Mektup Türkçe ama ‘İngilizce’ yazıldı!

Davos vakasından evvel, İsrail-Filistin-Suriye ve “bazı” Arap ülkeleri nezninde yükselen yıldız olan Türkiye, kimilerine göre bu olaydan sonra bu kulvardaki dengesini kaybetti.

Katkısı varsa da, gerçek bu değil şüphesiz. Mısır, ABD, İsrail, Suudi Arabistan ve Fransa; Arap dünyasındaki bu havuzun doldurulmasını Kahire’ye bıraktı. Türkiye de fazla üzerinde durmadı ve “Mısır arabuluculuğundaki süreci desteklediğini” söyledi.

Kimilerine göre bu gelişme bir tür pozisyon kaybı sayılsa da, Ankara “doğru bildiğini” yaptı.

Şimdi ise artık başka bir süreç var. Ve burada Türkiye’nin “rolünün çalınması” o kadar kolay değil.

Çünkü bu rol, “sıkılmış bir yumruğun” açılmasına dayanıyor. Daha doğrusu Ankara tarafından açılabileceğine dayanıyor.

ABD Başkanı Obama’nın sıklıkla üzerinde durduğu, Ortadoğu ve kimi İslam ülkelerini kastettse de temelde İran’ı odaklayan, “sıkılmış yumruklar açılırsa biz de elimizi uzatırız” sözü, Beyaz Saray’ın yeni politikalarında İran ve Afganistan’ın başat rol oynayacağını gösteriyor.

Esasen İran meselesi, Ortadoğu’daki tüm dengeleri ilgilendiriyor. Bir ucu Afganistan-Pakistan’a, bir ucu İsrail-Arap ülkelerine, bir ucu Ortaasya ve Kafkaslar’a giden Tahran konusu, ABD’nin ve geniş anlamıyla Batı’nın asal sorunu.

İşte bu noktada Başbakan Erdoğan, tam da Obama’nın Ortadoğu özel temsilcisi George Mitchell’in Ankara’da bulunduğu sırada, İran-ABD ilişkilerini toparlayabileceğine ilişkin bir mesaj verdi.

Bu öneri yeni değil elbette ama zaten önemi de eski olmasında. Erdoğan, İran’ın “ABD ile bizim aramızda arabulucu ol” dediğini duyurdu. Oysa bu eski bir teklif.

Yani hala geçerliliği var ama zaman açısından eski. Başkan Bush döneminde yapılmış bir teklif olduğu gibi, bu bilgi eski Başkan Bush’a ve ekibini iletilmiş. Tabii bir yanıt gelmemiş.

İşte şimdi Başbakan Erdoğan bu teklifi “yeni”liyor! Tahran yönetimi “biz zamanında yaptık o teklifi ABD’ye geçti şimdi” der mi ayrı konu. Esasen bu tür bir düzeltmenin gelmeyeceğini de Başbakan’ın bildiği varsayılabilir!

Böylece mesaj ve muhatapları da ortaya çıkıyor. Washington bu göndermenin adresi. Aynı zamanda, “bölgedeki en büyük sorunun en büyük çözücüsü benim hâla” da diyor.

Diplomlasi de “şekil” önemli. Başbakan’ın “mektubu”nu ileten de öyle. Bu mesaj, İngiliz Guardian Gazetesi üzerinden gidiyor ABD’ye. Yani seçildiği yer de önemli. Zorlama sayılmazsa, Londra’nın da bu fikri iyi bulduğu düşünülebilir.

Nasıl? Guardian’la yaptığı söyleşide Başbakan bu konuyu durup dururken açmıyor. Röportajı yapan muhabir aynen şöyle soruyor; “Türkiye, Washington ile Tahran arasındaki güvensizliğin üstesinden gelinmesi için arabuluculuk yapamaz mı?”