Türkiye küresel güç olmak istiyorsa...

14 Mart 2009 11:27 tsi
'Halka eşya dağıtmak gibi önemli bir sorunu tartışmasaydık hangi önemsiz(!) problemleri tartışırdık?' Mahir Kaynak bakın hangi soruları soruyor.

Mahir Kaynak / Star

Her yer karanlık mı?

Yaşanan ekonomik kriz yaygın bir tedirginliğe neden oluyor. Yaklaşan yerel seçimler bu konudaki eleştirileri ve tespitleri gerçek boyutunun dışına taşıyor ve söylenen her şey, olumlu ya da olumsuz, siyasi hedefler yönünde saptırılıyor. Buradan şöyle bir sonuca varılabilir: Türkiye gerçek bir sorunla karşı karşıya değil. Hayatın normal gidişi içinde gündelik sorunlar var ve bunlar dile getiriliyor. Siyasetin taraflarının polemik dışında bir söylemleri yok ve bunlar bir sorunu ifade etmiyor, sadece kişisel eleştirilerden ibaret. Eğer ciddi bir sorunumuz olsaydı taraflar, ABD’de olduğu gibi, ortak bir çözüm üzerinde anlaşırlar ya da bunun yollarını ararlardı. Halka eşya dağıtmak gibi önemli bir sorunu tartışmasaydık hangi önemsiz(!) problemleri tartışırdık?

Mesela uluslararası para sisteminin nasıl bir değişim göstereceğini, hangi paranın rezerv para olacağını, Uzakdoğu’nun ucuz üretimini dünya pazarlarında satmaya devam edip etmeyeceğini, Avrupa’nın kriz sonrası ekonomik ve siyasi konumunu ve ülkemizin yeni tablo içindeki yerinin ne olacağını tartışırdık ve şu gibi sorulara cevap aradık: Krizin kaynağı ABD olmasına ve onun dışındaki ülkelerin, mesela AB ve Uzakdoğu’nun, sorunun kaynağı olmamasına rağmen, krizden daha büyük çapta etkilenmesinin ve muhtemelen ABD sorununu çözdükten sonra bile bu ülkelerin eski konumlarına gelemeyecek olmalarının sebeplerini ve etkilerinin ne olacağını arardık.

Kriz sonrasında uluslararası ticaretin daralmasının söz konusu olup olmadığını ve eğer daralacaksa dış ticarete öncelik veren ekonomi politikasında nasıl bir değişiklik yapmamız gerektiğini sorgulardık. Dünyanın küresel bir köy haline geldiğini ve devletin ekonomiye ne doğrudan ne de düzenleyici olarak karışmaması gerektiğini savunan görüşün sona erip ermediğini, eğer erdiyse devletin rolünün ne olacağını araştırır ve bu görüşe inanan bir ülke olarak değişip değişmeyeceğimize karar verir, değişmek gerektiğine karar verirsek yeni ekonomik modelin ne olacağını tartışırdık.

Bu konulardaki tahminlerimi şöyle sıralayabilirim: ABD ekonomik krizi çözerken büyük bir değişimi de gerçekleştirecek, üretmeden tüketen bir toplum olmaktan çıkacak. Küreselleşmenin sonucu olarak ucuz üretim üssü haline gelen Uzakdoğu tecrit edilecek. Bu bölgenin tasarruflarını ABD finans piyasalarına aktarması bu kadar hızlı kalkınmasına ve dış ticaretinin artmasına neden olduğu göz önünde tutulursa, tasarruflarının ABD’ye akışını önleyecek ekonomik tedbirler bu bölgeyi kendi içine dönmeye zorlar ve kalkınma hızları büyük ölçüde düşer.

Türkiye’nin bölgede siyasi bir aktör olması isteniyorsa ekonomik açıdan bugünkü düzeyinin üstüne çıkması gerekir. Ekonomik açıdan bölgede etkin olmayan bir güç siyasi açıdan etkili olamaz. Öyleyse önümüzdeki dönemde ülkemizde ciddi bir ekonomik büyüme gözleneceği söylenebilir. Yani kalkınma ülkenin çabalarının yanında konjonktürün uygun olmasına da bağlıdır. Çin ve Hindistan, yıllar süren bir uykudan uyanıp büyüme rekorları kırdılar. Eğer küreselleşme ideolojisi olmasaydı bu sonuca varılamazdı.

Bu haber 937 defa okundu.