Mahir Kaynak uyardı: Para hareketlerine dikkat edin!

28 Şubat 2009 10:16 tsi
BBDK başkanı yurt dışındaki bankaların ne ölçüde güvenilir olduğunun soruşturulması gerektiğini söylerken neyi işaret ediyor?

Mahir Kaynak / Star

BBDK Başkanı Tevfik Bilgin vatandaşlarımızın yurt dışında altmış milyar doları olduğunu ve bunların Türkiye’ye getirilmesi gerektiğini söyledi. Burada cevaplandırılması gereken ilk soru bu paraların yurt dışına nasıl çıkarıldığıdır. Bunların bankalar kanalıyla çıkarılmadığı açıktır. Çünkü böyle bir durumda banka kayıtları incelenerek kimin, nerede, ne kadar parası olduğu anlaşılır.

Yurttaşlarımızın yurt dışında para tutmaları olayı yeni değildir ve bu paraların nasıl çıkarıldığı, belli çevrelerce bilinmesine rağmen, kamuoyu tarafından bilinmemektedir.

1980 öncesinde altın ithali yasaktı ve ithalat kalemleri arasında altın yoktu. Ancak yabancı kaynaklardan yılda yetmiş ton civarında altının ülkemize girdiğini öğrendim ve bunun değerinin, o günkü fiyatlarla, bir milyar dolar olduğunu hesapladım. Yıllık ihracatı 4-5 milyar dolar olan ülkemiz açısından bu büyük bir rakamdı ama beni asıl ilgilendiren bunun nasıl finanse edildiğiydi.

Vardığım sonuç şuydu: Ülkemizdeki sermaye hareketleri, yani dışarıdan para getirmek ya da dışarıya para çıkarmak, dış ticaret rakamları arasına gizleniyordu. Para çıkaranlar ya ihraç ettikleri ürünün fiyatını düşük ya da ithalat bedellerini yüksek gösteriyordu. Para getirirken işlemler ters yöne yapılıyordu. Dış ticaret rakamlarını bunlardan ayıklamak ve gerçek rakamlara ulaşmak ve bu yolla sermaye giriş çıkışlarını tespit etmek için bir model kurmaya çalışıyordum ama hayatımdaki köklü değişme buna imkan vermedi. Daha sonra, Özal döneminde, yurt dışındaki paraları ülkeye çekmek için getirilen dövizlere prim verildi. Getirilen paraların hayali ithalatla yurt dışına çıkarıldığını, hayali ihracatla geri getirildiğini ve böylece kağıt üzerindeki işlemlerle primlerin alındığını o sırada Mecliste bulunan bir hocama ilettim ve o Mecliste bunu dile getirdiğini söyledi.

Bugün yurt dışına nasıl çıkarıldığını bilmediğimiz paraların ülkeye getirilmesi gerektiğini söylüyoruz ama yıllardır süren yurt dışına para çıkarma işlemini engelleyecek tedbirler almıyoruz. Geçmişte bu sistemin siyasal gücün doğal işlemlerinden biri olduğunu ve bu nedenle önlenemeyeceğini düşünüyordum.

Önümüzdeki dönemde dünyada yeni bir finans modelinin uygulanacağını ve sermaye hareketlerinin kontrol altına alınacağını düşünüyorum. Bunun şeffaflık adı altında gerçekleştirileceğini sanıyorum. Bu ülkemizde yıllardır sürdürülen ve servetlerin güvenli liman sayılan ülke dışındaki banka ya da diğer finans kurumlarında tutulmasını da engelleyecektir. Ancak bugün yurt dışında tutulan paraların önemli bir bölümünün güvenli liman sayılan finans kurumlarının batması ya da zarar etmesiyle, kısmen de olsa, kaybedilmesi kaçınılmazdır. Zaten BBDK başkanı yurt dışındaki bankaların ne ölçüde güvenilir olduğunun soruşturulması gerektiğini söylerken buna işaret ediyor.

Ülkeyi hangi parti yönetirse yönetsin, isterse darbeciler gelsin sistem değişmiyordu.

Bu haber 1,297 defa okundu.