiz kalması halinde bakiye tutar sonraki yıla devredilemez.
4. Eğitim Ve Sağlık Harcamaları : mükellefin kendisi, eşi ve küçük çocuklarına ilişkin olarak yapılan eğitim ve sağlık harcamaları yıllık beyannamede beyan edilen gelirlerden indirim konusu yapılabilir. Bu indirimin yapılabilmesi için, eğitim sağlık harcamalarının Türkiye'de yapılması ve harcamaların gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olanlardan alınacak belgelerle tevsik edilmesi gerekir. Ancak bu kapsamda yapılacak indirim tutarı, beyan edilen gelirin yüzde 10'u ile sınırlandırılmıştır.
Değerli okuyucumuz,
Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
· Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
· Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
· Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
· Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
· Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
· Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.
Yorumlar
+ Yorum Ekle